اهمیت یک عکس

«رابرت بایرون» Robert Byron سفرنامه‌ای نوشته است با عنوان‏ The Road to Oxiana که به اسم سفر به کرانه‌های جیحون در ایران ترجمه شده است. این کتاب چنان خواندنی است که در قرن بیستم آن را جزو صد کتاب غیرداستانی به‌شمار آورده‌اند. 
‏ Paul Fussell (تاریخدان مشهور آمریکایی) اعتقاد دارد که یک عکس از «گنبد کاووس» بایرون را به ایران کشاند. بایرون وقتی به ایران آمد خودش نیز چندین عکس از گنبد و سایر بناهای ایران گرفت.

نظر او با قلم خودش را بخوانید:

از متن زیر چنین استنباط می‌شود که، او گنبد کاووس را یکی از عالی‌ترین بناهای جهان می‌دانست و نظرش قبل و بعد از سفر به ایران و دیدار از بناهای کشورهای دیگر تغییر نکرده بود.

Superlatives applied by travellers to objects which they have seen, but most people have not, are generally suspect; I know it, having been guilty of them. But rereading this diary two years later, in as different an environment as possible (Pekin), I still hold the opinion I formed before going to Persia, and confirmed that evening on the steppe: that the Gumbad-i-Kabus ranks with the great buildings of the world.