نگارنده چند سالی است که از قبرستان‌های قدیمی ایران بازدید میکنم و در این مدت سعی کرده‌ام چگونگی ساخت مقبره‌ها و نمادهای حک شده بر روی آنها را از جنبه مردم‌شناسی بررسی کنم. اما آنچه در این نوشتار می‌آید مربوط میشود به بخشی از این قبرستان‌ها که مزارهایی به شکل سنگ‌افراشته دارند.
در بسیاری از نقاط ایران قبرستان‌هایی دیده می‌شوند که مزارهایشان دارای سنگ‌افراشته‌هایی است که در عین شباهت‌های نسبی، تفاوت‌هایی هم با هم دارند. در زیر به بررسی برخی از این قبرستان‌ها می‌پردازیم:
قبرستان خالد نبی:
در استان گلستان، شهرستان کلاله و در نزدیکی زیارتگاه خالد نبی، قبرستانی در یک محوطه وسیع دیده میشود که برخی از مقبره‌های آن سنگ‌افراشته دارند. تاکنون تحقیق جامعی در رابطه با این قبرستان انجام نشده، با این حال تفسیرهای متفاوتی از شکل این سنگ‌افراشته‌ها ارائه شده است. یکی از حدس‌ها این است که این سنگ‌افراشته‌ها به شکل آلت تناسلی مردانه هستند و به گونه‌ای بیانگر اعتقاداتی هستند که در میان مردم آسیای میانه دیده میشود. بد نیست بدانیم که وجود برخی از باورهای شمنی در این منطقه قابل تشخیص است. به طور مثال در نزدیکی مقبره‌ی خالد نبی یک دیرک چوبی وجود دارد که ترکمنها از آن بالا می‌روند و باورهایی نسبت به آن دارند. تقدس این دیرک در این مکان، یادآور تقدس دیرکی است که در خیمه‌ی مغول‌ها وجود دارد و همچنین یادآور دیرکی است که شمن‌ها از آن بالا می‌روند. مثال دیگر این است که زیارتگاه خالد نبی بر روی کوهی به نام “تانگری داغ” قرار گرفته و “تانگری” در زبان مغولی به معنای خدا و آسمان است. در واقع نام‌گذاری این کوه، این حدس را قوت می‌بخشد که روزگاری در این سرزمین آداب و باورهای شمنی و مغولی معمول بوده است.
قبرستان خالد نبی
دیرک چوبی در زبارتگاه خالد نبی
قبرستان‌های منطقه باخزر:
در منطقه «باخزر» قبرستان‌های متعددی در روستاها دیده می‌شوند که دارای سنگ افراشته هستند.
۱- روستای «جوذقان» در ۳۵ کیلومتری غرب تایباد و در کناره‌ی رود مرغزار واقع شده و سه قبرستان با مزارهای سنگ‌افراشته‌ای دارد که بر روی بسیاری از آنها کتیبه‌ای حک شده است.
۲- روستای «سوران» در ۴۸ کیلومتری غرب تایباد و در کناره‌ی رود مرغزار است که بیش‌ترین و بلندترین سنگ‌افراشته‌های منطقه باخزر را در خود جای داده است.
۳- روستای «شیزن» در ۵۰ کیلومتری غرب تایباد نیز مزارهایی با سنگ‌افراشته دارد.
۴- روستای «فایندر» در حدود ۸ کیلومتری شمال غرب «خواف» واقع شده است و مزارهایش سنگ‌افراشته دارند.
۵- در روستای «نشتیفان» که از توابع خواف و به خاطر «آسباد»هایش معروف است، سنگ‌افراشته را بر روی قبرها می‌بینیم.
قبرستان روستای نشتیفان
قبرستان‌های آذربایجان شرقی:
در شهر تبریز و در حدود شش کیلومتری باغ «ایل‌گلی» و در روستایی که نامش «پینه شلوار» است، قبرستانی وجود دارد که چند قبر با سنگ‌افراشته بدون کتیبه و شبیه به آنچه در خالد نبی وجود دارد در آن دیده میشود.
ظاهرا و بنا به آنچه آقای «رجبعلی لباف خانیکی» گزارش کرده‌اند، در روستاهای «سردرود» و «کیجان» در «اسکو»، قبرستان «شادبا» در «بستان آباد» و قبرستان اطراف «بقعه اسحاق» در «هریس» آذربایجان نیز مزارهایی با سنگ‌های افراشته وجود دارد.
