وضعیت کتاب‌ها و مجلات گردشگری در ایران

احتمالا امروز کمتر کسی به این گفته ایراد می‌گیرد که ” گردشگری در کشور ما هم مورد توجه قرار گرفته است”. این توجه نه فقط در محدوده‌ی دست‌اندرکاران این فعالیت، بلکه در طیف وسیع مردم قابل مشاهده است.

شاهد این ادعا هم، برنامه‌های جدید فرهنگسراها در رابطه با گردشگری، تعدد صفحات گردشگری روزنامه‌ها، رویکرد مجلات جدید به این مقوله، برنامه‌های معرفی جاذبه‌های گردشگری رادیو و تلویزیون و همچنین سفر بیش از پیش هم‌وطنان است.

اما در این نوشتار هدف ما بررسی وضعیت مجلات و کتاب‌های گردشگری است.

اگر چه امروز از برخی از مجلات گردشگری که در سال‌های نه چندان دور فعالیت می‌کردند، دیگر جز نامی باقی نمانده است، اما کماکان تعداد مجلاتی که به گونه‌ای در  گردشگری دستی دارند، رو به افزایش است. و یا هستند بسیاری از مجلات که این‌روزها صفحات بیش‌تری را به گردشگری و مسائل مربوط به آن اختصاص می‌دهند. در رابطه با کتاب‌های گردشگری نیز به نظر می‌رسد که، برخی از ناشران آهسته و محتاط به این حوزه وارد می‌شوند.

اکنون بیش از یک دهه از انتشار کتاب‌های “مجموعه راهنمای جامع ایران‌گردی” که برای تمامی استان‌های ایران نگارش یافته بود، و حتی خلاصه‌ای از آن‌ها به زبان‌های عربی و انگلیسی نیز برگردانده شده بود، می‌گذرد. این کتاب‌ها در زمان خودشان کار ارزشمندی محسوب می‌شدند، ولی در مقایسه با کتاب‌های گردشگری که امروز در کشورهای مطرح از لحاظ گردشگری تولید و چاپ می‌شوند، مکان بلندمرتبه‌ای ندارند.

در یکی دو سال اخیر شاهد بوده‌ایم، ناشرانی همچون انتشارات فرهنگ معاصر با چاپ کتاب “راهیاب ایران” و انتشارت روزنه با نشر کتاب‌های “راهنمای سفر به استان‌ها‌ی اصفهان، فارس و خراسان رضوی” گامی دیگر را برای بهبود اطلاع‌رسانی در سفر انجام داده‌اند، تا جایی‌که چاپ کتاب‌های هر دو انتشارات، نوید نگاهی نوین به کمیت و کیفیت کتاب‌های گردشگری و پیمودن راه نه چندان دور برای رسیدن به استانداردها را می‌دهد.

 

اما موضوعی که در این میان مهم می‌نماید، این است که کتاب‌ها و مجلات صرفا گردشگری، هنوز در میان مردم آن‌طور که باید و شاید جا نیافتاده‌اند. ظاهرا هم‌وطنان برای سفر نیازی به کتاب و دانستن در رابطه با مکانی که به آن سفر می‌کنند، احساس نمی‌کنند. اگر اغراق نباشد، می‌توان این‌گونه گفت که همه‌ی مسئولان مجلات گردشگری از فروش در کیوسک‌ها ناامید هستند. ناشران هم وضع بهتری ندارند و چندان از فروش کتاب‌هایشان در کتاب‌فروشی‌ها راضی به نظر نمی‌رسند.

 

موضوعی که باید به آن توجه داشت، این است که هم‌زمان با ترویج سفر باید به فکر ترویج صحیح آن باشیم. مطالعه‌کردن درباره‌ی زمان و مکان و چگونگی سفر، مطالبی هستند که در کتاب‌ها و مجلات وجود دارند ولی کماکان مورد بی‌مهری علاقمندان به سفر واقع می‌شوند.

جالب این‌که نگارنده به عنوان راهنمای تورهای گردشگری، همیشه شاهد بوده‌ام که مسافران از کم و کیف مقصد و حتی خود سفر، اطلاعی ندارند. از طرفی بسیاری از همین گردشگران وقتی که توضیحات راهنما را درباره‌ی سایت گردشگری که از آن دیدن می‌کنند، می‌شنوند، خواهان این هستند که اطلاعات بیش‌تر و مکتوبی داشته باشند.

 

بنابر‌این اگر فروش محصولات گردشگری در کتاب‌فروشی‌ها و کیوسک‌ها، فعلا با اقبال رو به رو نمی‌شود، می‌توان در مکانی که در سایت‌های گردشگری واقع است و بلیط‌های ورودی را در آن به فروش می‌رسانند، مکانی برای فروش مجلات و کتاب‌ها و فیلم‌ها و تولیدات چند رسانه‌ای گردشگری اختصاص داد. در برخی از سایت‌ها این کار انجام می‌شود، اما نه به طور اصولی و کارآمد.

این موضوع می‌تواند در زمره‌‌ی وظایف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گیرد تا گردشگران را با فرهنگ کتاب‌خوانی و مطالعه درباره‌ی سفر بیش‌تر از پیش آشنا کنیم.

 

آرش نورآقایی

 


 

 

 

 

دیدگاه‌ها

  1. شیما خیرآبادی

    salam.omidvaram khub bashid.man ghablan ham email zade bodam.shoma ham javab dadin o shomaratono dadin.mikhastam bedonam key mitonam tamas begiram.gofte bodam daneshjoe modiriat jahangardiam sale 3.gharar bod tamas begiram akhare mordard ama motasefane natonestam.
    ………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. شب ها بهترین وقته. موفق باشید.

  2. سیما سلمان‌زاده

    چقدر این متن تازه است
    …………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. بعضی چیزها خیلی دیر تغییر می‌کنند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *