از دعا تا فریب

وقتی در سرزمین واژه‌ها سفر کنیم، گاهی با موارد جالب و عجیب روبرو می‌شویم؛ به واژه‌هایی برمی‌خوریم که در طول زمان و مکان مهاجرت کرده‌اند و تغییر شکل داده‌اند، یا معنی‌ و مفهومشان کاملا عوض شده است.

یکی از این واژه‌ها «نیرنگ» است.

این واژه امروزه معنی «حیله» و «فریب» می‌دهد. معانی «سحر»، «طلسم» و «جادو» هم از آن استنباط شده است.

اما موضوع قابل توجه این است که نیرنگ تا پیش از اسلام به‌ معنای «دعا» و «مراسم دینی» بوده است. همچنین به معنای «قطعه‌ای از کتاب مذهبی و دعا» به کار رفته است. بسیاری از دعاهای کوتاه به زبان اوستایی و پهلوی نیرنگ نامیده شده‌اند؛ مانند «نیرنگ آتش»، «نیرنگ کُستی بستن» و…