معنی سانسکریت به فارسی (یک نظریه)

بیایید واژهٔ Sanskrit (زبان باستانی هند) را بررسی کنیم:

آن را به صورت saṃskṛtam) संस्कृतम्) می‌نویسند که از دو بخش sam (به معنی: با هم) + krta (به معنی: ساختن، انجام دادن) تشکیل شده است. و در کل آن را «به‌خوبی شکل گرفته، کامل شده» معنی می‌کنند.

موضوع جالب این است:

از آنجا که در بسیاری مواقع S در زبان سانسکریت به H در زبان فارسی باستان تبدیل می‌شود (همچون نمونه‌های سپتا/هفت، اسوره/اهوره، آسیتا/آهیتا و …) می‌توان چنین پنداشت که احتمالا sam همان «هم» فارسی است، چنانکه معنی sam نیز همین معنی را دارد.

دیگر اینکه krta همان «کردن» (انجام دادن) فارسی است که با معنی‌اش هم جور درمی‌آید. ضمن اینکه می‌دانیم، t «ت» در بسیاری مواقع (در این دو زبان) به d «د» تبدیل می‌شود.

بنابراین سانسکریت را می‌توان لفظاً، «همکرد» (برساخت) یا به‌عبارتی «خوب‌کرد» (خوش‌ساخت) در زبان فارسی معنی کرد. خوش‌ساخت معنی خوبی برای سانسکریت است، چون چنین پنداشته می‌شد که این زبان، ادبی و تزکیه شده و از گویش‌های مبتذل رایج متمایز است.

در ادامه بد نیست به عبارت «جم‌کرد» (مربوط به اسطورۀ «ور جمکرد» در مفهوم دژ و باغی که جمشید شاه ساخت و…) هم اشاره کنیم که به معنی «ساختهٔ جمشید» است و یکی از دلایل نامیدن «تخت جمشید» (پرسپولیس) همین است که فکر می‌کردند آن‌جا را جمشید ساخته است، به‌ویژه به‌خاطر آن تصاویر حمل اورنگ پادشاه (داریوش) توسط اورنگ‌بران.