اسطوره… هند ۱۱

در یک جمله: از نقطه‌نظر اسطوره، هند را خیلی شبیه یونان یافتم.

قبل از آمدن به هند بیش از هر چیز با اسطوره‌هایش آشنا بودم و این اولین مرتبه است که می‌خواهم در رابطه با این موضوع بنویسم. اما قبل از شروع، جمله‌ای را به یاد داشته باشید که به نحوی اساس اسطوره‌های هندی و همچنین سبک زندگی مردمان این کشور را مشخص می‌کند:

نه آفرینش آغاز جهان است و نه ویرانی پایان آن

برهما – ویشنو – شیوا: برهما خدای آفریننده‌ی جهان است، ویشنو نگهدارنده و شیوا نابود کننده.

” در متون ودایی متاخر، برهما به عنوان عامل آفرینش ستوده شده است، اما در گونه‌ای دیگر از اسطوره‌شناسی (پورانی)، خصلت او تغییر می‌کند و بیشترین اهمیت خود را از دست می‌دهد. گرچه هنوز هم به آفرینش مربوط است، اما کارکرد اصلی او نیروی تعادل بخشنده میان قدرت مرکزگرای ویشنو و ویژگی مرکزگریز شیوا است. وی معمولا با چهار سر نشان داده می‌شود که بر اساس افسانه‌ها از چهار دهان او بیرون آمده‌اند. همسرش سرسوتی Sarasvati (همان «هره‌وتی» ایرانی و معادل آناهیتا) است.”

“در یکی از انواع مختلف اسطوره‌های آفرینش، نحوه‌ی پدید آمدن «تخم زرین» توصیف می‌شود: تخم زرین شناور بر اقیانوس اولیه حاوی کلیه‌ی پدیده‌ها و گوهرهای هستی است و سرانجام کاینات را آکنده از جمعیت می‌سازد. گفته می‌شود که در آغاز هر دور آفرینش، برهما این تخم را می‌شکند و کل آفرینش از آن پدید می‌آید. از دو نیمه‌ی این تخم، آسمان، زمین و بیست و یک منطقه‌ی کیهان شکل می گیرند. کوه‌ها، ابرها و مه‌ها از غشاء درونی و بیرونی این تخم، رودخانه‌ها از رگه‌های آن و اقیانوس‌ها از محتویاتش پدید می‌آیند. در روایت دیگری ای این اسطوره، تخم شکسته نمی‌شود تا حیات به وجود بیاید، بلکه کلیت آفرینش در درون تخم نشکسته قرار دارد.”

“ویشنو، خدای نگهدارنده، نماد ثبات، نظم و قانون است. معمولا به هیات پادشاهی آسمانی تصویر می‌شود که به صورت ادواری با چهره‌های مختلف به زمین می‌آید تا تعادل میان نیروهای خیر و شر را برقرار سازد. گفته می‌شود که او در همه‌ی پادشاهان قرار دارد (قرار داشته) و لذا از پادشاهان انتظار می‌رود (می‌رفت) که قانون مقدس Dharma را حمایت کنند و آن را ارتقا دهند. ویشنو دو همسر دارد به نام‌های: Behudevi (الهه‌ی زمین) و Lakshmi (الهه‌ی ثروت و فراوانی).”

“شیوا، یکی از پیچیده‌ترین خدایان هندوهاست که وظیفه‌‌ی ریاضت کشی و سرپرستی خانواده را در خود جمع کرده است. در مقام استاد بزرگ یوگا از جهان رویگردان و به دوره‌های طولانی مراقبه (مدیتیشن) مشغول است. موهایش با مارها تزیین شده، گردن‌بندهایی از جمجمه دارد و سرمست از بَنگ است. شیوا استاد موسیقی و خدای رقص است. همسرش Parvati (دختر کوهستان) نام دارد. دو پسر او که هر دو در شرایطی معجزه‌آسا تولد یافته‌اند یکی گانیش (از او عکس‌های زیادی در نوشته‌های قبلی نشانتان دادم) و دیگری کرتیکه‌ی شش کله Six-headed Karttikeya نام دارند. وسیله‌ی نقلیه‌ی شیوا گاو سفید نندی (شادمانی) Nandi  است.”

“معروفترین نماد شیوا که در اغلب معابد گرامی داشته می‌شود، لینگا Linga (آلت مردانگی) است که به طور سنتی بر یک پاستون قرار دارد و این پاستون، مظهر یونی Yoni (آلت زنانگی) است. این نماد گویای آن است که شیوا عصاره‌ی وجود به شمار می‌آید و قدرتش در سراسر قلمرو آفرینش نفوذ می‌کند و به آن حیات می‌بخشد.”

“شیوا مانند ویشنو، نسبت به سرنوشت آفرینش خود کاملا بی‌اعتناست. همان‌طور که در چرخه‌‌‌ای از آفرینش، جهان با رقص او هستی می‌یابد، در پایان نیز با رقص ویرانی، جهان را خاکستر می‌کند.”

منبع: اسطوره‌های هندی، آنا ال. دالاپیکولا، ترجمه‌‌ی عباس مخبر، تهران، نشر مرکز، ۱۳۸۵.

دیدگاه‌ها

  1. لیلا

    وای مبارکه چه قشنگه
    اون عکست چی بود. اخمو و تاریک. این بهتر و قشنگه من که اینا بهتر از اون عکس قبلی دوستش دارم.. البته لنگه کفش را در نیار منا بزن
    یادم رفت سلام کنم.
    سلام
    خوبی؟ خوشی؟ سلامتی؟
    دو هفته بود برنامه ات را موفق نمی شدم ببینم ولی امروز که موفق شدم برنامه را ببینم تو نبودی چرا؟
    …………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. ممنون از لطفت. اصلا از برنامه‌ی پخش خبر ندارم.

  2. سارا

    سلام
    خوش باشید
    بهترین سوغاتی ها را از هند تحفه آوردید
    راستی داخل پرانتز چی شد.
    …………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. به موقع می‌نویسم.

  3. نازی

    سلام امیددارم لحظه های خوبی داشته باشید خیلی معذرت میخواهم سوال داشتم که امسال جشن هولی کی وچه موقع است البته حدودش را میدانم ولی هر سال با ده روز جلو عقب شدنش کمی گنگ است ودیگر اینکه نمیدانم برنامه سفرتان چطور است ولی فقط در بمبئی میمانید یک پیشنهاد اورنگ آبادهم میتوانید بروید واز آنجا به غارهای آجانتا والورا بروید البته زمان برای سفر ودیدن وکسب تجربه همیشه کم می آید مخصوصا هند راستی چیکن تندوری وچیکن بریانی هم فراموش نکنید عکسهایتان هند واقعی را به تصویر میکشد ممنون ویادتان نرود بدون دیدن تاج محل هندوستان را ترک نکنید !خدا به همراهتان.
    ……………………………………………………………………………
    جواب: سلام. از برگزاری این جشن فعلا خبر ندام. شاید بتوانید در اینترنت جستجو کنید. قبلا هم عرض کرده‌ام که از این سفر ۴۰ روزه ۳۰ روز در بمبئی هستم و فقط ۳ روز برای دیدار از شهر وقت خواهم داشت (قبلا دو روز از سه روز سپری شده). ۱۰ روز دیگر را در کشمیر و دهلی خواهم بود. می‌دانم که اورنگ آباد بسیار جالب است ولی وقت دیدارش را ندارم. تاج محل را در این سفر نخواهم دید، ولی امیدوارم در یک سفر دیگر بتوانم ببینمش. سپاس از شما.

  4. حمیدرضا مشیر

    سلام آرش عزیزم
    چطوری، مرد اسطوره ها؟
    …………………………………………………………..
    جواب: سلام حمید. سپاس از تو و به امید دیدار.

  5. mohsen

    salam. mesle hamishe jalebo jaleb!! montazere baghye majeraa
    ……………………………………………………………………
    جواب: سلام. در خدمتم.

  6. پسر ایران

    مثل کسانی که بازیکن محبوبشان را تشویق میکنند .از همینجا برایت هورا میکشیم .ادامه بده قهرمان تا اخرش هستیم
    ……………………………………………………………………
    جواب: سلام و سپاس.

  7. سيد هادي حرمشاهي

    سلام
    منظور از نمادهای شیوا همون توالد نسله؟ بعد شیوا هم خدای نابودگره و هم آفریننده ؟
    راستی تو کدوم شبکه و چه روزهایی برنامه دارید؟
    ممنون
    خداحافظ
    ………………………………………………………………….
    جواب: سلام. بله. بله. شبکه ۲، برنامه غیرمنتظره، سه‌شنبه‌ها، قبلا ساعت ۱۸:۳۰ تا ۱۹ بود، الان نمی‌دونم.

  8. مريم

    سلام

    از نظر داستان سیل به اسطوره های یونان شبیه است که در هر دو آفرینش انسان از آن شروع میشود. در یکی مانو و در دیگری زئوساست و برای نجات کشتی ساخته میشود: دو جنس مخالف هر حیوان در آن قرار میگیرد و زنده می ماند. در یکی به خاطر تلاشهای صورت گرفته زنی داده میشود و اینچنین آفرینش سبب میشود و در دیگری با دور انداختن استخوان اجداد اولیه خود از هر استخوان انسانی زاده میشود.
    از نظر تخم کیهانی شبیه اسطوره های چین است. در اسطوره های چین آمده است پان کو از تخم کیهانی به وجود آمد که نصفه ی بالایی آسمان بود و نصفه پائینی زمین. پس از ۱۸،۰۰۰ سال کم کم از هم جداشن نمود. نهایتاً خود نیز تقسیم شد: اعضائ و جوارح به کوه، خون به رودخانه، دو چشم هر یک به خورشید و ماه، نفس به باد و صدایش به تندرو انسان که انگل های بدنش بوده اند.
    در اسطوره های هند آمده است که پروشا که انسان اولیه بوده که خدایان در راه خلقت انسان قربانی میشود اینگونه که سرش آسمان، پایش زمین،چشمش خورشید و ذهنش ماه میشود. ضمناً گروههای مختلف جامعه نیز از اعضای بدن او شکل میگیرند: از دهانش برهمن ها، بازوهایش جنگجویان و فرمانروایان، رانش کشاورزان و تاجران و پایش فقرا.حیوانات و پرندگان نیز از چربی بدنش که در موقع قربانی شدن میریزد به وجود می آیند.( البته این داستان اولیه است و بعدها داستانی که شما نوشته اید گفته شده است)
    قابل ذکر است که سه خدای نام برده شده، برهما-شیوا و ویشنو،‌سه خدای مجزا نیستند بلکه ۳ جلوه از روح عالی هستند بنام برهمن.
    ……………………………………………………………………
    جواب: سلام و سپاس از اطلاعات شما.

  9. bhrh

    با سلام،اینبار نه به طور اتفاق،بلکه با اراده و علاقه شخصیم به اینجا اومدم.
    باید بگم عکسا عالیند و آدم رو به فکر فرو میبرن.آدمایی رو نشون میده که میخوان با کوچکترین بهونه ای شاد باشند.لا اقل با پوشیدن لباس شاد..لااقل با یه لبخند.. و ما با اینهمه نعمتایی که خدای مهربون در اختیارمون گذاشته مدام در حال نق زدن و گله و شکایتیم..
    یاد بگیریم.لا اقل از گذشتگان خودمون.که چه جشنهایی داشتیم.اول و وسط و آخر هر ماه.به هر بهونه و به چه سادگی.
    سخت نگیریم.
    ………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام.

  10. رها

    با سلام واحترام
    طفلی به نام شادی دیریست گمشده ؛شما از او خبری دارید؟این هم نشان ما”یک سو خلیج فارس سوی دگر خزر”
    ………………………………………………………..
    جواب: با سلام و احترام.

  11. طاهت

    سلام.متنتون خیلی عالی بود.فقط میشه بنویسید از صفحه ی چند کتاب ایت مطلب رو نوشتین؟
    ………………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. یادم نیست. موفق باشید.

  12. Masi

    جمله ی بولدی که نوشتین….یگ چیز به ذهنم آورد، ” دایره”

    ممنون برای این متن، مختصر و جامع بود.

    من حتی وقتی کامنتی براتون نمیذارم اما تقریبا هر روز سایتتون رو چک می کنم، اینجا واقعا دوست داشتنیه. برقرار باشین استاد.
    ……………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. محبت دارید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *