نوشتار کوتاه، جستار، تحقیق

جستاری در واژه‌ی منوش

واژه «منوش» که در بخش اول نام «منوش‌چهر» (منوچهر) آمده است، شخصیتی است که از او به عنوان یکی از «نخستین انسان» ‌ها در اساطیر هند و اروپایی یاد می‌شود. برای شناختن مفهوم «منوش» بایستی با مفهوم «نخستین انسان» آشنا شویم.

نمادها در رقص سماع

نام این مراسم سماع و برکسی حلال است که نفس او مرده و دلش زنده باشد. این‌جا همه به فرمان نی و رباب و دف و تنبور و کمانچه و تار می‌چرخند. سماع داستان تعالی روح است. سماع دنیایی متفاوت است. حتی اگر مولانا را نشناسیم و با تفکراتش آشنا نباشیم، دیدار از این مراسم …

استر و مردخای

در نزدیکی میدان امام خمینی شهر همدان بنایی وجود دارد که مقبره “استر و مردخای” نامیده می‌شود. هر چند که این شهرت برای بناهای دیگری از جمله بقعه “پیربکران” در سی کیلومتری جنوب اصفهان که از بناهای ابتدای قرن هشتم هجری و ماقبل آن است هم وجود دارد.

اطلاعات پیامبران مدفون در ایران

ایران در طول تاریخ، گاهی چنان کشور امنی به حساب می‌آمده که مهاجران بسیاری را به خود پذیرفته است. گروهی از این مهاجران پیامبرانی بوده‌اند که ایران را برای زندگی در نظر گرفته‌اند. در دوران هخامشی‌ها سیل کسانی که در اسارت بختنصر بوده‌اند به ایران سرازیر شدند که در آن میان پیامبران و بزرگان زیادی …

سبک شناسی در معماری ایرانی

معماری در ایران بیش از ۶۰۰۰ سال تاریخ پیوسته دارد. این معماری نه تنها فراتر از مرز جغرافیایی ایران امروزی نمودی بارز دارد بلکه از نظر تنوع، پهنه وسیعی را دربرمی‌گیرد.

شب چله از منظری دیگر

  ” جهان هستی نه بر اساس اتم‌ها، بلکه بر پایه افسانه‌ها بنا شده است.”     اگر هنوز ایرانیان در شب چله گرد یکدیگر جمع می‌شوند، شادخواری می‌کنند و آن را گرامی می‌دارند، باید علتی داشته باشد. برای دانستن چرایی و چگونگی برگزاری آیین‌های مربوط به شب چله، می‌بایستی با فلسفه وجودی جشن‌هایی از این …

قنات، رودخانه پنهان زیرزمین

مقدمه ادوارد دوبونو، صاحب نظر سرشناس بین المللی در زمینه تفکر خلاق و مشاور شرکت های بزرگی همچون آی بی ام و خطوط هوایی بریتانیا می گوید: “در سال ۱۹۷۰، در گردهمایی مدیران نفت، پیشنهاد کردم که آنها باید به حفر چاه های نفت به صورت افقی بیشتر توجه کنند تا به صورت عمودی. در …

مسجد و عناصر آن

مسجد بنایی است بر پا شده بر محوری نامرئی که طراحی اصلی مسجد بر مبنای آن است. این محور نامرئی کعبه است. کعبه به لحاظ معنوی در قلب اسلام قرار دارد. محراب همه مساجد در جهت آن است و مسلمانان رو به سوی آن نماز می گذارند. از این رو دنیای اسلام را می‌توان چرخ …

بررسی حرف M و اسطوره‌های مربوط به آن

نظریه‌ای وجود دارد مبنی بر این‌ که بیشتر تمدن‌ها در کنار کو‌ه‌ها و در نزدیکی آب‌ها شکل گرفته‌اند. از آن‌جا که این عناصر، بستری برای زندگی بشر بوده‌اند و بقای بشر نیز به آن‌ها بستگی داشته، بدیهی است که توجه وی به آن‌ها معطوف بوده است. از این روست که بر روی سفال‌ها و اشیای خانگی که از دوران باستان به دست ما رسیده، طرح‌ها و …

خراسان بزرگ

خراسانی که در متون تاریخی از آن نام برده شده، تنها شامل خراسان ایران نیست، که آن هم امروزه به سه بخش شمالی و رضوی و جنوبی تقسیم بندی شده است.   وسعت خراسان بزرگ را از کتاب “جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی” را به شرح زیر می‌آوریم.