قبرستان روستای «پینه‌شلوار» در نزدیکی باغ ایل‌گلی شهر تبریز
قبرستان روستای اُنار در شهرستان مشکین‌شهر:
روستای «اُنار» در نزدیکی «لاهرود» و از توابع مشکین‌شهر است. گورستان این روستا، چندین سنگ قبر دارد که به شکل سنگ‌های افراشته هستند و بر راس این سنگ‌ها، بخشی همانند کلاه قزلباش‌ها با ۱۲ ترک (شیار) دارد که احتمالا نماد شیعه ۱۲ امامی است.
قبرستان روستای اُنار
قبرستان‌های لرستان:
در استان لرستان هم قبرستان‌های بسیاری در روستاها دیده می‌شوند که دارای سنگ‌افراشته هستند. نام یکی از این روستاها، «ابوالوفا» و در نزدیکی «کوهدشت» واقع شده است. سنگ‌افراشته‌های این قبرستان چهار وجهی و هرمی شکل هستند و در هر وجه آن نوشته‌ها و نقوش بسیار زیبا و معناداری دیده می‌شوند.
قبرستان روستای ابوالوفا
قبرستان‌های کرمانشاه:
۱- در نزدیکی مرز میان استان ایلام و کرمانشاه، شهری به نام «شاه‌بداغ» (توحید) وجود دارد که جزو استان کرمانشاه محسوب میشود و در آن یک قبرستان با ویژگی‌های قبرستان ابوالوفا و با سنگ‌های افراشته وجود دارد.
۲- در استان کرمانشاه و در مسیر «ریجاب» به «بابا یادگار» یک قبرستان در سمت راست جاده دیده میشود. در این قبرستان، سنگ‌های افراشته‌ی مقبره‌ها، چهار وجهی و در حدود دو متر هستند که آجرچینی و سنگچینی شده‌اند. قبرهای این قبرستان، شبیه به میل «خسرو آباد» هستند که در بخش «کونانی» استان لرستان و در روستای خسرو‌آباد وجود دارد. این میل به نام‌های میل «خسروآ» و میل «سید صفربک» هم معروف است و بلندی آن بیش از ۶ متر است.
قبرستان شاه‌بداغ کرمانشاه
قبرستانی در ریجاب کرمانشاه
میل خسرو آباد
برخی از مقبره‌های عرفا و بزرگان:
مقبره عطار نیشابوری در نیشابور و شیخ احمد جام در تربت جام نیز سنگ‌افراشته دارند. بر روی این سنگ‌افراشته‌ها، کتیبه‌هایی نیز حک شده است. به نظر میرسد وجود سنگ افراشته بر روی مقبره بزرگان، یک رسم بوده است.
مقبره‌ی عطار نیشابوری
مقبره‌ی شیخ احمد جام
وجود سنگ‌افراشته‌ی مزارها در مناطق دیگر ایران:
به احتمال قرین به یقین در شهرها و استان ها دیگر ایران نیز مقبره‌هایی با سنگ‌افراشته هنوز هم وجود دارند که از آنها در این نوشتار نامی به میان نیامده است. اما با وجود همین مناطقی که نام بردیم، می‌توانیم حدس‌هایی بزنیم و نتایجی بگیریم.
حدسیات و نتایج:
به نظر میرسد شکل و شمایل مقبره‌ها نه تنها با باورها و اعتقادات، بلکه با نوع معماری منطقه در ارتباط است و این موضوع فقط به مقبره‌هایی که سنگ‌افراشته دارند محدود نمی‌شود. به طور مثال در همان قبرستان «ابوالوفا» مقبره‌هایی دیده می‌شوند که معماری مقبره کوروش را تداعی می‌کنند.
برخی از قبرهای قبرستان ابوالوفا که شبیه مقبره‌ی کوروش هستند
معماری برج‌های آرامگاهی در ایران که اتفاقا بسیاری از آنها در زمان ایلخانیان و جانشینان آنها ساخته شده است، نمایانگر مقبره‌هایی هستند که در قبرستان خالد نبی دیده می‌شوند.
گنبد «عالی» یک برج آرامگاهی است: ابرقو
آقای «خانیکی» هم معتقد است که “در آذربایجان سنگ‌افراشته‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند که هر دو گروه از معماری الهام گرفته‌اند.”
موضوع دیگری که در این میان می‌توان به آن اشاره کرد و به صورت یک سوال مطرح کرد این است که “آیا دلیلی برای شباهت میان برخی از سنگ‌افراشته‌ها (مخصوصا آن‌هایی که در لرستان دیده می‌شوند) با آنچه که در میان بختیاری‌های «مسجد سلیمان» به «بَرد نشانده» مشهور است، وجود ندارد؟” یادآوری می‌کنیم که این «بَرد نشانده«ها در مکان‌های مقدس یافت شده‌اند و معمولا به دوران پارتی تعلق دارند.
بردنشانده: محل نگهداری موزه شهر شوش
آرش نورآقایی
منابع:
مقاله “سنگ‌افراشته‌های مزارات باخزر”، رجبعلی لباف خانیکی، فصلنامه اثر، شماره ۱۸ و ۱۹، زمستان ۱۳۶۹
دیدگاه‌ها
سلام، وقت بخیر
میخواستم از گفتۀ یکی از افراد محلی و بومی در مورد این سنگ چینها بنویسم.
در مسیر روستای کلم، در جوار تنگۀ رازیانه (استان ایلام) ، سنگچینی حدود دو متر (در سمت چپ جاده) دیده میشود که بر روی یک صفه قرار گرفته.(مشابه عکس مربوط به قبرستان ریجاب، کرمانشاه)
یک پیر مرد می گفت: این سنگ چین نماد، پسر نداشتۀ یک خوان است. یعنی چنانچه یک خوان یا شاید فرد عادی اولاد ذکور نداشته باشد، این سنگ چین را میسازد و هر چه فرد متمول تر و فرهیخته تر باشد، سنگ چین بلند تر و منظم تر است.
موفق باشید
جالب بود. اما باید دید که این سنگ های افراشته آیا متعلق به مردانند یا زنان. آیا مثل شیرهای سنگی به قهرمانان ایل مربوط می شوند یا مردم عادی؟ آیا ارتباطی هست میان این اعتقادات با اعتقادات آلت پرستان هندوستان ؟ و…..
pirooz bashi besyar lezzat bordam
با درود بی پایان به شما هم اندیش گرامی
نوشتارهای شما بسیار متفاوت با سایر وبلاگها و سایتهای هم تراز است. در صورتیکه مایل به تبادل لینک هستید بفرمایید تا انجام گیرد.
در ضمن مشتاقانه منتظر دیدار شما در روز جمعه هستیم.
سلام،وقت بخیر
جواب سؤالم رو در مورد زیارتگاه خالد نبی گرفتم، مرسی.
موفق باشید
سلام
من در سمت اذربایجان به قبر در کوه برخوردم
البته شبیه به قبر بود
یکی مستطیل و دیگری مربع شکل
اونی که مربع شکل بود رویش سفید اهک مانند بود
خیلی هم سفت بنظر میامد. دوستم میگفت روش ساروج
می خوام بدون اونا واقعا قبر هستند
البته غارتگران حدود ۲۰ سانتی کنده بودن
دورشم سنگ چین بود
اگه فکر میکنید گنج داره برم بکنم
با تشکر
با سلام
اسم روستای اطراف تبریز با قبرستان قدیمی پینه شالوار است که فرسی شده کلمه پیناشوار ترکی میباشد و تا انجایی که من میدانم با بولدوزر ابن قبرستان و تالار زیرزمینی مجاور ان را چند سال قبل نابود کردند
بهروز از تبریز
……………………….
جواب: سپاس از شما. تصحیح کردم. من عکس را از همان روستای پینه شلوار گرفته‌ام و موقعی که من این عکس را گرفتم (در حدود ۲ سال پیش) چند مزار به همین شکل در آن موجود بود.
کلاله مکانی بسیار زیبا با انسانهایی بسیار کثیف است. یک تور ۲۰ نفره بودیم.۴شنبه ساعت ۹شب بعد از ۱۰ ساعت در مینی بوس از تهران جرکت کردیم بعد از ۱۰ ساعت به کلاله رسیدیم ساعت ۹ صبح ۵شنبه بعد از صرف صبحانه به قصد خالد نبی در مینی بوس نشستیم. ۱۰ دقیقه بعد ما را گرفته به کلانتری بردند . به جرم روابط نا مشروع دستگیر شدیم و ۲شب در زندان گنبد خوابیدیم شنبه خانواده ها با التماس و قرار وثیقه نفری ۳میلیون تومان موفق شدند همگی را ساعت ۶ بعداز ظهر از زندان آزاد کنند. خاطرات زندان کمدی تراژدیک است. که از بازگو کردن آن صرف نظر می کنم. اکنون که ۲روز از آزادیمان می گذرد گیج و متعجب منتظر حکم دادگاه هستیم.
………………………………………………………………………………
جواب: متاسفم.
سلام
نکات جالبی بود که خود من که ترکمن و کلاله ایم نشنیده بودم. یه نکته این که تانگری تو زبان ترکی یعنی خداوند، اصولا ترکمن ها از طوایف اغوز ترک هستند، و اینکه زبان مغولی متفاوت از ترکیست. ضمنا به یقین نمیشه کفت سنگ بر افراشته ها نشانه ی چیین. فعلا برای اثبات مدارک بیشتری لازمه. یه نکته دیگه اینکه در زمان سلجوقیان که طایفه ی قینیق ترکمن زمامدار بودن ساخت گنبد و کله مناره ها رواج پیدا کرد. کله مناره ها یا همون برج های مساجد که امروزه هممون می بینیم یادگار اون موقع است که در ابعاد کوچکتر تو خالد نبی میشه دید که البته باید فلسفش شناخته شه. خدمت این دوست زندانیمونم عرض کنم که ما هم از دست این افرادی که کلانتری و نیروی انتظامی دستشونه کلافه ایم. لطفا همرو قاطی نکنین.
آقا من تعجب می کنم که چه طوری میشه وقتی قالی پازیریک یعنی قدیمی ترین قالی دنیا تو کشور مغولستان کنونی که متعلق به ۲۴۰۰ سال پیشه پیدا میشه تمام ایرانیا تو بوق کرنا میزنن که هنر هخامنشی حتی تا اونجاها هم رفته و لی وقتی که پای مسائلی مثل این پیش میاد پای ایرانیا به این مناطق باز نشده. در صورتی که همین الان یعنی سال ۲۰۱۰ میلادی آریایی نژادان هند در حال آلت پرستی هستند. خواهشن سعd کنید دیدتون رو باز تر کنید.مرسی از رئیس سایت که آزادی بیان رو محترم میشمره.
با درود
حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ و
حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ
و مقالات مهم سنت گریزی و دانایی قرن ۲۱ در
وبلاگ انوش راوید بنام: جنبش برداشت دروغها از تاریخ ایران
http://www.ravid.blogfa.com
در ضمن وبلاگ مفید و خوبی دارید
با سلام وبا تشکر لطفا قبرستان شاد آباد و قبرهای زنان آن دوره را هم اگر امکان دارد نشان بدهید
……………………………………………….
جواب: سلام و سپاس. چشم.
سلام …بنده اسماعیل حیدری هستم و مشغول ساخت مستندی چند قسمتی در مورد نشانه ها ونمادها هستم ،،من خوشحال میشم اگر شماره ای از خودتون بدین تا با شما تماس بگیرم……شماره موبایل من ۰۹۳۵۷۱۹۵۵۳۷ ممنون میشم اگر با بنده همکاری کنید….موضوع مستند بنده در مورد نشانه های جوامع سری هستش… در حال تحقیق در موضوع obelisk بودم که به مقاله شما برخوردم ……من باورم نمی شد ابلیسک هایی که در مقابر مصری نصب می شده پای انها به ایران هم باز شده باشد…….. من در این زمینه چند ماهی است که تحقیق کرد ه ام…..ایمیلم را هم داده ام با تشکر
………………………………………………
جواب: سلام. با شما تماس خواهم گرفت. سپاس.
salam,be komaketon niaz daram,payan name arshadam raje be noqosh va nemade sange qabre,shomare tell man 09359434149
rahnemaeeeeeee konid mer30
………………………………………………………………………
جواب: سلام. شماره بنده: ۰۹۱۲۳۱۴۴۷۹۵. لطفا شب ها تماس بگیرید.
عالی بود، بسیار ممنون :دی
……………………………………………………………………………
جواب: سلام به شما. سپاس.
باسلام
جناب آقای نور آقایی امیدوارم در ادامه تحقیقات خود موفق باشی .
شهرستان های تایباد وباخرز از شهرهای تاریخی دوران پیش از اسلام است که در آن آثار تاریخی مربوط به هزار های مختلف تاریخی مانند چهار طاق ها و …مشاهده می شود.
الواح افراشته موجود در مسیر رودخانه مرغزار در روستاهای سوران – جوزقان وشیزن که از روستاهای تاریخی شهرستان تایباد می باشند عمدتا وبنا به نظر اهالی در مسیر ورود سپاهیان اسلام در دهه های اول هجری واقع بوده وعلیرغم تاریخدار بودن خطای تاریخی در این مورد وجود دارد .لیکن آنچه مسلم است این الواح افراشته بازه زمانی ۲۵۰ تا۵۰۰هجری وحتی بیشتر از آن را در دربرگرفته وعمدتا مزاراهالی اقوام ماندگار در منطقه را نشان می دهد .
در مورد دلایل استفاده از این نوع نماد در قبور اطلاع درستی در دست نیست لیکن می توان نوعی نماد استواری وماندگاری را به الواح افراشته نسبت داد که با توجه به نوع افقی عمده قبور مزارات ایران به نوعی تداعی گر استواری است هرچند بازتاب روح پارتی اقوام ساکن شرق خراسان نیز در این مورد بی تاثیر نیست چنانکه در قبور اقوام ماد در همدان ولرستان به نظر می رسد.لیکن با توجه به نوع قبور دوره های سلجوقی وتیموری موجود در سمرقند و…تداوم یک باور عام نیز نمای دیگر این نوع تفکر می باشد که بدین صورت جلوه نموده است.
…………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام و سپاس.
تا جایی که من میدانم در تربت جام، تایباد، باخرز و خواف اهل تسنّن سنگ قبرهاشان را افراشته می سازند تا از شیعیان تشخیص داده شوند. پیشنهاد می کنم به گورستان گلمکان در نزدیکی مشهد هم سری بزنید. خیلی نقوش بر سنگ قبرهای آنجا پیدا می کنید. ضمناَ برداشت یک هندو از نماد یونی لینگام را با اصطلاح آلت پرستی نمی شود توصیف کرد. این به نظر آنان همانقدر عجیب است که به مسلمانان به خاطر مقدّس دانستن حجرالاسود و ناودان طلا بخواهیم چنین نسبتی بدهیم.
…………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس از این تذکر.
I am heartsick that these invaluable monument of the pre-axial age religion may become a victim of neglect or worse, religious narrowmindedness. Let’s pray this profile works more to insure its survival than its demise
خطاب به اون اقایی که قالی پازیریک رو متعلق به مغول ها دونستند باید عرض کنم که ایرانیهاو دیگر کارشناسان جهانی از روی باد شکم اون قالی رو ایرانی نمی دونن بلکه طرح های اون قالی مربوطه به سکاییان که قومی بودند ایرانی تبار ، اریاییان زمانی ساکن اسیای میانه بودند و تا مرزهای چین وسعت قلمروشان بود ، امروزه هم بسیاری از اقوام التایی زبان مخلوطی از سکاییان و ترک و مغولند مثل اویغورها که درصد بالایی ژن اریایی دارند ( R1a1 ) و همین طور ازبک ها که اجدادشان تلفیقی از ایرانیان و ترکان شناخته می شوند ! در کل تنها ترکان اصیل قزاقها ، یاکوتها و یکی دو گروه دیگه هستند !
………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام.
بسیار عالی بود . سپاس بیکران
…………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. ارادتمندم.
سلام
در نظر اکثر باستان گرایان ایرانی هرجا پای تمدن و انسانیت باشد مال ایرانیهاست.
هرجا توحش باشد مال ترک و مغول و عرب و …..
ضمنا بحث از ژن آریایی و یا اصالت نژادی در جایی مثل ایران اساسا بیمورد است.
موفق باشید.
…………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. متاسفانه با خط دوم و سوم کامنت شما موافقم.
سلام.
ممنون استفاده کردم از مطالبتون
میخواستم بدونم امکانش هس جند تا منبع بهم معرفی کنید در رابطه با نماد و نشانه روی قبر هایه قدیمی.
ممنون .
………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. کتاب های زیادی در این مورد وجود نداره. تا جایی که بنده اطلاع دارم آقای تناولی یک کتاب به نام “سنگ قبر” منتشر کرده. یک پایان نامه و چند تا مقاله قدیمی هم من در این مورد دیدم.
Ba aarze salam
Khastam begam ke ma ensanha faghat saremoon ro ba sange ghabr garm kardim.
Che fargh mikone ke bad az marge ma sange ghabr chegoone bashe.
Aasl aamalkarde ma dar in donyast na sange ghabre ma.
Ba tashakore faravan az mtalebe jalebeton.
Vaghean kheili vaght gozashtid
Baraton behtarinha ro arezoo mikonam.
Ba eshgh bashid insha Allah .
🙂
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. این که بر روی طرح سنگ قبر و نقوش آن ها تحقیق کنیم ربطی به عملکرد این دنیا و آن دنیای ما ندارد. ما تحقیق می کنیم تا از ورای این طرح ها و نمادها به بن مایه ی تفکر آدمیان برسیم. سپاس.
با سلام من به اتفاق ۲۵ نفر از دوستان قصد بازدید از گورستان خالد نبی را داریم … لطفا وضعیت امنیت منطقه را برای من تشریح نمایید و اینکه جریان زندانی شدن و کلانتری و روابط نامشروع که یکی از دوستان نوشته بود دیگر چیست ؟ به هر حال در هر گروه ۲۰-۳۰ نفری تعدادی زوج هستند و تعدادی دوست .
………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. از نظر من امنیت منطقه خوبه ولی باید به اعتقادات مردم محلی احترام گذاشت.
سلام. ممکن است این کتاب ، در ارتباط با مطلب سنگ افراشته ها ؛ از دیدگاه تجزیه و تحلیل مفید باشد. البته اگر بخشهایی در مورد معماری گورستانها داشته باشد (چون خودم هم ندارمش) . ظاهرا که عنوان جامعی دارد ؛ تا بخوانیم.
رمز گشایی حکمتهای پنهان در معماری ایران / حبیب الله پورعبدالله / نشر کلهر / ۸۹
……………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. جسارتا این کتاب، یک عنوان عوامفریبانه دارد. من هم در ابتدا گول عنوانش را خوردم ولی با توجه به عنوانش، مفت نمی ارزد.
salam, mrc az in hameh post haye khoob va jaleb,
…………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. سپاس.
سنگ تنها هستی است که زمان ( کرونوس ) نمی توانسنه ببلعد ( اسطوره دادن سنگ به جای زئوس برای بلعیدن به کرونوس ) و در ناخود آگاه جمعی همواره نیروی بقا در برابر فنای در زمان را داشته است و اندیشه ابتدایی و خودکار آدمیان با همجواری و حکاکی بر سنگ ها و ایجاد شباهت در فرهنگ های گوناگون هر چیز با ارزش را با آیینی جادویی همذات سنگ یعنی جاودان ساخته و به زمان حال جاودانه باز می گرداند.
ایجاد شباهت بین آلات تولید مثل در موجودات زنده، آدمیان و اجداد و وسایل تولید کشاورزی و بدنیا آمدن دوباره مردگان روش ابتدایی، خودکار ذهنی و جادویی به منظور رسین به نتایج مشابه بوده که به تدریج با پیدایش ادیان دگرگون، منسوخ و یا نهی شد و دلیل اینهمه شباهت در نام و شکل نمادهایی مانند ستون بعل، OBELSIC، OMPHALOS، LINGAM،بردنشانده ها، سنگ افراشته ها می باشد.
این کمینه بدلیل قدردانی از زحمات شما و درس پس دادن به زحمات شما به تحریر آمد.
…………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. سپاس فراوان.
درود . مرسی از شما . اگه میشهجاهایی بیشتری با آدرس کامل به من معرفی کنید .
……………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام به شما. مکان هایی که در این حوزه می شناختم را در همین متن معرفی کرده ام. دیگر اینکه بنده ۱۰ سال است برای پیداکردن قبرستان ها با ویژگی های خاص در ایران فعالیت می کنم، عکس می گیرم، تحلیل می کنم و می نویسم، و هنوز نتایج را به طور رسمی منتشر نکرده ام. فکر می کنم در این صورت کمی بی انصافی است که همه ی دانسته هایم را اینجا بگذارم، هرچند که همینش هم خیلی بوده.
با سلام من شهریور نود در خالد نبی بودم .از لحاظ امنیت و مردمش خوبه.ادمای خوبین.فقط نزدیک ۱۲ کیلومتر خاکی بود که ماشین به سختی رفت.دارن اسفالت میکنن.اگر میتونین با جیپ برین.غذا از خود کلاله بگیرین.اون بالا هم هست اما معلوم نیست که باز باشه همیشه.خود مردم با موتور و وانت میرن تا دم خالد نبی اما ما جرات نکردیم شیب زیاد بود.از خود خالد تا کوه روبروش که قبرستانه رفت و برگشت ۱.۵ ساعت میشه.توی راه هم پرتگاه داشت و هم یه جاهایی باتلاق گونه.راه پیچ در پیچی هست اما تا خود خالد نبی تابلو راهنما هست
…………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام و سپاس.
آقای نورآقایی،
ما (فیلمساز و من) چند سال پیش گورستان خالد نبی را دیدیم و فکر تهیه یک فیلم مستند در این مورد در ذهنمان ایجاد شد.
امامزاده ای در زاهدان و سنگ قبرهای چهارمحال و بختیاری هم به این مجموعه اضافه شده است.
با دیدن سایت شما فکر کردیم اگر موافق باشید که بررسی های شما با نام خودتان در این مستند عنوان شود و
ضمن پربار تر شدن کار، بتوان آن را بکپارچه کرد. متشکرم و منتظر پاسخ شما.
…………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. با کمال میل در خدمتم.
سلام.ممنون از اطلاعاتتون .خیلی از ماها شاید هنوز نام این مکان ها رو نشنیده بودیم.سپاس گذارم از اینکه ما رو اگاه کردین……… کنجکاو شدیم به اونجا ها هم سری بزنیم
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. ارادتمندم.
سلام
با سپاس از زحمات شما
جور دیگر باید دید
موضوع پرستش یا تقدیس نرینگی نیست ، اگه مورد توجه بعضی مذاهب است فقط از جهت عامل باروری و زایش است .
………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. در این مورد میشه جور دیگری هم دید. اما با جمله ی “جور دیگری باید دید” به دلیل حضور واژه “باید” موافق نیستم. در جایی که قرار است همه ی نقطه نظرات مورد توجه قرار گیرند، واژه ی باید یک عقب نشینی است.
با سپاس فراوان از گردآورندهای این عکسهای زیبا اما یه تقاضا از کسانی که به این اماکن مقدس تشریف میبرند را دارم که حرمت اونها رو نگه دارند
……………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. موفق باشید.
آقای مضفر،این را بدان که آلت پرستی از نژاد زرد مغولی شروع شده و به پسر عموهای آنان تورکها و ترکمنها رسید،هنوز در تایلند،برمه،کامبوج و حتی ژاپن عده ای بر این عقیده هستند! آن عده هندیان نیز که شما می گویید نه آریایی بلکه از نژاد بنگالی هستند که رنگ پوست تیره تر و قد کوتاه دارند، آریاییان بیشتر در غرب و شمال ساکنند که مسلمان،بودایی و پارسیان(ایرانیان مهاجر در حمله عرب)زرتشتی می باشند! نکند چشم بادامیهای آلت پرست ژاپن،مغولستان،تایلند و تورکستان هم آریاییند؟؟؟!!!
در ضمن آقای مضفر غیر آریایی پان تورک! چشمت رو باز کن و عکس مربوط به قبرستان روستای «پینه‌شلوار» در نزدیکی باغ ایل‌گلی شهر تبریز را هم ببین!
سلام ..من ساکن کلاله هستم.. واین رو بگم خالد نبی از زیباترین مکانهایی که تا حالا شاید از نزدیک ندیده باشید ..البته اگه قصد صفر به خالد نبی رو دارین در فصل بهار برید .. خدمت اون شخصی که به مردم کلاله توهین کرد این و بگم که حتما خودش یا اطرافیانش مشکلی داشتند .. و گرنه نیروی انتظامی مریض نیست الکی کسی رو زندان بندازه .. البته این رو هم بگم ما در همه زمینه ها تو این شهرستان مسئولین درست حسابی ندارم که به ابادانی شهر اهمیت بدن…ممنون
……………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام.
سلام می خواستم به دوستی که نوشتن این مطالب به درد این دنیا و اون دنیا نمیخوره همین قدر بگم که نتیجه همچین تفکراتی این شده که در باب علوم انسانی سراپا گوشیم تا از دهن نیچه و دکارت و فروید و مارکس و دیگران (البته نوعی) چی در مییاد .با تشکر از زحمات شما که همت بلند داشتیید.ایران ما تشنه تحقیق است.
…………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. ارادتمندم. موفق باشید.
کاری به تحلیل علمی و باستانشناسی قضیه ندارم ولی
تا جایی که من میدونم این کار در مناطق ترک نشین بسیار متداول بوده که سنگ قبر های ایستاده استفاده کنن و کلاه شخص متوفی رو بالای سنگ قبر بذارن
اوج این کار رو هم توی ترکیه کنار مقبره مولانا دیدم که حتی مدل کلاه ها هم مختلف بود
یه تعداد عکس هم دارم ازشون که اگه به دردتون می خوره می تونم بفرستم
خوش باشید
……………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس.
با سلام وخسته نباشید
من برای پایان نامم دارم روی معنی اشکال سنگ قبرها تحقیق می کنم که هنوز به جایی نرسیدم. در واقع همه این مطالب شمارو قبلا مطالعه کردم ام سایت من نزدیک تخت فولاد اصفهان واز اونجایی که اونم قدیمی هست نمادهای زیادی روی سنگ نبشته هاش داره که متاسفانه کسی مطالعهشون نکرده می خواستم ببینم شما می تونید راهنماییم کنید یا نه؟
با تشکر
…………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. اگر بتونم، با کمال میل.
سلام
من عکس های قدیمی یکی از روستاهای اطراف بجنورد رو دیدم که اونجا هم ستونهای افراشته بسیاری در اون وجود داشت اسم روستاش فکر کنم راستقان یا راستاقان بود البته مثل خالد نبی تراشیده شده نبود اما تعدادشون زیاد بود البته اگر تا الان اثری ازشون مونده باشه
…………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. خیلی سپاسگزارم.
سلام
خواستم به آقای kourosh بگم چرا دوست دارید خودتونو به اون را بزنید
بابا فارس و زبان فارسی و فرهنگ فارسی تقلبین همه دنیا میدونن چرا شما چشاتونو بستین خودتونو زدین اون را
…………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. به نظر شما، فارس و زیان فارسی و فرهنگ فارسی، تقلبیه؟ کدوم همه دنیا این رو می دونن؟ لطفا به ما هم بگید که این دنیا کجاست؟
ببینید این سنگ ها مربوط به هیچ قومی نیستند همه جای دنیا دیده شدند.فقط نمیدونم این نژاد پست اریای از ما چی میخواد هر چیز خوبی تو دنیا دید به خودش ربط میده. هر چی بد بود به ترک ،عرب…
………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام.
سلام
سایت جالب و آموزنده ایست . گمان نمی کنم نماد های دیگری مثل آنچه که در خالد نبی هست ، آن هم باآن وسعت و تعدد(که البته رو به کاهش وانهدام عمدی هم هست ) در جای دیگری از ایران یافت شود . خواندم که قبل از انقلاب گروهی از یونسکو از آن بازدید کرده وتنها نظری را که با قطعیت ابراز کرده اند اینکه تاریخ ساخت آنها به بیش از ۴۰۰۰ سال قبل میرسد.وهیچکس دلیلی ارائه نکرده که آنجا یک گورستان است . امیدوارم شاهد انتشار اطلاعات دقیق و مستدل شما باشیم . برایتان آرزوی توفیق دارم.
………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. متاسفانه بنده هم اطلاعات چندانی ندارم.
سلام
نمیخوایید دیگه زیره اینم بزنید که فارسی لهجه ی مخلوط عربی هستش!!!!!!!!!!!پس دیگه بی خیال
در ضمن ما ترکا آریایی نیستیم جنابا ما از نژادهای سومری هستیم
………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. لطفا شما به کارت برس، ما هم به کار خودمون رسیدگی می کنیم.
آریایی بودن واسه ما که این همه پیشینه تاریخی و فرهنگی داریم افت داره
………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. بله، حتما.
در جواب لیلا خانم
بسی رنج بردم در این سال سی عجم زنده کردم بدین پارسی (فردوسی)
وای اگر زبان فارسی تقلیدی از زبان عرب سوسمارخور باشد. تن فردوسی در قبر می لرزه
………………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. لطفا اینطوری ننویسید. فکر کنم بتوانیم با هم بهتر گفتگو کنیم. سپاس.
حیف که رسانه های خبری هیچ اطلاعی گزارش یا فیلم مستندی از این قبرستان که میراث فرهنگ کهن جامعه بشریست به اطلاع عموم نرسانده اند به امید تهیه یک فیلم مستند.
………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.
ببخشید سلام ،خدا وکیلی واقعیت گفتم این که خوبه خیلی چیزها وجود داره که رو نمیکنن.مردم بیچاره ایران روحشون از این میراثها خبر نداره.
……………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.
سلام خیلی جالب بود. از اونجایی که موضوع پایان نامم راجع به گورستان ها میباشدوروی ابن بابویه شهرری کار میکنم میخاستم بدونم میتونم با شما مشورتی داشته باشم چون همونطور که میدونید کمتر راجع به گورستانها در ایران کار شده است و منابع بسیار محدود هستند.
………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. با کمال میل. لطفا با شمار تلفن ۸۸۹۹۸۲۰۵ تماس بگیرید تا قرار بزاریم.
من از گرگان هستم و در زمینه تاریخ کار می کنم.خالد نبی یک مکان بی نظیر هم از نظر جاذبه طبیعی و هم از نظر تاریخی است که من ۳ بار از آنجا بازدید کرده ام.بهترین زمان فروردین و اردیبهشته.مردم منطقه هم خوب و مهمون نواز فقط باید در مناطق بومی نشین مراعات اعتقادات و فرهنگشونو بکنید که طبیعی هست.در مورد گورستانها هم اطلاعات دقیقی در دست نیست و شور بختانه به دلیل اینکه حکومت اسلامی اینو یک تابو میدونه در حال نابودی هست و رسیدگی نمیشه.من۱۰ سال پیش که رفتم به نسبت الان بسیاری از ستون ها تخریب شده اند.احتمال زیاد این ستونها که شبیه آلات جنسی هستند تاریخی بسیار قدیم تر از خالد نبی دارند در ضمن دسترسی به محل بسیار عالی شده و به راحتی و با اتومبیل سواری هم قابل دسترسی هست
……………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس از اطلاعات شما.