دائره المعارف جیبی جیبی جیبی گردشگری

بعضی وقت‌ها متوجه می‌شوم واژه‌هایی به زبان فارسی که در گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرند، طیف وسیعی ندارند.
بنابراین با خودم فکر کردم که آیا می‌توان در گویش‌های مختلف ایرانی کلماتی یافت تا جایگزین رستوران، هتل، … و از این قبیل باشند.

از دو سال پیش تاکنون چندین واژه پیدا کرده‌ام که برای بخش‌های مختلف یک نشریه،‌ یا یک وب‌سایت گردشگری می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. این‌ها عبارتند از:

پادُموج  Padomuj، گالشی، به معنای: گردش
پیگرمُوک  Pegarmovk، کردی، به معنای: جهانگرد
تَررَگ  Tarrag، به زبان مردم جاسک، به معنای: گردش، تفریح
چارومه  Charume، به زبان مردم کرینگان، به معنای: گردش
چاغاله  Chaqaleh، به زبان مردم سرخه، به معنای: گشت، گردش
چغَلَه  Cheqala، به زبان مردم سنگسر و سمنان، به معنای: گشت، گردش

اگر بخواهیم در بخش‌های یک نشریه یا یک وب‌سایت گردشگری از واژه‌هایی استفاده کنیم که حس نوستالژی داشته باشند، به نطرم این‌ها مناسب است:

کاروان به جای تور
کاروانسرا به جای هتل
کاروانسالار به جای تورلیدر
آش‌خانه به جای رستوران
خان به جای اقامتگاه (مسافرخانه)
خان‌خوان به جای بِد اَند بِرِک‌فَست
خورنگاه به جای رستوران
دویره به جای لابی (در هتل)
رباط به جای محل اقامت
زاویه به جای کوله‌پشتی
لَنگر به جای هتل

دیگر اینکه: خرابات به جای نایت لایف و هفتخوان به جای سفرهای ماجراجویی، هم جالب به نظر میرسند.

پی‌نوشت: تعداشان کم و به نظر ساده می‌آیند، ولی همینها که نوشتم ماحصل خواندن ۱۱۰۰ صفحه از دو کتاب است.
شما هم اگر واژه‌ای می‌شناسید، اضافه کنید.

دیدگاه‌ها

  1. ا گ

    سلام. با اینکه کارت با ارزشه و حتی قصدی که داری … اما اون حس مرموزی که از بکار بردن واژه کوله پشتی به آدم دست می ده آیا در زاویه هست؟ زاویه ما ایرانی ها رو یاد ریاضی و کلاس درس و اینا می ندازه و همینطور بقیه جایگزینی ها … انگار هر کلمه خونه دیگه ای اجاره کرده و قصد نداره بلند شه …
    …………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. بله، حق با توست. من فقط اطلاع رسانی کردم که چنین واژه هایی هم وجود داره.

  2. عسل

    سلام
    چندی پیش از مرز صحبت میکردی. بهتر از من میدونی که آمار سفر در بسیاری از کشورهای اروپایی در قرن گذشته و به خصوص در دو دهه گذشته به شدت افزایش یافته. به عنوان مثال بهتر از من می دونی که اسپانیا بعد از المپیک ۱۹۹۲ رشد توریست ۱۳۰ درصد داشت و یا لندن در سال ۲۰۰۷ بیش از ۳۳ میلیون توریست داشته. اگر قرار باشه که توریست در ایران روزی بازار بین المللی داشته باشه چرا باید واژه هایی مثل هتل یا رستوران که در همه دنیا مشترک هست رو تغییر داد. زبان توریسم دنیا زبان انگلیسی معرفی شده پس چه اشکالی داره که ما هم از این زبان استفاده کنیم؟
    اگر قرار باشه زبان فارسی سره صحبت کنیم کاش از واژه های عربی کمتر استفاده کنیم و جانبداری کمتری به زبان انگلیسی که زبان توریسم دنیا شناخته شده داشته باشیم.
    …………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. اصلا قصد ندارم که تغییری در هیچ واژه ای بدم. فقط یادآور شدم که چنین واژه هایی هم وجود داره. دونستنش بهتر از ندونستنشه. اگر دقت کنی، می بینی که نوشتم برای چه منظوری به درد می خورن.

  3. طوبا

    سلام آرش
    همچنان پنجشنبه و جمعه ها، سنگنوردی برقراره. دیگه خبر از خودت.
    به امید دیدار.
    …………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. حتما. سپاس از تو. سپاس.

  4. عباد

    سلام و سپاس ازگرد آوری واژه های نوستالژیک سفر.

    فکر کنم از قافله سالار هم بشه جای تورلیدر استفاده کرد.
    …………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. بله، سپاس.

  5. سمیه

    واژه راه نشین تو یکی از ابیات حافظ برای من تداعی کننده مسافره
    …………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. مطمئن نیستم.

  6. S

    سلامم، تقدیم به شما جناب آقای نورآقایی :
    ازاینکه،وجود چنین واژه هایی را در زبان فارسی یادآوری نمودیدتابردانسته هایم بیقزایم،ازشما قدردانم.
    زمانیکه، این مطالب را میخو اندم،تلاش شما برایم نمایان شد و استفاده شما از اینکه ،هرچه در توان دارید، برای ارائه نمودن و اطلاع رسانی دقیق به مخاطبان خویش میگذارید را،دروجودم حس نمودم. حرکت شما دراین جهت، بسیار باارزشه.امیدوارم شما را به اهداف والایی که دارید، برسونه. اگرچه،این واژه ها تعدادشان کم است اما جمع آوری کلمه و عبارات ،به نظر،خیلی آسان و ساده نمی آید. بدانید که، شما لایق بهترینها و عالیترین واژهها هستید.
    وبهتر است یادآور شوم که در هرفردی، بیان هر کلمه، احساس و اندیشه بوجود می آورد.
    به همین خاطر،لازم است تا اندیشه واحساس و کلام خویش را ،در اختیار بگیریم و کنترل نمائیم که سازنده و مثبت وارج دهنده به زبان فارسی باشد و نه اینکه منفی و مخرب باشد.
    …………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. سپاس.

  7. ليلا

    علاقه و زمانی که برای جمع آوری این واژه گان صرف کردین قابل توجه و ارزشمنده و مهمتر از اونها اطلاع رسانیتون.سپاس.
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. سپاس از شما.

  8. راسو

    همه ی زبان های زنده، پیوسته بهشون واژه اضافه میشه و چه بهتر که این کار با فکر موجودات اهل دانشی مثل شما باشه، اینکه سراغ بن های خود زبان بریم و کلمه ها رو در خود زبان پیدا کنیم -به جای کاری که زبان شناس های امروزی، مرسوم کردن و برای به ظاهر پیراسته حرف زدن، کلمه جعل کردن- بسیار درست و قابل ستایشه، فکر کنم سختیه ماجرا پیدا کردن لبه ی درست با آدمهاییه که قراره این واژه ها رو استفاده کنن و در زبان مردم هر روز، صیقل بخوره و عادی بشه.
    تنها چیزی هم که من می دونستم، اینه که زاویه محل دور هم جمع شدن و زندگی جوانمردانی بوده، یه وقتی از تاریخ که الان یادم نمیاد کی بوده! ولی ربطش رو به کوله درک نکردم، کوله خودش چیز بامزه ایه!
    ………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. سپاس از توجه شما. یک معنای “زاویه”، تکه پارچه ای است که مسافران و صوفیان وسایلشان را در داخل آن قرار می دادند، چیزی شبیه بقچه.

  9. محراب

    با سلام
    البته بهتره به جای دایره المعارف از فرهنگ واژگان استفاده بشه

    ” در سرزمینی که سایه آدمهای کوچک بزرگ شد ، در آن سرزمین آفتاب در حال غروب است!!!”
    ………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام به شما.

  10. محسن

    درود
    یه وقتی پیدا کردن واژگان جایگزین برایم سرگرمی جالبی بود حتی فکر کردم یه جور خدمت به گویش ملی است!! اما، حالا میدانم!- همه چیزمان درست شد فقط مونده پیدا کردن گویش جایگزین؟! سپس اینکه ، توی دنیایی که استیون هاوکینگ با نظریه اخیرش در حال تغییر و چالش بزرگ بشری است و مرزهای دانش پیوسته در حال گسستن هستند و پیشروی… ما چرا همچنان اندر خم یک کوچه باشیم؟!! درگیر اینکه فارسی این کلمه چیست و چه میتوان جایگزین کرد و یا اینکه بدتر از همه- به قول و قول پشت پرده ای های حرمسرایی عالی جنابها و مقام پرست ها و…” چه کنیم که ملت سرشان توی لاک خودشان باشد و نماز جمعه ای و حجی و عمره ای و….وسلام”!!!
    خلاصه اینکه- بیائید به استیون هاوکینگها بپیوندیم و دنیا شکن باشیم!
    ………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. شخصا به استفان هاوکینگز ارادت دارم و کتاب ها و نظریاتش را مطالعه می کنم. اما این دلیل نمی شود که چون ایشان نظریه جدید ابراز می کنند (درست یا غلط) بقیه ی علوم ماست هایشان را کیسه کنند. در روزگای که این دانشمند نظریه می دهد همه جای دنیا جنگ است و گرسنگی و بلایای طبیعی، آیا نباید به این ها اندیشید. آیا نباید دیگر کسی رمان بنویسد، آیا نباید کسی هنر آشپزی بیاموزد؟ این دلیل نمی شود که چون حالا شما روش دیگری در زندگی پیش گرفته اید و تحت تاثیر هستید کار دیگران را منع کنید. موفق باشید.

  11. محسن

    درود
    پیروی مطالب قبلی- باید بگویم من روش کسی را منع نمی کنم و پیروی صرفا و فقط شخص استیون هاوکینگ نیستم(مطلب را دوباره بخونید) من معتقدم فراتر از مرزها برویم و تعصب!- حتی در واژگان- را کنار بگذاریم و فراتر از این حرفها باشیم… و البته این نظر شخصی من است!
    پاینده باشید
    ……………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام.

  12. Masi

    چقدر جالب بود این بحث، همیشه گمان می کردم زبان به عنوان یک پدیده ی پویا، روندی رو به جلو داره و از فرهنگ ها و زبان های مختلف وارد زبان ما میشه….
    اما اینجا به این فکر کردم که گاهی بازگشت به ریشه ایی خود نشانه ی پویایی زبان می تونه باشه
    و اصل بر راکد نموندن این پدیده و زنده بودنشه…..
    و حتی گاهی کیفیت بهتری هم می تونه پیدا کنه.
    …………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. سپاس که مطالعه کردید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *