امسال نیز همچون سال قبل مراسم «پیر شالیار» در روستای «اورامان تخت» برگزار نشد. این موضوع تنها یک خبر ساده در حیطه‌ی میراث فرهنگی و گردشگری نیست، بلکه در لایه‌های پنهان خود موضوعاتی برای اندیشیدن دارد.
هر ساله در ماه‌های بهمن و اردیبهشت، مراسمی با عناوین «زماون» و «کومسای» در روستای «اورامان تخت» برگزار می‌شود و به همین جهت چند سالی است که گردشگران برای دیدار از این آیین دیرینه به منطقه «اورامانات» و روستای «اورامان تخت» سفر می‌کنند.
نگارنده در اردیبهشت سال جاری (۱۳۸۹) و همچنین سال قبل، برای دیدار از این مراسم راهی روستای «اورامان تخت» شدم، اما همچون گردشگران دیگر در هر دو سال از تماشا و درک این آیین سنتی بی‌نصیب ماندم. این در حالی است که نه تنها ظرفیت هتل اورامان، بلکه بیشتر خانه‌های روستا توسط گردشگرانی پر شده بود که به امید شرکت در این مراسم به «اورامان تخت» آمده بودند.
روستای «اورامان تخت» به لحاظ معماری، موقعیت طبیعی و سبک زندگی قوم کرد یکی از مقاصد گردشگری محسوب می‌شود، اما علاوه بر این‌ها، مراسم آیینی «پیر شالیار» که دو مرتبه در سال در بهار و زمستان برگزار می‌شود، علاقمندان به میراث معنوی را به سوی این روستا جلب میکند.
از طرفی، یکی از موضوعاتی که این روزها در عرصه‌ی گردشگری جهانی بسیار حائز اهمیت است، اجرای نمایش‌ها و مراسم آیینی در شهرها و روستاهای مختلف دنیاست. در کشور ما نیز، روستای «اورامان تخت» به خاطر مراسم «پیر شالیار»، روستای «مشهد اردهال» به دلیل مراسم «قالی‌شوران»، روستای «چم» به علت اجرای «جشن سده» و …، هر ساله گردشگرانی را به سمت خود جذب می‌کنند. اما ظاهرا هرگز توجه جدی برای برنامه‌ریزی و هدفمندسازی این میراث‌های معنوی و در کنار آن، رونق گردشگری مورد توجه قرار نمی‌گیرد. و از این میان ظاهرا مراسم «پیر شالیار» بیشتر مورد بی‌مهری واقع می‌شود.
موضوع وقتی بدتر جلوه داده می‌شود که بدانیم برخی از اهالی «اورامان تخت»، برای معرفی این روستا فیلم ساخته‌اند و کتاب نوشته‌اند و در پی این هستند که با کمک سازمان‌های بین‌المللی، دولتی و خصوصی این روستا را آن‌چنان که شایسته است، معرفی کنند. اما با همین معرفی اندک از این روستا که به سختی هم صورت گرفته، هیچ مقام مسوولی جوابگوی این نیست که چرا وقتی گردشگران به این مقصد و به دلیلی خاص، سفر می‌کنند، نهایتا بدون هیچ جواب قانع‌کننده‌ای برای عدم برگزاری مراسم و با ذهنیت نه چندان خوشایند به شهرشان برمی‌گردند.
در اردیبهشت سال جاری و سال قبل، گردشگران در محوطه‌ی مقبره‌ی «پیر شالیار» بدون هیچ برنامه‌ای و هیچ توضیحی دور خود می‌چرخیدند و نمی‌دانستند که چه اتفاقی افتاده و یا این‌که قرار بوده چه اتفاقی بیفتد. این‌ها در حالی است که حتی برخی از کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در این روستا حضور داشتند و از اجرا یا عدم اجرای مراسم اظهار بی‌اطلاعی می‌کردند.
سخن این است که شعارهای بسیاری برای توسعه پایدار گردشگری سَر داده می‌شود و همگان می‌دانیم که در این مفهوم هم به هنجارهای جامعه میزبان احترام گذاشته می‌شود و هم به خواسته گردشگر، اما به راستی در عدم انجام یک مراسم سنتی بدون اطلاع قبلی چه قدر به توسعه پایدار در گردشگری نزدیک شده‌ایم؟
آرش نورآقایی
دیدگاه‌ها
به نظر من اگر بخواد صنعت گردشگری ایران تکانی بخوره و از این حالت در باید اول از همه باید یه خونه تکونی کامل در ارگان های مرتبط به این بخش انجام بشه تا بلکه بشه امید وار بود…
این رویداد خودش بیانگر خیلی حرفهاست! و در عین حال می تونه عامل جذب
گردشگر برای منطقه باشه!
البته یه نکته دیگر هم وجود داره این که مردم منطقه تا چه حد علاقمند به حضور گردشگر در روستاشون باشن! چون متاسفانه یک سری گردشگران ما هم گردشگر نما هستند مثل همون هایی از روی زباله هایی که میریزن می شه ردیابی شون کرد!
برخی ها شونم با برخورد های ناشایستی که می کنن و با درک نادرست از موقعیتی که در اون قرار گرفتن به میراث مردم محلی ضربه میزنن !
بنابراین یه سوال دیگه برخورد مردم محلی چه طوری بود؟
………………………………………………………………………………………
جواب: عکس العمل خاصی نبود.
شاید امروز فردا بشنویم که در کل روستای اورمان دزدیده شده است !!!!!!! این علامت تعجب ها به خاطر علم نگارش است ولی اصلا جای تعجبی وجود ندارد .
خداوند خیانت کاران را نیامرزد.
سلام مسافر
چه اخترک های ِ زیبایی را سفر می کنی تو…
…………………………………………………
جواب: قشنگ بود. مرسی.
زمانی که از چندین دختر و بانوی کرد که در مسیر دیدار از مسجد همصحبت و همراهم می شدند، پرسیدم چرا مراسم برگزار نشد،
همگی قاطع جواب می دادند “چون مـامـوسـتا علی نگذاشت”
(ماموستا به زبان محلی همان معنای روحانی و آخوند را می دهد)
و وقتی پرسیدم؛ خوب چرا!!! نگذاشت، پاسخ دادند: “به این دلیل که زن ها زیاد بودند و بی حجاب”
و وقتی متعجبانه گفتم مگر این ماموستا علی قدرتِ این رو داره که نگذاره مراسم برگزار بشه، پاسخ آمد که او قدرت هر کاری رو در ده داره!
(هرچند واکنش های احساسی ِ متضاد داشتند این چند نفر، نسبت به ماموستا علی)
…
حال داستان اینجاست که یــک ماموستا علی، می تواند این همه جمعیت را با امید برای دیدار از چیزی که انتظارش را دارند، به سُخره بگیرد؟!
یا دستی ست که پشت این ماموستا علی ها پنهان،
دارد به ویرانی ِ بیشتر می اندیشد!!!
سلام.نمی دانستم که اورامان هتل دارد.اگر چنین است پس چرا اژانس های مسافرتی در تور کردستان برنامه دیدار از اورامان را لحاظ نمی کنند؟تابستان ۸۶ که با قدس گشت کردستان رفتیم با وجود اصرار گردشگران ما را به اورامان نبردند و گفتند”راهش اتوبوس رو نیست”!!! ممنون.
…………………………………………………………….
جواب: ۱- هتل اورامان سال قبل (۱۳۸۸) همین موقع افتتاح شد. ۲- شعورشان نمی‌رسید که شما را به اورامان ببرند.
آقای … از آژانس … که در همه تورها دایم از اورامان تعریف میکند.؟؟؟؟
لابد برایشان صرف نمیکند!!!!
من دیروز از هورامان تخت برگشتم یک شب هم آنجا بودم. هتل واقعا خوبی بود هرچند در بضاعت یک هتل سه ستاره نبود ولی وجودش در چنین منطقه ای واقعا نعمتی است .حقیقش من هم فکر نمی کنم اتوبوسهای جهانگردی بتوانند از پس گردنه های پر پیچ و خم این منطقه بربیان.
…………………………………………………………………….
جواب: سلام. سپاس از اطلاعات شما.
مردم باید باید بیرونش کنند این موجود را.
گردشگری راه نجات اقتصاد هورامان است و مطمئنا چنین موجوداتی نمی توانند برای همیشه حاکم باشند.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.
با سلام من کرد اهل مهاباد هستم سفر امسالم بطرف اورامان میباشد ولی دقیق جاهای گردشگری را نمیشناسم ممنون میشوم اگرشما راهنماییم کنید وجاهای دیدنی را با آدرس برایم ایمیل کنید ….. با تشکر…..
…………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. ۱- مریوان و دریاچه زریوار ۲- منطقه اورامانات: روستای اورامان تخت، روستای پالنگان، روستای کوسه هجیج، پاوه و غار قوری قلعه.
درود بر شما دوستان
ما در چارچوب یک تور داریم ۱۳ هم خرداد ۹۲ ساعت ۱۰ شب حرکت میکنیم به سمت اورامان تخت
اگر دوست داشتین ما رو همراهی کنید
تماس بگیرید ۰۹۳۳۴۹۴۳۵۸۱
………………………………………………………………………………………………………………………………..
جواب: سلام.
این کشور روشنفکر داره
اما روشنفکر نما بیشتر
مذهبی داره
اما مذهبی نما بیشتر
مثل “رونمایی” از واکسن ها
کلا اینجا بیشتر روی “نما” کار می کنن!
نه مفاهیم، نه حفظ مفاهیم، نه توسعه، نه پایداری…..فقط نما، نمایش، حرف مفت….
………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. دقیقا درست می‌فرمایید.