روزنوشت

از اسرار پنهان جامعۀ نخبه‌کُش

خاقانی در بیت اول یکی از رباعیات معروفش چنین سروده است:در مسلخ عشق جز نکو را نکشندروبه صفتان زشت‌خو را نکشند در یک تحقیق مرتبط با آیین قربانی گزاره‌ای خواندم با این مضمون:حیواناتی برای قربانی انتخاب می‌شوند که عادات و غرایزشان به انسان نزدیک‌تر است. این دو عبارت را در جایگاه خودشان ولی با هم …

حیات، استثناست نه قانون

دانشمندان معتقدند قوانین اعتباری استثنا می‌پذیرند. و تا آنجا که علم و آگاهی ما تا امروز قد می‌دهد، در هیچ یک از اجرام آسمانی به جز زمین، زندگی (حیات) وجود ندارد.بنابراین شاید این گزاره چندان نادرست نباشد که بگوییم: قانون اصلی، عدم وجود حیات در هستی است و وجود حیات در زمین، استثناست.موضوع جالب این …

قصۀ ویترین ویران

به تفاوت مواجهه با درگذشت پله و مارادونا فکر می‌کنم؛ این دو اسطوره‌های کم‌تکرار تاریخ فوتبال!تعداد اخبار پخش شده، خاطرات گفته شده و کیفیت هیجانات و احساسات متبلور شده، برای این دو یکسان نبود؛ معتقدم مارادونا برندهٔ این بخش از سرگذشت شده است.شاید دریافت من اشتباه باشد، شاید این موضوع اصلا مهم نباشد، و شاید …

سدسازی

از زمانی که مسائل محیط زیست ایران را پیگیری می‌کنم، همیشه مسألهٔ سدسازی بی‌رویه و غیراصولی مطرح بوده است. این روزها هم سد چم‌شیر دغدغهٔ تازهٔ طرفداران محیط زیست شده است.به این بهانه قصد دارم به این موضوع بپردازم که چگونه «سدسازی» به معنای عام خودش، در میان رفتار ما نهادینه شده است. کافی است …

این یک بازی ذهنی است

از میان حروف فارسی، به ماجرای حرف «ه» وقتی که در آخر کلمات ظاهر می‌شود، علاقهٔ ویژه‌ای دارم. معتقدم شعور دارد و زیرک است.بعضی کلمات هستند که با پذیرفتن «ه» در آخرشان به شدت تغییر مفهوم می‌دهند، با اینکه هنوز با کلمهٔ اصلی شباهت دارند.انگار «ه» کلمه را دچار جهش ژنتیکی می‌کند.مایلم بگویم که نقش …

دنیای همبستۀ صندلی و صحنه

برآوردها نشان می‌دهد از ۱۹۰هزار سال پیش تا امروز حدود ۱۱۷میلیارد انسان بر روی کرهٔ زمین زندگی کرده‌اند که فقط حدود ۸میلیارد از آنها هم‌اکنون زنده‌اند.به سالن تئاتر و شباهتش به دنیای زندگان و مردگان فکر می‌کردم. سالن تئاتر دو بخش کاملا مجزا و مرتبط دارد؛ «صحنه» و «صندلی».همهٔ نور و جنب‌وجوش و دیالوگ و …

فوتبال، عواطف و اتفاقات ایران

۱- فوتبالفوتبال قطعا پرطرفدارترین ورزش است، اما چرا؟دلایل بسیاری دارد اما به ذکر چند نکته اکتفا می‌کنم:«پا» اصولا در ورزش‌های دیگر همان وظیفهٔ اصلی خودش را دارد؛ ایستاده نگه داشتن فرد و حرکت کردن. در ورزش‌های رزمی هم برای ضربه به حریف به کار می‌رود. ولی در فوتبال پا کاری می‌کند که اصولا برای آن …

زن، زندگی، آزادی

به واژۀ «آزادی» فکر می‌کردم، عبارتی که همۀ حرفهایش از هم رها هستند، با حرف اول الفبای فارسی آغاز و با آخرین حرف آن پایان می‌یابد. بعد فهمیدم همۀ خواستۀ مردم در میان این آغاز و پایان نهفته است. «زاد» از مصدر «زادن» است، همان فرآیندی که زیستن و «زندگی» را ممکن می‌کند. و در …

۱۴ سال تمام در ۱۴ شهریور

با نوشتن این متن در ساعت ۱۶ تاریخ ۱۴ شهریور ۱۴۰۱ هجری شمسی، ۱۴ سال تمام است که در این سایت می‌نویسم. با احتساب همین متن، ۳۱۰۴ مطالب به همراه ۲۸۹۳۸ دیدگاه تایید شده (نظر) (تنها در نسخۀ فارسی سایت) تا به این لحظه در این سایت ثبت شده است. در این سال‌ها از همه …

تجربه‌ی غواصی

زمین تنها جایی است که می‌توان در آن قدم زد. این موضوع چنان بدیهی است که به آن فکر هم نمی‌کنیم.امروز تجربه‌ی غواصی داشتم.بی اغراق دنیای رازآمیز رنگارنگی است که نه با گام برداشتن بلکه با غوطه‌ور شدن قابل بازدید است.ساکت، سیال و معلق؛ این است آن جهان کم در دسترس برای جانوران گام‌زن.زیر آب، …

نوای مرغ سحر (به بهانه‌ی درگذشت استاد عثمان محمدپرست)

در اندیشه‌ام «مرغ سحر» استاد محمدرضا شجریان و «نوایی نوایی» استاد عثمان محمدپرستویژگی‌های یکسانی دارند. آن مرغ سحری که ناله سر کرده است، همان مرغ وحشی است که دلش را رنجانده‌اند. آن ظلم ظالم و جور صیّاد که آشیان‌ها را داده بر باد، همان خاری است که بر دل می‌نشیند. آن قفس که چون دل …

جدال اشاره و ابهام

من نمی‌دانم چه رازیست کههر چه ما انگشت اشاره‌مان را واضح‌تر به سویشان می‌گیریم، آنها انگشت ابهامشان را کلفت‌تر بهمان نشان می‌دهند.خواهیم دید که در انتهای جدال این یک و آن شَست، کدام خواهد شکست.