تاملی بر کتاب “در جستجوی حسن”

کتاب “در جستجوی حسن” را خواندم. حالا قصد دارم چند فعالیت را به کمک دوستان و علاقمندان انجام دهم:

۱- معرفی کتاب “در جستجوی حسن”، معرفی خانواده حسن و شرح چگونگی سفر ما به “تودشک” در یکی از جلسات هفتگی “انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران”

۲- برگزاری مراسم بزرگداشت خانواده حسن

۳- تشویق و کمک به انتشار دوباره کتاب “در جستجوی حسن”

۴- دعوت از “ترنس وارد” برای آمدن به ایران و سخنرانی در محافل ادبی و گردشگری ایران

………………………………………………………….

اکنون، لطفا به مواردی که بنده در حین خواندن کتاب “در جستجوی حسن” دریافته ­ام توجه بفرمایید:

وقتی این کتاب را می­ خوانید متوجه می­ شوید نویسنده کاملا با فرهنگ ایران آشناست. “ترنس وارد” نه تنها در صفحات متعددی از کتاب ما را با چهره ­های مختلف ایران مواجه می ­کند بلکه در انتها، کتاب­ هایی را برای آشنایی بیشتر به خوانندگان معرفی می ­کند که خود این کتاب­ ها از بهترین­ ها هستند برای شناخت ایران.

کتاب با چهارشنبه سوری و نوروز آغاز می ­شود و این یک شروع عالی است برای خواننده ­ای که قرار است در طی یک سفر ادبی با ایران و ایرانی آشنا شود.

زمان آغازین کتاب به ماه مارس ۱۹۶۳ میلادی مربوط می­ شود، هرچند که داستان اصلی (سفر به ایران) در آوریل ۱۹۹۸ میلادی اتفاق می ­افتد.

شرحی که نویسنده در صفحات اول کتاب از آداب پریدن از روی آتش و قاشق ­زنی ارائه می­ کند، گونه ­ای از رئالیسم جادویی که در نوشته ­های نویسندگان آمریکای لاتین دیده می­ شود رخ می ­نماید. ظاهرا نویسنده تلاش داشته همان تاثیری را که از گوش کردن به قصه ­های حسن در زمان کودکی ­اش گرفته، منتقل کند.

“ترنس وارد” در همان صفحات اول قهرمان داستانش را مشخص می­ کند، همو که نامش در عنوان کتاب آمده، “حسن”. کتاب را که می­ خوانیم، همه­ جا در می­یابیم که فراتر از هر چهارچوبی که طبق آن ایران و فرهنگ ایران شرح داده می ­شود، حسن و خانواده­اش جایگاه ویژه ­ی خودشان را دارند. در این کتاب ایران روایت می­ شود، ولی حسن یک فرا روایت است.

برای نویسنده ­ی کتاب، “حسن” دقیقا و یقینا همان “یوسف” گم ­گشته است. حسن کسی است که تصورات و تخیلات نویسنده و برادرانش را ساخته. در جایی از کتاب “حسن” این ­گونه توصیف شده:

“او مانند ویرجیل همیشه راهنمای ما بود. از بازارهای تاریک گرفته تا یاد دادن آداب و رسوم محلی، با عشق و علاقه ­ای که برای درک فرهنگ او لازم بود و کار ما را آسان می ­کرد.”

آری، حسن به مثابه ­ی یک “درویش” است برای نویسنده ­ی کتاب، چنان ­که در مکاتباتش با نگارنده هم این نکته را یادآوری کرده.

با این ­که داستان واقعی است، نویسنده هرجا توانسته و آن هم با کمک حسن به فضاهای ماورایی داخل شده و از آن بهره برده است:

“… یک دختر شاهزاده که عاشق پسری می­ شد، خداوند در آسمان را باز می­ کرد و سخن می­گفت یا دستی از غیب راهنمای راه ما بود. بعضی اوقات، عشاق به صحنه می ­آمدند مانند لیلی و مجنون، شیرین و فرهاد …

هر داستانی که به وسیله حسن بازگو می­ شد، ما هم­زمان جغرافیای آن، قصری که سر در ابرها فرو برده بود، گنج یافوت، صومعه و دیر و خانقاه، کاروان ­های شبانه و کارگاه ­های کیمیاگری را که باد از جا کنده بود در ذهن خود مجسم می ­کردیم.”

نگارنده با خواندن ترجمه ­ی فارسی کتاب Searching For Hassan احساس ­کردم که به نوشتن روی آوردن “ترنس وارد” بی ­ارتباط نیست با داستان­ هایی که حسن در زمان کودکی و در مدت پنج سال برای او و برادرانش روایت می­ کرده. نویسنده ­ی امروز ما توسط قصه­ های دوران کودکی ­اش که از یک روح شرقی مایه می ­گرفت تسخیر شده و روح غربی­اش تحت تاثیر قرار گرفته.

می ­توان این­ گونه پنداشت که نویسنده اصلی کتاب “در جستجوی حسن”، خود حسن بوده که از زبان “ترنس وارد” به رشته تحریر درآمده.

و احتمالا به همین خاطر است که نویسنده مبلغی از سود حاصل از فروش کتابش را به حسن تقدیم می ­کند.

کتاب “در جستجوی حسن” از شیعه ­های مقیم اطراف خلیج فارس و عرب سخن می­ گوید، از اوضاع سیاسی ایران، قبل و بعد از انقلاب صحبت م ی­کند، به بخش ­هایی از سفرنامه خارجیانی که به ایران سفر کرده ­اند -از زمان مارکوپولو تا زمان معاصر- رجوع می­ کند، از رابطه خانواده خودش با خانواده حسن -زمانی که حسن آشپز آن­ ها بود- می­گوید، خاطرات دوران کودکی ­اش را به یاد می­ آورد، افراد خانواده حسن را معرفی می­ کند، بخشی از زندگی آن­ ها را به تصویر می­ کشد و از میان همه ­ی این ­ها سفرنامه­اش را می ­نویسد.

“ترنس وارد” ضمن سفر در ایران، به معرفی شهرها، راه­ ها، روستاها، جاذبه ­های فرهنگی، طبیعی و مردم ­شناسی می ­پردازد.

سفر خانواده “وارد” از شیراز شروع می­ شود، آن­ها بعد از دیدار از دیدنی­ های شیراز از راه ابرقو به یزد و اردکان می­ روند. در اردکان به دیدار خانواده ­ی آیت ­الله خاتمی می­ شتابند. بعد از آن به نائین و اصفهان و ابیانه و قم و تهران سفر می­ کنند. در تهران نشانی از خانه ویلایی خود نمی ­یابند و حسرت بسیار نصیبشان می­ شود از این همه ساختمان ­هایی که به جای درختان باغ­ ها روییده ­اند.

“ترنس وارد” در طول کتاب، به خوبی خواننده را با ادبیات، آشپزی، فرش ­بافی، موسیقی، سینما و آداب و رسوم ایرانی آشنا می­کند. او فصل یکی مانده به آخر کتاب را “رنگ خدا” نام می­ نهد و از گفتگویش با “مجید مجیدی” شرح جالبی ارائه می­ دهد.

پی نوشت: به گزارش خبرگزاری مهر از داستان “در جستجوی حسن” که بعد از سفر ما و در تاریخ ۲۶/۸/۹۲ توجه بفرمایید:

http://mehrnews.com/detail/News/2173845

دیدگاه‌ها

  1. شبنم محمدی

    درود بر شما.
    خیلی عالی بود.
    ایده های بسیاری به ذهن میرسد.
    از جمله:
    ۱- میتوان روی خانواده های ایرانی که هنوز آداب و رسوم قدیم را حفظ کرده اند شناساند.
    ۲- برای شناساندن فرهنگ ایرانی مستند هایی به زبان های انگلیسی و فرانسوی و زبان های رایج دنیا ساخت و به همه کشورها عرضه کرد و به نمایش گذاشت.
    ۳- قشر راهنمایان اول از همه خودشان نمونه بارز خانواده ایرانی باشند تا بتوانند به دوستان خارجی فرهنگ ایرانی را شناساند.
    ۴- و غیره ….

    کتاب در جستجوی حسن که گزارش و سفرنامه آن تهیه کرده بودید خیلی عالی بود.
    هر کمکی از دست من بر بیاید برای شناساندن فرهنگ ایرانی دریغ نخواهم کرد

    خداوند پشت و پناهتان.
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. زنده باد شما.

  2. سمیه

    سلام
    همیشه برای من سوال بوده که چرا خارجیها نگاهشون به ایران، بسیار دقیقتر و ظریفتر از خود ماست. تنها جوابی که پیدا میکنم اینه که از کودکی به اونها آموزش داده میشه که به هر چیزی دقیق نگاه کنند و همه چیز رو موشکافی کنند. چیزیکه تو کشور ما کمبودش خیلی احساس میشه و من فکر میکنم یکی از دلایل عقب ماندگی ما همین نگاههای سطحی ماست
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. احتمالا همینطوره.

  3. خاطره

    مثل همیشه ایده های شما عالی است.

    واقعا مایه افتخار همه ما ایرانیان و گردشگری هستید.
    فقط چطور میشه ترجمه فارسی این کتاب رو پیدا کرد؟
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. کتاب خیلی کمیابه. داریم سعی می کنیم که دوباره چاپ بشه.

  4. زهره

    درود بر شما
    رو کمک من هم میتونید حساب کنید
    شاد و تندرست باشید.
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. حتما. سپاس.

  5. Maryam

    سلام
    خوشحالم که این همه با علاقه مشغولید.
    برای خودتون و همکارانتون آرزوی موفقیت و سلامتی می کنم.
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. سپاس فراوان.

  6. فرزانه عدالت منش

    درود فراوان بر شما

    که مثل همیشه افتخار این سرزمین و راهنمای نازنین ما هستید…
    بسیار ایده جالبیه…خیلی لذت بردم. امیدوارم که منهم بتونم سهم کوچکی در این راه با شما
    نازنین و دیگر دوستان دست اندر کار داشته باشم…

    در پناه حق
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. شما لطف دارید. در خدمت شما هستیم.

  7. ندا خوش عقیده

    من هم به نوبه خودم هستم به گمانم بر اساس این کتاب حتی میشه مسیری مثل کلیدر رو تعریف کرد با تلفیق اداب و روسومی که در کتاب آمده است.
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. موافقم.

  8. لاله

    سلام و درود بر شما
    ما به شما افتخار میکنیم برای شما ارزوی موفقیت و سلامتی میکنم
    فقط ای کاش میشد این کتابو راحت پیدا کرد!!!
    …………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. کاری می کنیم که این کتاب دوباره چاپ بشه.

  9. نغمه

    سلام
    در چاپ جدید کتاب در جستجوی حسن میشه از عکس های جدید حسن خانواده اش هم استفاده کرد
    ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. بله. ایده ی خوبیه. باید به ناشر پیشنهاد بدیم.

  10. صفورا زواران حسینی

    سلام

    امروز این پست آقای امرایی رو در پلاس دیدم:
    https://plus.google.com/u/0/photos/104372045353047923804/albums/5948575013337039297/5948575019125596370?pid=5948575019125596370&oid=104372045353047923804

    گویا کتاب رو به تازگی ترجمه و چاپ کردند.
    …………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. زنده باد.

  11. کوروش

    درود بر آرش عزیز
    من عنوان کتاب را در گوگل سرچ کردم و اولین لینکی که گوگل به من داد وب سایت شما بود مدت طولانی بود که به دلیلی نامعلوم وب سایتت را نمی اومدم … کارت عالی
    ……………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. قربانت. چرا نمیایی ببینمت؟

  12. مهتاب

    با سلام
    به واسطه سرچ کتاب “در جستجوی حسن” به سایت شما هدایت شدم.
    ساده و صمیمی بود.

    روزهاتون پر از نور و شب هاتون در آرامش.
    ………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. سپاس از توجه شما. موفق باشید.

  13. مفید

    کتاب جالب و خوندنیه. غرور آفرینه و مایه خوشحالی که همچین آدم های خوبی هم پیدا می شن. هم خانواده حسن آقا و هم خانواده وارد.
    ……………………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. موافقم.

  14. مريم

    سلام
    من امروز درهفتمین گردهمایی راهنمایان گردشگری بودم و از آقای حسن وخانومشون و نویسنده کتاب آقای ترنس وارد دعوت کرده بودن ،من چیزی درباره موضوع این کتاب نمیدونستم که سایت شما به من کمک کرد
    ممنونم
    ……………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. موفق باشید.

  15. جواد

    من تازه امروز ۰۷/۱۲/۱۳۹۳ موضوع کتاب حسن رو در سایت «عصر ایران» خوندم و به وجد اومدم. ضمن تشکر از شما، میشه بگید اصل کتاب (نسخه انگلیسی) رو از کجا میشه تهیه کرد؟ ممنون
    …………………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. سپاس از شما. اصل کتاب رو باید در خارج از ایران تهیه کرد. ولی ترجمه فارسی در ایران وجود داره.

  16. شهریار (سفرنویس)

    سلام
    یک نکته جالب
    ترنس وار در مدرسه آمریکایی شهدا درس خوانده و دانش آموخته آنجاست
    در اینجا نوشته شده است
    این مدرسه را می خواهند تخریب کنند
    https://en.wikipedia.org/wiki/Community_School,_Tehran
    ایا ایده ای برای جلوگیری از تخریب اینجا دارید یا خیر
    اگر با ایمیل حقیر را مطلع کنید ، سپاس گزار خواهم شد
    ……………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. فعلا ایده ام فرار از این شهر و همه اتفاقاتش است.

  17. الهه

    سلام استاد
    الان هم میشه کتاب رو تهیه کرد ؟
    ……………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. بله، میشه.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *