نکوداشت روز جهانی گردشگری با محوریت میراث فرهنگی و سرمایه‌گذاری پایدار در بعدازظهر ۸ مهرماه ۱۴۰۲ در عمارت مسعودیه فرصتی بود برای تحلیل سهم کشورهای عضو یونسکو از میراث مختلف جهانی. آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامهٔ میراث و گردشگری گیلگمش و انتشارات نوسده سخنران این بخش از رویداد، گفتار خود را با اشاره به اهمیت آمار …
در شهر همدان یک نیایشگاه ویژهٔ یهودیان (کنیسه) وجود دارد که به نام «استر و مردخای» شناخته می‌شود. فارغ از قصه‌ها و داستان‌های منتسب به نام استر و مردخای در زمان هخامنشیان، یک نظریهٔ جالب این است که این عبارت در واقع همان «ایشتار و مردوک» است. ایشتار الهه و مردوک خدای بین‌النهرینی هستند. اما …
پیرزنی برای دیدن دخترش (به‌قولی برای شرکت در مراسم عروسی دخترش) به سفر می‌رود. در راه با حیوانات درنده‌ای روبرو می‌شود که می‌خواهند او را بخورند. پیرزن از آنها تقاضا می‌کند که او را نخورند و در عوض به آن جانوران وحشی وعدهٔ یک خوراکی خوشمزه در مسیر بازگشت می‌دهد (بره برای گرگ، بز برای …
اصطلاح Parthian Shot در زبان انگلیسی به روشی از تیراندازی سپاهیان اشکانی اشاره دارد. در این حالت، سوارکار چنان نشان می‌دهد که در حال فرار یا عقب‌نشینی است، در عین حال، نیم‌تنهٔ بالایی خود را به سمت دشمن برمی‌گرداند و در حالت تاخت، تیرش را می‌اندازد. فارغ از این شیوه که به نام اشکانیان (پارتیان) …
قوچ به‌عنوان نماد باروری و برکت در فرهنگ چوپانی و دامداری ایران از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چنان‌که با باورها و آداب پرشماری پیوند خورده است. این چهارپا از دوران باستان نه تنها در نقوش، بلکه در متون اسطوره‌ای/تاریخی نمود دارد. اما فارغ از همهٔ اعتقادات و باورها که تعدادشان کم هم نیست، دو نکتهٔ …
حدود هزار سال پیش در #قابوسنامه توصیه شده است، به #مهمان زیاد تعارف نکنید که: «ای فلان نیک بخور، هیچ نمی‌خوری» حتی نگاه کردن به لقمهٔ مهمان بد دانسته شده است. جالب اینکه، ما امروزه هنوز با این مسائل و این‌گونه پندها درگیریم. ……………………………………………….. #فردوسی یک بیت شعر دارد با این مضمون: «بهار و تموز و زمستان و تیر / نیاسود هرمز (هرگز) یل شیرگیر» نکتهٔ قابل توجه در این بیت، واژهٔ #تیر است که از قضا به #تیر_ماه ربطی ندارد، بلکه به معنای پاییز است. برای اثبات این نکته می‌توان اشاره کرد که تاجیک‌ها هنوز به پاییز، تیر می‌گویند. در گاهشمار دیلمی #تیر_ما (تیر ماه) در فصل پاییز و از ۱۵ آبان تا ۱۴ آذر طول می‌کشد. #اسدی_طوسی هم در #لغت_فرس یکی از معانی تیر رافصل #خزان نوشته است. اما نکتهٔ جالب دیگر این است که با دانستن نکتۀ بالا، مراسم #قالی‌شویان (#قالی‌شوران) #مشهد_اردهال را می‌توان #آیین_باران‌خواهی (در قبال مراسم #تیرگان) از طریق رسم #تابوت_شویی قلمداد کرد. قابل ذکر اینکه، روایاتی از رسم شستن تابوت برای طلب باران در #شوش، #تبریز و #مراغه ثبت شده است.
جمعیت ایرانگردی و جهانگردی فانوس در شامگاه سه‌شنبه ۹ خرداد ۱۴۰۲ میزبان آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامه‌ی میراث و گردشگری گیلگمش بود تا در چهارمین کارگاه گردشگری ادبی این مجموعه از «سفرنامه‌های شگفت» بگوید. او در ابتدای نشست به محتوای سفرنامه و ژانرهای مختلف آن اشاره کرد و جذابیت بسیاری از سفرنامه‌های نیمه‌شناخته شده را یادآور …
اشارتی شده است که: «هر گلی از آن امشاسپندی است و سوسن، خرداد را» و دیگری گفت: «سوسن سپید را بوی، چوی بوی دوستی.» بهار سبز سرزمین من، به #تبار_سوسن می‌نازد؛ لالهٔ سرخ می‌پروراند و سوسن سپید.به تماشای زلف پریشان این #زیباسوسنان زیر باران باید رفت؛ که یکی به البرز خانه دارد، دیگری در زاگرس.از …
اردیبهشت (arta+vahišta) را لفظاً «بهترین راستی» معنی کرده‌اند. وقتی آغاز اردیبهشت روز «آدینه» باشد، بهترین راستی را فقط پای یک منبر می‌توان شنید؛ «منبر بلبل»«سعدی» که از قضا روز اول اردیبهشت را به نام او سند زده‌اند، چنین می‌فرماید: اول اردیبهشت ماه جلالی / بلبل گوینده، بر منابر قضبان (قضبان به معنی شاخه‌های درخت است) آری، …
«لوئیز دو لا مارینیر»، معلم فرانسوی شاهزادگان قاجار در تبریز بود. او به همراه یک کاتب (علی اکبر)، یک هنرمند (احمد نقاش) و یک الاغ، به استان فارس سفر کرد. آنها از مکان‌های باستانی دوران هخامنشی و ساسانی از جمله تخت جمشید، قصر ابونصر، پاسارگاد، نقش رستم، نقش رجب، برم دلک، تنگ چوگان، سراب بهرام، …
عدد ۴۳۲ جالب است. علاقمندم آن را به شما بیشتر معرفی کنم: قبل از هر چیز بگویم که در رابطه با این عدد در بسیاری از نوشتارها، اغراق شده است، ولی به‌عنوان یک عدد ویژه در اسطوره‌ها جای دارد. چرخۀ یوگا (Yuga Cycle) اصطلاحی مرتبط با کیهان‌شناسی هندوهاست که در آن هر چرخۀ زمانی ۴.۳۲۰.۰۰۰ …
بیایید واژهٔ Sanskrit (زبان باستانی هند) را بررسی کنیم: آن را به صورت saṃskṛtam) संस्कृतम्) می‌نویسند که از دو بخش sam (به معنی: با هم) + krta (به معنی: ساختن، انجام دادن) تشکیل شده است. و در کل آن را «به‌خوبی شکل گرفته، کامل شده» معنی می‌کنند. موضوع جالب این است: از آنجا که در …
«وندالیسم» vandalism اولین بار در سال ۱۷۹۴ از واژۀ وندالیسم vandalisme فرانسوی، توسط یک اسقف به نام «Henri Grégoire»، در گزارشی که غارت و تخریب آثار هنری در جریان انقلاب فرانسه را محکوم می‌کرد، استفاده شد. واژۀ «وندال» از نام یک قبیلۀ ژرمنی به نام «وندال‌ها» که در سال ۴۵۵ رم را غارت کردند، گرفته …