شامگاه نهم بهمنماه ۱۴۰۳، شهر کتاب اهواز میزبان آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامهٔ میراث و گردشگری گیلگمش و انتشارات نوسده و سولماز اصل دینی، نویسنده و جهانگرد بود تا از «چگونه نوشتن از سفر» صحبت کنند.
بانو بهنوش بُساک کاظمی، سرپرست مجتمع فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اهواز در بخش آغازین این رویداد ضمن خوشآمدگویی به میهمانان از اصل دینی و نورآقایی برای معرفی مجمل این دو کتاب دعوت کرد.
بساک سپس از مجتبی گهستونی، روزنامهنگار و کنشگر میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان دعوت کرد تا به شرح فعالیتهای سخنرانان این نشست بپردازد.
گهستونی ابتدا به شرح اجمالی پژوهشها و تولید محتوا برای تألیف کتاب راهنمای گردشگری این استان از سال ۱۳۸۹ پرداخت و از عدم حمایت مالی برای انتشار آن تاکنون اظهار تأسف کرد، او حضور مدیرکل مطبوعاتی استانداری را در این جمع مغتنم و راهگشای این طرح شمرد. سپس به قلم شیوا و شیرین اصل دینی در نگارش خاطرات او از سفر به مقاصد مختلف در دنیا توجه داد. او یادآور شد که «استمرار درنوشتن» و «چگونه نوشتن» همواره برای آرش نورآقایی اهمیت داشته و باور دارد که «سفر کردن را باید آموخت». به باور گهستونی، مدیرمسئول گیلگمش تلاش دارد در تولید محتوای فصلنامههای میراث و گردشگری گیلگمش نیز به این دغدغهها بپردازد. مجتبی گهستونی همچنین ابراز امیدواری کرد که اصل دینی همچون گذشته، خاطرات سفر اخیر خود به استان خوزستان را نیر با ظرافت و ذکاوت برای دوستداران این خطه تدوین کند.
بخش بعدی این نشست را بساک با خوانش چند کوتاهنوشت از دو کتاب برای مخاطبین ادامه داد و به تقدیر از این مؤلفین پرداخت.
بساک از نورآقایی برای شرح چیستی و چگونگی کتاب «خانهام بوی سفر گرفته» دعوت کرد.
آرش نورآقایی از اهمیت سفر به عنوان ابزار مطالعهٔ مقصد گفت. به گفتهٔ او اینروزها همانقدر که میزان مطالعهٔ کتاب و مجلات نمایانگر دانایی افراد است، کمیت سفرها هم خبر از آگاهی آنها دارد. او از سفر به مثابه حق و مسئولیت افراد همچون آموزش از دیدگاه یونسکو سخن گفت و سفر را مصداق حقوق بشر خواند. وی از اقداماتی تسهیلگرانه نظیر امکان بازدید رایگان از موزهٔ لوور در اوقاتی مشخص برای مشتاقان کمبضاعت گفت تا این امر محقق گردد.
مدیرمسئول نشر نوسده در ادامه از انواع متداول سفرنگاری در قالب خاطرات سفر، دریافتهای مسافر از سفر، رُمان و افسانهسرایی در خصوص سفر (tripfiction)، راهنمای سفر (travel guide) گفت و اهمیت tripfiction را همچون کتاب «استانبول» اورهان پاموک و سفرنامههای منصور ضابطیان بیش از پیش خاطرنشان کرد. نورآقایی همچنین از کتابهای «اطلس» از خورخه لوئیس بورخس و «من سندبادم، تو مسافر» از نغمه ثمینی در قالب کوتاهنوشتهای شیرین مسافر یاد کرد. آرش نورآقایی کتاب «خانهام بوی سفر گرفته» را نیز محتوایی دانست که حاصل دریافتهای نویسندهٔ خوشذوقیاست که به قلم توانای او و با بکارگیری آرایههای ادبی چنین دلنشین مستند شده و به این صورت مسئولیت خود را به انجام رساندهاست.
او در ادامه به افزایش چشمگیر تعداد مسافران از سال ۲۰۱۲ میلادی پرداخت، این تعداد را در پایان سال ۲۰۲۳ میلادی بیش از یک میلیارد نفر اعلام کرد و به احتمال افزایش این تعداد نظر به افزایش اوقات فراغت در عصر صنعتی پیشرو توجه داد.
آرش نورآقایی در بخش بعدی گفتار خود از کتاب رازآلود «از دل ایران تا تن جهان» گفت؛ آنچه حاصل مکاشفه و دریافتهای خود از سفرهای متعددش است، معماگونه در اختیار خواننده قرار میگیرد تا او نیز به سهم و استطاعت خود، پرده از اسرار سفر بردارد. او این کتاب را حاصل ۱۵ سال تعمق خود در سفر دانست.
مدیرمسئول فصلنامهٔ گیلگمش در ادامه از کتاب «خیلی کوتاه، کمی ادبی» سخن گفت. گرچه محتوای این کتاب، به مقصدی اشاره ندارد اما نویسنده آن را نیز متأثر از سفرهای خود معرفی کرد؛ چهبسا سفر در بسیاری اوقات، مایهٔ اشتیاق یا مرهم درد او بودهاست. او از جمله، خوانش یادداشت کوتاه و کمی ادبیِ «وطن در همتنیده» را تقدیم مخاطبین کرد.
بهنوش بُساک در بخش بعدی این نشست از شایستگیهای کتاب «خانهام بوی سفر گرفته» گفت؛ از آموزههای بومی که مسافر-نویسنده در خلال محتوای جذاب آن معرفی میکند، «دزدکی و فاشَکی» از جملهٔ این موارد بودند که به عنوان بادهای موسمی روستای ابیانه مورد توجه قرار گرفتند. نمای غافلگیرکنندۀ مجسمهٔ مسیح منجی در ریودوژانیرو در پسِ ازدحام مهآلود ابرها، نمونهٔ دیگری از تصویرسازی شگفت سولماز اصل دینی بود که از سوی او به عنوان شگفتانهٔ این کتاب معرفی شد. بساک همچنین از درج محتوایی جذاب به عنوان نمونهٔ سفرنگاری از گردشگری سیاه به مخاطبین خبر داد. وی از نویسندهٔ کتاب برای معرفی این اثر دعوت کرد.
سولماز اصل دینی ضمن قدردانی از میزبانی شایستهٔ این رویداد و همراهی دوستان در این سفر برای اولین بازدید کوتاه خود از جاذبههای این استان، نخست آمادگی خود را برای تدوین سفرنگاری خوزستان اعلام کرد.
ایشان از تغییر ژانر سفرنگاری خود برای تولید کتاب «خانهام بوی سفر گرفته» گفت چنانکه پیشتر و در مجموعهٔ دوجلدی «یک چمدان خاطره» بیشتر به تدوین گزارش سفر پرداختهاست. او گرچه کتاب اخیر را سفرنامه نمیخواند اما محتوای کتاب را حاوی اطلاعات سفر میداند. این کتاب شامل داستانهای سفر است چنان که هر داستان برگرفته از روایتها و رویدادهاست. اصل دینی از شرح ۸۸ داستان سفر در دو بخش ایران و جهان برای مخاطبین گفت، ۸۸ داستانی که به فراخور فضای مقصد و حال مسافر شکل گرفتهاست. او از فرآیند تبدیل رؤیا تا خاطرهٔ هر سفر خود تعریف کرد، از خیالی که به قصد سفر شکل میگیرد و تا یادِ سفر امتداد پیدا میکند.
اصل دینی به تنوع انواع سفرهایش در این کتاب اعم از گردشگری سیاه، گردشگری ورزشی و… اشاره کرد. او خوانش دو داستان سفر به نپال و کاشان را تقدیم خاطر مخاطبان کرد. او از آرش نورآقایی برای پیشنهاد انتشار کتاب، انتخاب عناوین هر داستان و عنوان کتاب سپاسگزاری کرد.
این نشست با قدردانی از همت انجمن دوستداران زیستبوم کهن زاگرس، حضور همراهان و پاسخ به پرسشهای مخاطبین پایان یافت.