نگارنده چند سالی است که از قبرستان‌های قدیمی ایران بازدید میکنم و در این مدت سعی کرده‌ام چگونگی ساخت مقبره‌ها و نمادهای حک شده بر روی آنها را از جنبه مردم‌شناسی بررسی کنم. اما آن‌چه در این نوشتار می‌آید مربوط میشود به بخشی از این قبرستان‌ها که مزارهایی به شکل سنگ‌افراشته دارند.
در بسیاری از نقاط ایران قبرستان‌هایی دیده می‌شوند که مزارهایشان دارای سنگ‌افراشته‌هایی است که در عین شباهت‌های نسبی، تفاوت‌هایی هم با هم دارند. در زیر به بررسی برخی از این قبرستان‌ها می‌پردازیم:
قبرستان خالد نبی:
در استان گلستان، شهرستان کلاله و در نزدیکی زیارتگاه خالد نبی، قبرستانی در یک محوطه وسیع دیده میشود که برخی از مقبره‌های آن سنگ‌افراشته دارند. تاکنون تحقیق جامعی در رابطه با این قبرستان انجام نشده، با این حال تفسیرهای متفاوتی از شکل این سنگ‌افراشته‌ها ارائه شده است. یکی از حدس‌ها این است که این سنگ‌افراشته‌ها به شکل آلت تناسلی مردانه هستند و به گونه‌ای بیانگر اعتقاداتی هستند که در میان مردم آسیای میانه دیده میشود. بد نیست بدانیم که وجود برخی از باورهای شمنی در این منطقه قابل تشخیص است. به طور مثال در نزدیکی مقبره‌ی خالد نبی یک دیرک چوبی وجود دارد که ترکمنها از آن بالا می‌روند و باورهایی نسبت به آن دارند. تقدس این دیرک در این مکان، یادآور تقدس دیرکی است که در خیمه‌ی مغول‌ها وجود دارد و همچنین یادآور دیرکی است که شمن‌ها از آن بالا می‌روند. مثال دیگر این است که زیارتگاه خالد نبی بر روی کوهی به نام “تانگری داغ” قرار گرفته و “تانگری” در زبان مغولی به معنای خدا و آسمان است. در واقع نام‌گذاری این کوه، این حدس را قوت می‌بخشد که روزگاری در این سرزمین آداب و باورهای شمنی و مغولی معمول بوده است.
قبرستان خالد نبی
دیرک چوبی در زبارتگاه خالد نبی
قبرستان‌های منطقه باخزر:
در منطقه «باخزر» قبرستان‌های متعددی در روستاها دیده می‌شوند که دارای سنگ افراشته هستند.
۱- روستای «جوذقان» در ۳۵ کیلومتری غرب تایباد و در کناره‌ی رود مرغزار واقع شده و سه قبرستان با مزارهای سنگ‌افراشته‌ای دارد که بر روی بسیاری از آنها کتیبه‌ای حک شده است.
۲- روستای «سوران» در ۴۸ کیلومتری غرب تایباد و در کناره‌ی رود مرغزار است که بیش‌ترین و بلندترین سنگ‌افراشته‌های منطقه باخزر را در خود جای داده است.
۳- روستای «شیزن» در ۵۰ کیلومتری غرب تایباد نیز مزارهایی با سنگ‌افراشته دارد.
۴- روستای «فایندر» در حدود ۸ کیلومتری شمال غرب «خواف» واقع شده است و مزارهایش سنگ‌افراشته دارند.
۵- در روستای «نشتیفان» که از توابع خواف و به خاطر «آسباد»هایش معروف است، سنگ‌افراشته را بر روی قبرها می‌بینیم.
قبرستان روستای نشتیفان
قبرستان‌های آذربایجان شرقی:
در شهر تبریز و در حدود شش کیلومتری باغ «ایل‌گلی» و در روستایی که نامش «پینه شلوار» است، قبرستانی وجود دارد که چند قبر با سنگ‌افراشته بدون کتیبه و شبیه به آن‌چه در خالد نبی وجود دارد در آن دیده میشود.
ظاهرا و بنا به آن‌چه آقای «رجبعلی لباف خانیکی» گزارش کرده‌اند، در روستاهای «سردرود» و «کیجان» در «اسکو»، قبرستان «شادبا» در «بستان آباد» و قبرستان اطراف «بقعه اسحاق» در «هریس» آذربایجان نیز مزارهایی با سنگهای افراشته وجود دارد.
قبرستان روستای «پینه‌شلوار» در نزدیکی باغ ایل‌گلی شهر تبریز
قبرستان روستای اُنار در شهرستان مشکین‌شهر:
روستای «اُنار» در نزدیکی «لاهرود» و از توابع مشکین‌شهر است. گورستان این روستا، چندین سنگ قبر دارد که به شکل سنگهای افراشته هستند و بر راس این سنگها، بخشی همانند کلاه قزلباش‌ها با ۱۲ ترک (شیار) دارد که احتمالا نماد شیعه ۱۲ امامی است.
قبرستان روستای اُنار
قبرستان‌های لرستان:
در استان لرستان هم قبرستان‌های بسیاری در روستاها دیده می‌شوند که دارای سنگ‌افراشته هستند. نام یکی از این روستاها، «ابوالوفا» و در نزدیکی «کوهدشت» واقع شده است. سنگ‌افراشته‌های این قبرستان چهار وجهی و هرمی شکل هستند و در هر وجه آن نوشته‌ها و نقوش بسیار زیبا و معناداری دیده می‌شوند.
قبرستان روستای ابوالوفا
قبرستان‌های کرمانشاه:
۱- در نزدیکی مرز میان استان ایلام و کرمانشاه، شهری به نام «شاه‌بداغ» (توحید) وجود دارد که جزو استان کرمانشاه محسوب میشود و در آن یک قبرستان با ویژگی‌های قبرستان ابوالوفا و با سنگهای افراشته وجود دارد.
۲- در استان کرمانشاه و در مسیر «ریجاب» به «بابا یادگار» یک قبرستان در سمت راست جاده دیده میشود. در این قبرستان، سنگهای افراشته‌ی مقبره‌ها، چهار وجهی و در حدود دو متر هستند که آجرچینی و سنگ‌چینی شده‌اند. قبرهای این قبرستان، شبیه به میل «خسرو آباد» هستند که در بخش «کونانی» استان لرستان و در روستای خسرو‌آباد وجود دارد. این میل به نام‌های میل «خسروآ» و میل «سید صفربک» هم معروف است و بلندی آن بیش از ۶ متر است.
قبرستان شاه‌بداغ کرمانشاه
قبرستانی در ریجاب کرمانشاه
میل خسرو آباد
برخی از مقبره‌های عرفا و بزرگان:
مقبره عطار نیشابوری در نیشابور و شیخ احمد جام در تربت جام نیز سنگ‌افراشته دارند. بر روی این سنگ‌افراشته‌ها، کتیبه‌هایی نیز حک شده است. به نظر می‌رسد وجود سنگ افراشته بر روی مقبره بزرگان، یک رسم بوده است.
مقبره‌ی عطار نیشابوری
مقبره‌ی شیخ احمد جام
وجود سنگ‌افراشته‌ی مزارها در مناطق دیگر ایران:
به احتمال قرین به یقین در شهرها و استان ها دیگر ایران نیز مقبره‌هایی با سنگ‌افراشته هنوز هم وجود دارند که از آنها در این نوشتار نامی به میان نیامده است. اما با وجود همین مناطقی که نام بردیم، می‌توانیم حدس‌هایی بزنیم و نتایجی بگیریم.
حدسیات و نتایج:
به نظر می‌رسد شکل و شمایل مقبره‌ها نه تنها با باورها و اعتقادات، بلکه با نوع معماری منطقه در ارتباط است و این موضوع فقط به مقبره‌هایی که سنگ‌افراشته دارند محدود نمی‌شود. به طور مثال در همان قبرستان «ابوالوفا» مقبره‌هایی دیده می‌شوند که معماری مقبره کوروش را تداعی میکنند.
برخی از قبرهای قبرستان ابوالوفا که شبیه مقبره‌ی کوروش هستند
معماری برج‌های آرامگاهی در ایران که اتفاقا بسیاری از آنها در زمان ایلخانیان و جانشینان آنها ساخته شده است، نمایانگر مقبره‌هایی هستند که در قبرستان خالد نبی دیده می‌شوند.
گنبد «عالی» یک برج آرامگاهی است: ابرقو
آقای «خانیکی» هم معتقد است که “در آذربایجان سنگ‌افراشته‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند که هر دو گروه از معماری الهام گرفته‌اند.”
موضوع دیگری که در این میان می‌توان به آن اشاره کرد و به صورت یک سوال مطرح کرد این است که “آیا دلیلی برای شباهت میان برخی از سنگ‌افراشته‌ها (مخصوصا آن‌هایی که در لرستان دیده می‌شوند) با آن‌چه که در میان بختیاری‌های «مسجد سلیمان» به «بَرد نشانده» مشهور است، وجود ندارد؟” یادآوری می‌کنیم که این «بَرد نشانده«ها در مکان‌های مقدس یافت شده‌اند و معمولا به دوران پارتی تعلق دارند.
بردنشانده: محل نگهداری موزه شهر شوش
آرش نورآقایی
منابع:
مقاله “سنگ‌افراشته‌های مزارات باخزر”، رجبعلی لباف خانیکی، فصلنامه اثر، شماره ۱۸ و ۱۹، زمستان ۱۳۶۹
دیدگاه‌ها
سلام
خسته نباشید آرش خان ، ممنون از مطالب جالبتون .یاد سفر چند سال پیش که سعادت داشتیم و شما بعنوان راهنما همراه ما بودید در دزفول و شوشتر بخیر، خیلی خاطرات زیبا در قبرستون برام زنده شد .موفق باشید آقا
……………………………………………………………………………………
جواب: سلام به شما. به به، چه خبرا؟ کجا تشریف دارید؟ اگر تونستید تماس بگیرید، دیداری تازه کنیم.
سلام از مطالب دقیق و جواب‌های عاقلانه و مؤدبانه‌ی شما خیلی لذت بردم. امیدوارم همیشه موفق باشید.
……………………………………………………………………………………
جواب: سلام. ارادتمندم.
ba salam lotfan dar morede khalede nabi tozih bedi ke in ki bode bazekre manba.
aya in hamomn khaledi bode ke dar ketabe 2 gharn sokot zekr shode ke ghasam khorde bod ba khone mardom asiab
becharkhanad va nan bepazad?
mamnoon
…………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. خالد نبی یکی از پیامبران دوره فترت (از زمان موسی تا محمد) بوده و قاعدتا با تاریخ داستان شما همخوانی ندارد.
salam
baraye dadane ye seri ettelaat be bazi az irani haye khod sansor kon az web pageton komak gereftam
mamnoon
…………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. موفق باشید.
من یه سفر ۲۰ روزه از مناطق شمالشرق، شمال و شمالغرب کشور داشتم
هفته بیش هم که گنبدکاووس بودم بطور اتفاقی اسم خالد نبی رو شنیدم هرچند از نامناسب بودن مسیر حرف به میان آوردند اما تصمیم گرفتم برم
جای جالبی بود اما فصل رفتن نبود چون در ارتفاعات قرار داره بهتره اوایل بهار که همه جا سبزه و چشم انداز زیبایی داره اونجا سفر کنید
تصاویر زیادی از زیارتگاه و قبرستان ها جمع آوری شد در صورت تمایل دوستان ایمیل نمایند hamidm46@gmail.com
…………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. سپاس.
سلام. مرسی از وبلاگ خوبتون. من ۱ ماه پیش خالد نبی رفتم. ۱ نکته بی نهایت فکر منو مشغول کرده: صرف نظر ار دلایلی که ممکنه باعث بشه در رسانه های جمعی راجع به گورستان خالد نبی حرفی زده نشه(دلایل مذهبی و بحث قباحت فرهنگی سنگ قبر ها از نظر دوستان متولی مباحث فرهنگی کشور) اما برای من جالبه که دولت و بخصوص میراث فرهنگی تا کنون اقدام به اکتشاف و حفاری در این منطقه نکرده .
در صورتی که در مناطقی مانند شمال سمنان میراث فرهنگی گورستان های متععدی که باور مردم یافتن گنج در آنها هست رو بطور کلی کنترل و تحت اختیار گرفته. عدم توجه به این موضوع برای من خیلی عجیبه
دوستان کسی جوابی برای سوال من داره؟ فرک من واقعا مشغوله
………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. عدم توجه به میراث فرهنگی به خاطر میراث فرهنگی، در کشور ما چه از طرف مردم و چه از طرف دولت تازگی نداره.
سلام
بله تازگی نداره ولی قبول برمایید این مورد بیش از حد عجیبه.گرورستانی با بیش از ۵۰۰ قبر حتما باید شهری بزرگ داشته باشد که حداقل حس طمع ورزی چه دولتی ها و چه مردم عادی رو برای یافتن اشیاء پر بها تحریک می کنه اما در این منطقه سکوت بیش از حدی جریان داره!! چرا!؟
………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.
دوستان ی موضوع دیگه: اگر توجه گرده باشید سنگ های تراشیده شده بصورت آلت های ختنه شده هستند. در صورتی که ختنه پس از اسلام در ایران رایج شد. به نظر شما این موضوع نمیتونه قدمت پبش از اسلام گورستان خالد نبی رو زیر سوال ببره؟
………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. ختنه از قبل از اسلام هم رایج بوده. یهودی ها قبل از مسلمانان ختنه می کردند. حتی ختنه در مصر هم خیلی پیش از اسلام انجام می شده.
سلام. ببخشید، راستش نمی‌دانم چگونه بگویم. در مورد همین ختنه است. البته ختنه که نه… چطوری بگم… یعنی می‌خواهم بگم در یک حالتی ممکن است پوست ختنه دیده نشود… یعنی آلت اگر راست شود!… بالاخره گفتم!!
…………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.
Arash khan matalebi az shoma dar nashrieh i bemonasebate bozorgdashte marhoom SIMIN DANESHVAR khoondam ke lezat bordam, . mostadam va paydar bashid ghorban
…………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. قربان شما.
درود
جناب نور آقایی ابتدا همه کامنت ها را خواندم تا اگر مطلب را کسی نوشته دوباره ننویسم . پیدایش این سنگ ها که دوستان اشاره ای به هندوستان و مغولان هم نمودند باز میگردد به دوره اقوام خزران که در کتاب قبیله سیزدهم (آرتور کوئستلر) که مورد تفسیر و بررسی قرار گرفته آنها پیش از اسلام از اقوام وحشی ترک زبان بودند که در شرق خزر زیست میکردند که بسیار زشت و بد قیافه بودند و در سال ۷۴۰ میلادی به یهودیت گرویدند با ورود اسلام بشدت با فرستادگان خلفای بغداد مخالفت میکردند شیخ احمد ابن فضلان سفرنامه نویس آنها رایهودی تبار و کافر بی تمدن مینامید او در مورد مذهب این کفار زیاده چیزی نمیگوید ولی رسم آلت پرستی نزد باشگیر ها کنجکاویش را تحریک میکند و چون توسط مترجمش از یکی از اهالی دلیل پرستش آلت چوبی را میپرسد در جواب این را میشنود “زیرا من از آن بیرون آمده ام و برای خودم آفریننده ای بجز آن نمیشناسم ! خزران به وجود دوازده خدا اعتقاد داشتند خدای زمستان” تابستان ” باد ” درخت ” مردم ” چهارپایان ” آب ” باران ” شب ” روز ” مرگ و خدای زمین البته خدایی که در آسمان است بزرگترین آنها و در عین حال با خدایان دوازده گانه! متفق است ….(نقل از کتاب قبیله سیزدهم آرتور کوئستلر)
……………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. سپاس از اطلاعات شما.
سلام خسته نباشید. مطالب جالبی بود استفاده کردم. موضوع پایان نامه در مورد سنگ قبرها است میخواستم راهنماییم کنید. ممنونم
………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. حتما و با کمال میل.
جالب بود
قبرستان بسیار جالبی در اطراف روستای بدربان بین صحنه و کرمانشاه به نام باوولین وجود داره که علاوه بر حضور یکی از امام زادگان قبرهای بسیار جالبی مربوط به سنوات قبل هست .
برروی انها عکسهای شانه ویا قیچی و… حجاری شده که فکر میکنم نشان دهنده جنسیت و یا شغل فرد بوده . البته به فکر نبش قبر برای کشف عتیقه نباشید چون به اون دوران نمی رسه .
قرستان در دامنه کوه واقع شده و وقتی اطراف را نگاه کنید زمینهای سرسبز کشاورزی بسیاری وجود دارد .
کسانی که طبیعت را دوست دارند سری به انجا بزنند .کوه – اب – سرسبزی و طراوت – هوای بسیار عالی – بعضی مواقع مه و اسمان آبییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییی
………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس از اطلاع رسانی شما.
با سلام .
ممنون میشم اگه چند تا منبع در مورد قبور دوره اسلامی و معماری اونا بهم معرفی کنید.
…………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. هرچند به درستی یادم نیست، اما کتابی هست با عنوانی شبیه به این: معماری آرامگاه های ایران، از آقای غروی؟
خیلی خوشحالم از این طریق با آثار باستانی ایران در زمانهای مختلف بیشتر آشنا می شوم و امیدوارم با تحقیقات بیشتر بتوانید به رمز این دسته نوشته ها پی ببرید .
…………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. موفق باشید.
عزیز آریایی دین هندو یک دین آریایی میباشد.و معنی لینگو یعنی آلت.حالا هی از زیرش دربرید.
……………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام.
مقبره احمد جام و عطار نیشابوری هم حتما کار ترکها بوده نه؟دین آریایی دیگه یعنی زرتشتی که اعتقاداتش معلومه.دوش با شاش گاو و ازدواج با محارم.برای همینه تو زبونتون کلمه ای برای عشق ندارید.چون قبلا تو خونه با خواهر و مادر و همه زنان خانواده حال کردید.چه میدونید عشق چیه.
……………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. ؟؟؟
با سلام. حدود ده سال پیش، من عکس هایی را که شبیه آلت نرینه انسان است رو دیده بودم. و در این باره مطلب عمده ای هم راجع به نظرات و عقاید مردمان شان با توجه به اقلیم هوایی و … پرداختم. اما مهم ترین مسئله در این زمینه به باور و اعتقادات مردم بازمی گردد که در آن مقاله پرداختم ـ که هنوز خاک می خورد ـ و به طور گذرا اشاره میب کنم؛
باید این مطلب را در نظر دشت که اعتقاد به رسشتاخیز ( همان زایش دوباره ) از ابتدا و دیرین تریثن زمان ها در اعتقادات و باورهای ایرانیان بوده و هست! ….
… تا جایی که به این امر را در طبیعت نیز می توان مثال های زیادی آورد…. شخم زدن زمین و ایجاد شیار ( تهیگی : که شباهت زیادی به آلت مادینه دارد ) و کاشتن دانه ( که می توان اینگونه تاویل کرد که این نیز نمادی از آلت نرینه گی می باشد ) که دانه را در دل خاک شیار خورده می کارند، رویش را می پوشانند؛ به امید زایش دوباره ، رستاخیز ،؛ یا همان رشد دانه و باروری آن… و همین طور…
… می دانیم که باروری و بقیه ی واژه های مربوط به آن سخت در آیین ها، و رفتارهای ( آگاهانه و ناگاهانه ای ) مردم ـ به ویژه ایران ـ هنوز هم رایج است و با اشاره به نکات ظریفی در بین اقوام داخلی ، تابو شدن این قضیه را تا عهد حاضر نیز می توان دنبال کرد….
مثال ها…
…
اما گور ستان خالد نبی که قدمتش دقیقا و شاید بزرگتر از راز آلوده گی سنگ گورهای آنجاست، ناگزیر نشانی از باروری با زایش و رستاخیز ( این سه واژه در مقاله با هم آمده و به یک معنی است ) می باشد….
…
… در طبیعت در نظر می گیزیم که گور ( شکل و حالتن آن ) نشان تهیگی و آلت مادینه گی ، و جسدی را که داخل کفن ( شق و رق ! ) پیچیده ـ حتی حالت گذاشتن جسد در گور نیز مهم است ـ که با سر به دروه گور می رود! پس، پس از چفت شدن و در هم تنیدن آلت نرینه گی در درون مادینه گی، و پوشاندن آن با خاک، به امید رستاخیز، زایش، بار آمدن و…
….
و این سنگها بر روی قبرها که کسی به شمع، صلیب و… نسبت می دهند کار یست کارشناسی نشده و…
اگر فکر می کنید مقفاله ی مربوطه کمکی می تواند کند، میل بزنید تا ارسال نمایم تا شاید با بازخورذد نظرها، بهترین فرضیه ها ارایه و با اقتدار خود، خود را به کرسی بنشاند.
سپاس گذار از عکس هاتان
زیبا بودند
دیدنی
آن (سنگ های یکپارچه ی دوره ی باستان)
که نسل ما برای اولین بار دیدشان.
……………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس از توضیحات شما. اگر نوشته ای داشته باشید به نام خودتان در همین سایت قرار می دهم. موفق باشید.
سلام.ممنون از مطالب جالب و دیدنی تون.من دانش آموخته ی کارشناسی ارشد رشته ی فرهنگ و زبانهای باستانی از دانشگاه شیراز هستم.تصمیم دارم روی موضوع نمادشناسی قبرهای قدیمی روستاهای استان فارس و خوزستان کار کنم.میخواستم درصورت امکان راهنماییم کنید.
…………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. چه خدمتی از بنده ساخته است؟
سلام.من ساکن اهوازم.چطور میتونم حضوری یا تلفنی از شما راهنمایی بگیرم؟
…………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. ۰۹۱۲۳۱۴۴۷۹۵
سلام من کارشناسی ارشد هنر اسلامی میخونم موضوع پایان نامه رو به اتمامم آیکونوگرافی علامتهای فلزی در عزاداری محرم است، خواستم بگم این اشتباهه که بعضی خیال میکنند گفته شدن این مسائل اعتقادات مردم اون مناطق رو زیر سوال میبره، باید بدونیم که هیچ نمادی در طول حتی هزار سال هرگز از بین نمیره بلکه فقط با اومدن دین های جدید معناهاشون عوض میشه، پس اصلا بعید نیست که ما همچنان بعضی از اون نمادها رو حتی نمادهای آلت پرستی رو اطرافمون ببینیم ولی دلیل بر همون معنای گذشتشون نیست، پژوهشهای آیکونوگرافی دقیقا به پیدا کردن همین معناهای اولیه برمیگرده، اون کسایی که میخوان رو نقوش سنگ قبرها کارکنن این روش خیلی به دردشون میخوره ولی باید بگم که بسیار بسیار دشواره و کار هر کسی نیست
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. سپاس از موضوعاتی که عنوان کردید.
سلام اقا دمتون گرم من به یه سری اطلاعات می خواستم واسه پایان نامه به خدا محتاجیم به این عکس ها و منابع احتیاج دارم ولی رفرنس معتبرلازم لطفا کمک کنید
مقاله “سنگ‌افراشته‌های مزارات باخزر”، رجبعلی لباف خانیکی، فصلنامه اثر، شماره ۱۸ و ۱۹، زمستان ۱۳۶۹
من به این مقاله احتیاج دارم اگه میشه بفرست و شماره من اینه و اگه میشه به این اقا صادق بگین درمورد این متنی که نوشتن چه رفرنسی هست۰۹۱۶۹۷۲۱۶۱۰
………………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. در مورد مقاله، فکر نمی کنم الان در دسترسم باشه. ایمیل ایشون رو هم خدمتتون میدم. موفق باشید.
با سلام خدمت شما من اهل نشتیفانم در نشتیفان به گفته بزرگان حدود ۴۰ مزار یا به قول مردم پیر وجود دارد سنگ نوشته های متفاوتی روی همه آنها وجود دارد اما از تاریخ و هویت هیچ کدومشون اطلاعاتی در دست نیست.۱- چگونه می توان با توجه به سنگهایی که وجود دارد اطلاعات دقیق تری از آنها به دست آورد ۲- به گفته اهالی در دهه چهل و ÷نجاه تعدادی از سنگهی قبور بوسیله افرادی ناشناس برده شده اند از این سنگها چه استفاده ای میشود آیا ارزش ریالی دارد یا ممکن است جای دیگه ای روی قبر ساختگی ای نسب شود امکان پیگیری و پیدا کردن سنگها وجود دارد ۳- روی بعضی از سنگهای قبور نقش دست با انگشتان باز وجود دارد این دلیل خاصی دارد۴-در یک منطقه از نشتیفان قبر بزرگتر از حد معمولی وجود دارد که شیوه و جهت قبر برخلاف دیگر قبرها که به جهت قبله است به طرف بیت المقدس است دلیل خاصی دارد . ممنون میشم اگر سفر دیگه ای به نشتیفان داشته باشید و از نزدیک تحقیق و مطالعه بیشتری بر روی قبور داشته باشید کمکی از دست من ساخته باشد در خدمت شما هستم شماره تماس من ۰۹۱۵۳۳۱۶۲۰۸
…………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. ۱- برای شناخت بیشتر باید سنگ قبرها و قبرستان های بیشتری رو از جوانب مختلف مورد بررسی قرار داد. ۲- جواب این سوال شما (سوال ۲) را نمی دانم. ۳- من هم به دنبال یافتن جواب همین سوال هستم. ۴- بنده هم به دنبال یافتن جواب چنین سوال هایی هستم.
سپاس از محبت شما.
با سلام و عرض خسته نباشید خدمت شما آقای نوراقایی
بنده در تحقیقاتی که داشتم به نتایج جالبی رسیدم:
۱) تنها و تنها سندی که درباره الت پرستی ترکها آمده در تاریخ همان سفرنامه ابن فضلان است آن هم به این شکل تقریبا : یکی از ترکها الت خود بر دست میگرفت و فریاد میزد این خدای من است! و در جای دیگر ترکها رو یکتا پرست معرفی میکند و در جای دیگر آنها رو دوازده خدایی معرفی میکند ( ابن فضلان، پیشین، ص ۹۲.)
که این کتاب داستانهای عجیب دیگری هم دارد : مثلا انسانهایی با بازوان بزرگتر از درخت و سر بزرگتر از دیگ! و مشاهده مارهای آناکوندا در نواحی کویر! و مباحثه ابن فضلان با اجنه و … که بیشتر به داستان و افسانه شبیهند
۲) اگر آلت پرستی دین ترکها بوده چرا یک گورستان الت پرستی در کشورهایی که مامن قدیمی ترکان بوده اند مثل خود کشر ترکمنستان یا قرقیزستان یا قزاقستان یا ازبکستان یا داغستان یا قبرس یا …. ترکیه و خود جمهوری ازربایجان وجود ندارد؟
۳) قدمت گورستانهای الت پرستی در خالد نبی گنبد به ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ سال قبل بر میگردد حال آنکه تمامی مورخان اعتقاد دارند ترکمنها ۱۰۰۰ سال است وارد آنجا شده اند و قبل از آن پارسها در انجا زندگی میکردند
۴)در اطراف تبریز هم اگر سخنان پان فارسیسم که خودشان ادعا دارند ترکها ۷۰۰ سال است وارد شده اند ولی گورها متعلق به بیش از ۳۰۰۰ سال است!!!!
۵) موضوع بسیار بسیار جالب این است که مکان خیزش اصلی پارسیان که در هند بوده (کتاب مردم شناسی پرفسور فکوهی و سایر کتب تاریخ آریایی ) همین الان در همانجا دین الت پرستی رایج است و یکی از التها نامش “شیوا” است که در ایران برای دختران به کار میرود و بسیار هم محبوب است!!!
۶)بیشک همین گورهای کرمانشاه و خراسان و لرستان هم نماد الت پرستی بوده است فقط هنر تراشیدن را نداشته اند وگرنه اگر آلت پرستی نیست چیست؟!
۷) البته در بین کشورهای متمدنی چون چین و فرانسه و ایتالیا و … هم در قدیم الت پرستی وجود داشته و به نوعی تطور گرایی را نشان میدهد یا همان تکامل اجتماعی بشر که رفته رفته به وجود آمده و از آلت و خورشید و بت و … به خداپرستی رسیده است
۸)امیدوارم دوستان نفرمایند دین پارسیان زرتشتی بوده چرا که اولا با پورپیرار اشنا شوید و ثانیا اگر هم بوده زمانش بعد از این وقایع است
………………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. سپاس.
جناب آقای نورآقایی در زمینه ای که تخصص دارید صحبت کنید لطفا اطلاعات غلط به مردم ندهید
………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. شما هم لطفا قبل از اینکه حکم صادر کنید، مورد “اطلاعات غلط” رو مشخص کنید. در ضمن تخصص خودتون رو هم ذکر کنید تا بدونم با چه دانشمندی طرف هستم. این کار روش بهتریه برای حرف زدن.
درود بیکران جناب نورآقایی
از سنگ قبرهای روستای ۳۰۰۰ ساله ی «کنگ» خراسان هم بازدید فرمایید.
بتازگی چند نمایه(عکس) از این گورستان تاریخی رو در گروه «رفتگران طبیعت روستای کنگ» فیسبوک گذاشته ام.
از بازدید شما بزرگوار سپاسگزار خواهم بود.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. من فیس بوک ندارم. درواقع غیرفعالش کردم. چشم، در اولین فرصتی که پیش بیاد به اون قبرستان هم سر میزنم.
سلام و خسته نباشین به صاحب سایت
ممنون بابت تحقیقاتتون
بی شک همه اونایی که اینطور قبرستانارو میساختن شیطان پرست یا شیاطین جن پرست رو پرستش میکردن…
چون اونا هم به شدت نماد پرست هستن.
اینا همشون شبیه اوبلیکس شیطان پرستان که در سرتاسر جهان وجود داره…
بازم ممنون بابت تلاش هاتون…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. سپاس.
عرض سلام دارم لیلا خانم ، ترک عزیز:
لطف کنید اندکی مهربان تر با تاریخ سومریان برخورد نمایید ، کمی بیشتر تفکر و مطالعه بفرمایید شاید به این نتیجه رسیدید که حتی قبل از سومریان صاحب ایران بوده اید، نگاهی هم به تاریخ ۸۰۰ سال پیش بیندازید که در فلات تبت به دنبال لقمه ای نان برای شکار بابک خرم دین به ایران آمدید و دیگر اطراق فرمودید، نگاهی هم به کتاب تاریخ آذربایجان نوشته آقای احمد کسروی بندازید که خود ایشان هم ترک تبار بودند.
موفق باشید
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام.
سلام مطالب عالی بودن. فقط متاسفم برای مسولانی که به این آثار تاریخی با ارزش رسیدگی نمیکنن و اجازه میدن با مرور زمان نابود بشه.
……………………………………………………………………………………………………………………
جواب: سلام. همه به امید روزهای بهتر هستیم.
متاسفانه بعضی ها جلو پایشان را می بینند و وسیع و گسترده نگاه نمی کنند به طور مثال در ایران کنونی حکمت اسلامی است و به نظر شما ۲۰۰ سال دیگر یک فرد عادی در رابطه با ایران اسلامی چگونه فکر می کند و یک پژوهش گر چگونه ؟ جز این است که یک فرد عادی فکر می کند که همه ایرانیها مسلمان شیعه هستند و تماما احکام اسلامی اجرا می شد ولی یک پژوهش گر به طور دقیق تحقیق می کند و به نتیجه شبیه امروز ایران اسلامی می رسد و می اند که در ۲۰۰ سال پیش اقوام مختلفی در ایران زندگی می کردند که اکثریت شیعه و مابقی سنی و تعدادی مسیحی و یهودی وزرتشتی و ایزدی و غیره زندگی می کردند و هر کدام مذهبها رفتار خواص خود را داشته اند و حتی در بین مذاهب افراد معتقد و غیر معتقد وجود داشته است تعدادی مومن و تعدادی غیر مومن به مسائل دینی بوده اند و لذا تمام ایرانیان یک شکل و یک فرم نبوده اند و رفتارهای متفاوتی داشته اند ولی افراد کوچک مغز توان بررسیو تحلیل این مسائل را ندارند لذا فکر می کنند که اگر یک شی پیدا نمودند که شبیه آلت تناسلی بود پس همه این مذهب را داشتند ؟ در صورتی که بعد از تحقیقات بسیار متوجه می شوند که یا تعداد کمی دارای این رفتار بودند یا اینکه این فقط یک شباهت است و واقعیت چیز دیگری اسا لذا کوچک مغزان تمام خوبی و حسن را در خود و خانوتده خود و قبیله و زبان خود و حتی در کشور و منطقه و قاره خود می بینند لذا چشمها را باید با علم منطق شست و عاقلانه و علمی به دنیا نگاه نمود؟با کمال تشکر که این کامنت را مطالعه نمودید .
……………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. سپاس.
سلام وقت بخیر من دکترای باستان شناسی دارم تز ارشد من در زمینه سنگ مزارات شرق خراسان تربت جام وتایباد وباخرز بود که در سال ۱۳۷۷ دانشگاه تهراندفاع کردم در دوره دکتری هم موضوع کار من سکاها بود واگه به سنگ گوزن ها در اسیای مرکزی وسکاها ومغول ها نگاه کنید بد نیست گورستان سفید چاه در هزار جریب گلوگاه استان گلستان هم سر بزنید۰۹۱۵۵۴۲۲۹۱۶
…………………………………………………………………………………………………………………..
سلام و سپاس از توجه و محبت شما. اتفاقا گورستان سفیدچاه رو دیده‌ام. زنده باد شما.