برگزاری مجازی جشن بزرگداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری در دوم اسفندماه سال جاری (۱۴۰۰) نشان از اهمیت این رویداد و اهداف مترتب بر آن داشت؛ از این روی انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان البرز توسط بانو وحیده شاپوری در شامگاه ۶ اسفندماه میزبان گفتگوی مجازی با ایده‌پرداز این جشن بود.
شاپوری در ابتدا ضمن تبریک این روز و معرفی سوابق حرفه‌ای آرش نورآقایی از چرایی و انگیزه‌ی برپایی این جشن پرسید. نورآقایی در اینخصوص به سابقه‌ی فراگیری آموزش دوره‌های راهنمای فرهنگی و طبیعت‌گردی خود در آموزشگاه جلب سیاحان در سال ۱۳۸۳ و آشنایی خود با جناب محمد یزدانی اشاره کرد و از حمایت تشکل «خانه‌ی فن‌آوران ایران» در برگزاری نشست‌هایی چون سه‌شنبه‌های آموزشی گفت که سالهاست توسط انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران تداوم یافته است؛ به تجربه‌ی پژوهش ژورنالیستی برای رسانه‌ی CHN و عضویت حقیقی خود در فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری (WFTGA) پرداخت و بدین ترتیب نحوه‌ی اطلاع از بزرگداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری را در کشورهای مختلف شرح داد. ایشان از طرح ایده‌ی برگزاری این رویداد با محمد یزدانی و تدوین مرامنامه‌ای گفت که همچنان پابرجاست. نورآقایی از شانس همزمانی استراتژی «همگانی، همه‌مکانی، همه‌زمانی» سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هدف برگزاری غیرمتمرکز این رویداد در کشور گفت. عضو سابق هیأت مدیره‌ی کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری از همراهی و حمایت دوستان در برگزاری دو دوره رویداد به مدیریت ایشان و رویداد مجازی اخیر در واپسین روزهای پاندمی کرونا قدردانی کرد.
وحیده شاپوری در ادامه به نقش مؤثر مرامنامه پرداخت و اهمیت این گردهمایی را در تأسیس انجمنهای استانی راهنمایان یادآور شد. وی در ادامه از دلیل انتخاب ساعت ۰۹:۵۷ برای شروع این رویداد در قالب برند جشن پرسید.
نورآقایی کم‌نظیربودن این کار صنفی در کشور و نگرانی حفظ اندیشیدن و مرامنامه‌ی آن گفت، به توسعه‌ی جشن در سالهای گذشته و خلاقیتی که در برگزاری هر دوره به کار گرفته شد نظیر برگزاری تورهای پیاده‌روی همگام با walk21، گردن‌آویزهای کارت راهنمایان برای تثبیت هویت شغلی، از همکاری و معرفی مجموعه‌هایی چون خوشه‌سار بومگردی به عنوان همکاران گردشگری، از دلیل انتخاب مهمانان ویژه، خبرنگاران، دانشجویان و درنهایت اهمیت سر وقت بودن با سیاست شروع رأس ساعت ۰۹:۵۷.
نورآقایی شرح اجمالی آنچه از نخستین جشن تا جشن دهم (به مدیریت ایشان) در میان رفت را برای همکاران جوان و دوستان در این صنف لازم برشمرد و مطالعه‌ی مرامنامه‌ی مدون برای جشن اول (سال ۱۳۸۶) را پیشنهاد داد:
بیانیه‌ی اولین جشن روز جهانی راهنمایان گردشگری در ۲ اسفند ۱۳۸۶:
در جشن اول، تأکید بر تور پیاده‌روی بود. همچنین راهنمایان به همراه‌داشتن کارت راهنمایان گردشگری موظف شدند.
در جشن دوم، تمرکز‌زدایی از تهران و استفاده از راهنمایان محلی مد نظر بود.راهنمایان در این رویداد طی نمایشگاهی به معرفی منابع و جاذبه‌های گردشگری استان خود پرداختند. تجلیل از گردشگران محقق یا محققان گردشگر نیز در این جشن انجام شد. جناب عیسی امیدوار، یکی از دو برادر جهانگرد، مهمان ویژه‌ی جشن دوم راهنمایان بود. در سال دوم دو جشن مختلف در کشور برگزار شد. یک مراسم توسط جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهان‌گردی در تهران (بر خلاف توافق) و دیگری در شهر یزد، با همکاری انجمنهای صنفی راهنمایان گردشگری (تهران، اصفهان، کرمان) و همچنین حضور تعدادی از راهنمایان گردشگری از استان‌های مختلف، برگزار شد.
سومین جشن راهنمایان رأس ساعت ۹:۵۷ در تبریز برگزار شد. ساخت تندیس جشن به عنوان نماد پایدار در این گردهمایی سالانه به انجام رسید. توسط راهنمایان انجمن صنفی استان اصفهان طراحی و توسط صنعتکاران این شهر ساخته شده است. در طراحی این نماد، المان مقبره‌ی کوروش کبیر، بادگیر، ستون‌های تخت‌جمشید، شیشه‌های رنگی خانه‌های ایرانی و گل نیلوفر دیده می‌شود. در این جشن راهنمایان گردشگری برای ثبت میراث جهانی بازار تبریز تأکید کردند. در این جشن از بلد محلی تخت سلیمان نیز تقدیر شد.
«گردشگری و تنوع زیستی» شعاری بود که سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۰ برگزیده بود و همزمانی با چهلمین سالگرد کنوانسیون جهانی «حفاظت از تالابهای جهان»، معروف به «کنوانسیون رامسر» انتخاب این شهر را برای برگزاری جشن چهارم راهنمایان جذاب کرد. «راهنمای گردشگری، تنوع زیستی، مسئولیت» اولین شعار جشن راهنمایان گردشگری در ایران انتخاب شد و اولویت ثبت نام نیز با راهنمایان طبیعت‌گرد و خواستار ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی بود.
برگزاری ۱۲ کارگاه آموزشی از جمله برنامه‌های روز اول سفر راهنمایان بود تا علاوه بر سفر، بر لزوم ارتقاء علمی آنها نیز تأکید شود. برگزاری مسابقات ورزشی در طبیعت، پاکسازی محیط زیست از زباله و توجه به استفاده از ظروف قابل بازیافت از دیگر اقدامات این جشن بود. گزارش اجمالی برگزاری جشن روز راهنمایان گردشگری در ایران از سال ۱۳۸۹ برای فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری (WFTGA) ارسال شد. معرفی دانه‌های خوشه‌سار بومگردی در این رویداد انجام شد. همچنین در جشن چهارم از شهرداری شهر نمونه‌ی گردشگری رامسر برای نامگذاری خیابانی به نام راهنمای گردشگری درخواست شد.
در سال ۱۳۹۰ و برای مستندنگاری آنچه در جشن پنجم راهنمایان اتفاق افتاد وبلاگی با آدرس itgd.blogfa.com ایجاد شد. جشن پنجم در خوزستان برگزار گردید. نظر به درخواستی که در جشن پیشین مطرح شده‌بود فلکه‌ی سوم خیابان کیانپارس اهواز به نام میدان «گردشگر» تغییر نام یافت. تدوین و انتشار ویژه‌نامه‌ی این رویداد از جشن پنجم شکل گرفت.
جشن ششم بزرگداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری با توجه به مسئله‌ی محیط زیستی دریاچه‌ی ارومیه و با حضور حدود ۷۰۰ راهنما در شهر ارومیه برگزار شد. با توجه به تشکیل تعدادی از انجمنهای صنفی استانی راهنمایان گردشگری، ایجاد کانون انجمنهای صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور و رونمایی از وبسایت کانون یکی از خروجی‌های جشن ششم بود. دو مهمان خارجی، آقای «مارچلو نوتاریانی» یکی از اعضای «سازمان جهانی گردشگری» و خانم «مدیچی» (نقاش استرالیایی که از برخی جاذبه‌های ایران نقاشی کشیده است) همراه این جشن بودند.
طرح درخواست ثبت جهانی دشت لوت همزمان بود با برگزاری هفتمین جشن راهنمایان گردشگری در اسفندماه ۱۳۹۲ در شهر کرمان. حضور خانم «فلیسیتاس رسینگ»، رییس فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری در این جشن، رونمایی از تندیس این مناسبت با وزن یک تن و ارتفاع پنج متر در مسیر کرمان – ماهان، محور گردشگری «هفت باغ علوی» و کاشت درختان تاغ در این محور، حضور بانوان راهنما با پوشش محلی در محوطه‌ی ارگ بم پس از آن زلزله‌ی ویران‌کننده (عکس؟) و تشکیل زنجیره‌ی انسانی برای نمایش عبلرت BAM IS ALIVE، حضور آقای «ترنس وارد»، نویسنده‌ی کتاب «در جستجوی حسن»، حضور هوشنگ مرادی کرمانی، تجلیل از استاد هوشنگ ضیائی و درج گزارش این جشن در نشریه‌ی اختصاصی WFTGA از مهمترین دستاوردهای این گردهمایی بود:
جشن هشتم بزرگداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری در مشهد برگزار شد. مهمان خارجی این دوره سرکار خانم «روبی روی»، عضو هیأت مدیره‌ی فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری بود. گرچه در جشن پیشین، معاون گردشگری سازمان مربوطه همراه بود اما حضور ریاست سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در جشن نهم غنیمت بود. موضوع بیمه‌ی راهنمایان گردشگری از این گردهمایی پیگیری شد. همچنین در حرکتی نمادین ۱۰۶ راهنمای گردشگری از استان‌های مختلف کشور به کمپین Come2Iran پیوستند و با در دست داشتن چترهایی به رنگ‌های سبز، سفید و قرمز ، عبارت “Come2Iran” را بر روی زمین شهر جدید بینالود ترسیم کرده آمادگی و اشتیاق خود را برای میزبانی از راهنمایان گردشگری و سایر مردم جهان اعلام کردند.
دریافت پیام طالب ریفائی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری به مناسبت هشتمین گرامیداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری در شهر مشهد از دلنشین‌ترین خاطرات این رویداد شد. گزارش press tv از این گردهمایی نیز در وبسایت WFTGA منتشر شد.
«آموزش پویا، راهنمای آگاه» شعار نهمین جشن راهنمایان گردشگری بود که در سال ۱۳۹۴ و در شهر اصفهان با هدف ارتقای وحدت آنها و همگرایی بیشتر به جهت برگزاری هرچه‌بهتر کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری ۲۰۱۷ برگزار شد.
پیش از شروع رسمی مراسم، تعداد ۳۶ نفر از راهنمایان ایرانی زیر نظر ۳ استاد بین‌المللی فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری (WFTGA) دوره آموزشی Hands On Tourist Guide Training (HOT) را گذراندند. رونمایی از اولین شماره‌ی فصلنامه‌ی میراث و گردشگری «گیلگمش» همزمان با این گردهمایی انجام شد. در اصفهان نیز زنجیره‌ای از ۵۰۰ راهنمای گردشگری عبارت ISFAHAN را در حالی بر زمین نقش بستند که قلب بزرگی از گلهای مصنوعی در حوض آب میدان نقش جهان به تحصیل دانش‌آموزان بی‌سرپرست خیریه‌ی صحیفه‌ی سجاد جان می‌داد. از تمبر مختص گردهمایی با لوگوی کانون انجمن.های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور، انجمن صنفی راهنمایان گردشگری اصفهان، کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری ۲۰۱۷ و لوگوی گردهمایی نهم نیز رونمایی شد.
جشن دهم در گیلان با شعار «گردشگری پایدار، برای توسعه» دو هفته پس از برگزاری کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری، اجرا شد.
شاپوری در بخش دوم این گفتگو به دشواری همراه کردن همراهان راهنما در سالهای اولیه برگزاری جشن در نبود انجمنهای صنفی استانی و کانون سراسری راهنمایان گردشگری گفت. خاطره‌ی همکاری در تأمین هزینه‌ی کانکسی برای حمایت از هموطنان زلزله‌زده در گردهمایی کرمانشاه (جشن یازدهم) را یادآوری کرد؛ تفاوت شیوه‌ی برگزاری این رویداد و سفرهای فم‌تور را خاطرنشان ساخت و از سوابق مستندسازی فرآیند برنامه‌ریزی و اجرای این گردهمایی‌ها پرسید.
مدیرمسئول فصلنامه‌ی گیلگمش از همکاری ارزشمند بانو ژاله ابراهیمی در پیاده‌سازی این مستندات (روند برنامه‌ریزی تا اجرا و صورتهای مالی) در دوره‌هایی از جشن در وبلاگ itgd گفت و از مخاطبان برای مطالعه‌ی مستندات دوره‌های اول تا دهم به محتویات وبسایت شخصی خود www.nooraghayee.com دعوت کرد.
او بار دیگر از نقش این رویداد در تأسیس انجمنهای صنفی استانی برای تحقق اهداف شغلی گفت، بر لزوم همکاری راهنمایان محلی تأکید کرد، به تقویت روحیه‌ی همکاری به ویژه از جشن چهارم به بعد در تأمین نظر نمایندگان فدراسیون و دریافت میزبانی تا جشن هفتم و اجرای موفق کنوانسیون جهانی راهنمایان اشاره کرد؛ عضویت حقوقی کانون را در WFTGA از جشن ششم به عنوان جوانترین عضو فدراسیون یادآوری کرد، از تنها پایان‌نامه‌ی کازشناسی ارشد حول موضوع چگونگی و ارزیابی اجرای کنوانسیون گفت و به نقش مؤثر زنجیره‌های انسانی در این جشن‌ها در ایجاد تصویر بهتر از ایران پرداخت.
وحیده شاپوری هم بار دیگر از زحماتی که برای تأمین بیمه‌ی راهنمایان گردشگری کشیده شد قدردانی کرد و به چالش کشاندن زیرساخت‌های مقاصد میزبان این جشن‌ها را دستاورد دیگر این گردهمایی‌ها خواند. اجرای موفق جشن‌های بزرگداشت روز جهانی راهنمایان گردشگری از جمله در زمینه‌ی تأمین هزینه‌ها به روش crowdfunding از دیگر مواردی بود که مورد توجه قرار گرفت. این گفتگو با پاسخ به پرسش‌های مخاطبین و سپاسگزاری از همراهی صمیمانه‌ی ایشان پایان یافت.
دیدگاه‌ها
خوبه که زنده بمونم و گزارش برگزاری یک دهه دیگه از این رویداد رو همینجا بخونم.
……………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. شما همیشه محبت داری؛ بیکران و پایدار. سپاس از بزرگواریتان.