میراث جهانی در ایران و جهان

به بهانه ثبت جهانی شهر سوخته مطلب کوتاه زیر تقدیم می شود:

میراث فرهنگی جهانی ایران / ۱۷ اثر:

چغازنبیل در شوش خوزستان (۱۹۷۹) ـ میدان نقش جهان در شهر اصفهان (۱۹۷۹) ـ تخت جمشید در استان فارس (۱۹۷۹) ـ تخت سلیمان در تکاب آذربایجان غربی (۲۰۰۳) ـ بم و چشم‌انداز تاریخی آن در کرمان (۲۰۰۷/ ۲۰۰۴) ـ پاسارگاد در فارس (۲۰۰۴) ـ گنبد سلطانیه در استان زنجان (۲۰۰۵) ـ بیستون در کرمانشاه (۲۰۰۶) ـ مجموعه کلیساهای ارامنه در استان های  آذربایجان شرقی و غربی (۲۰۰۸) ـ سازه‌های تاریخی و آبی شوشتر در خوزستان (۲۰۰۹) ـ بازار تبریز (۲۰۱۰) ـ بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی در اردبیل (۲۰۱۱) ـ باغ های ایرانی شامل: اکبریه در بیرجند، فین در کاشان، شازده در ماهان، ارم در شیراز، عباس‌آباد در بهشهر، چهلستون در اصفهان، دولت‌آباد در یزد، پاسارگاد در استان فراس، پهلوان‌پور در شهر مهریز از استان یزد (۲۰۱۱) ـ گنبد قابوس در استان گلستان (۲۰۱۲) ـ مسجد جامع اصفهان (۲۰۱۲)ـ کاخ گلستان در استان تهران (۲۰۱۳) – شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان (۲۰۱۴)

میراث ناملموس (میراث معنوی) / ۱۰ اثر:

نوروز (۱۳۸۸) ـ ردیف‌های موسیقی ایرانی (۱۳۸۸) ـ موسیقی بخشی‌های خراسان (۱۳۸۹) ـ هنر نمایشی آیین تعزیه (۱۳۸۹) ـ آیین پهلوانی و زورخانه‌ای (۱۳۸۹) ـ مهارت فرش‌بافی کاشان (۱۳۸۹) ـ مهارت فرش‌بافی فارس (۱۳۸۹) ـ نقالی؛ قصه‌گویی اجرایی ایرانی (۱۳۹۰) ـ دانش سنتی لنج‌سازی و دریانوردی در خلیج فارس (۱۳۹۰) ـ قالیشویی مشهد اردهال (۱۳۹۱)

حافظه جهانی / ۷ اثر:

شاهنامه بایسنقری (۱۳۸۶) ـ وقف‌نامه ربع رشیدی (۱۳۸۶) ـ مجموعه اسناد اداری دوره صفویه آستان قدس رضوی (۱۳۸۸) ـ التفهیم بیرونی (۱۳۹۰) ـ خمسه نظامی (۱۳۹۰) ـ نقشه‌های دوره قاجار ایران در مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه (۱۳۹۲) ـ ذخیره خوارزمشاهی (۱۳۹۲)

ذخیره‌گاه‌های زیست‌‌کره ثبت شده در شبکه ذخیره‌‌گاه‌‌های زیست‌‌کره یونسکو

ذخیره‌گاه زیست‌کره دنا در محدوده استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و اصفهان (۲۰۱۰) ـ ارژن و پریشان (۱۹۷۶) ـ میانکاله (۱۹۷۶) ـ حرّا (۱۹۷۶) ـ گنو (۱۹۷۶) ـ گلستان (۱۹۷۶) ـ ارسباران (۱۹۷۶) ـ دریاچه ارومیه (۱۹۷۶) ـ کویر (۱۹۷۶) ـ توران (۱۹۷۶)

در ادامه:

تا زمان ارائه این گزارش در تاریخ ۳ جولای ۲۰۱۴، تعداد ۱۰۰۷ «میراث جهانی» در فهرست یونسکو به ثبت رسیده که در آن میان، ۷۷۹ «میراث فرهنگی»، ۱۹۷ «میراث طبیعی» و ۳۱ «میراث مخلوط» (فرهنگی – طبیعی) دیده می‌شوند.
در ضمن علاوه بر آمار بالا، ۴۶ «میراث در خطر» نیز در فهرست یونسکو دیده می‌شود که ۲۷ مورد مربوط به «میراث طبیعی» و ۱۹ مورد مربوط به «میراث فرهنگی» است.
قابل ذکر است که این آثار در بین ۱۶۱ کشور و مجموعه عضو «کنوانسیون میراث جهانی» پراکنده‌اند.

با احتساب همه‌ی میراث جهانی فرهنگی و طبیعی در مجموعه های عضو، می‌توان چندین نتیجه گرفت:

۱- ایران تقریبا یک شصتم میراث جهانی دنیا (منظور میراث فرهنگی و طبیعی) را در خود جای داده است.
۱- به طور متوسط، هر کشور دنیا را می‌توان دارای ۶ میراث جهانی فرض کرد. (این آمار با آماری که در سال ۲۰۱۰ در آدرس  http://nooraghayee.com/?p=7790 ارائه کردم، فرقی نکرده)
۲- تقریبا به ازای هر ۴ «میراث فرهنگی»، ۱ «میراث طبیعی» به ثبت رسیده است. و این بدان معنی است که تعداد «میراث فرهنگی» در دنیا ۴ برابر «میراث طبیعی» است. (این آمار هم با آمار سال ۲۰۱۰ فرقی نکرده)
۳- تقریبا ۱ کشور از هر ۵ کشور‌، دارای «میراث در خطر» است و تخریب «میراث طبیعی» یک و نیم برابر «میراث فرهنگی» بوده.

«میراث فرهنگی در خطر» متعلق به کشورهای زیر است:

افغانستان، بلیز، بولیوی، جمهوری آفریقای مرکزی، شیلی، کلمبیا، ساحل عاج، کنگو، مصر، اتیوپی، گرجستان، گینه، هندوراس، اندونزی، عراق، اورشلیم، ماداگاسکار، مالی، نیجر، فلسطین، پاناما، پرو، سنگال، صربستان، جزیره سلیمان، سوریه (۶ میراث در خطر)، تانزانیا، اوگاندا، بریتانیا، آمریکا، ونزوئلا و یمن (این فهرست با فهرست سال ۲۰۱۰ تفاوت کرده)

دیدگاه‌ها

  1. مهدیس

    سلام. سپاس عالی بود
    ………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. عالی که نبود. قابل هم نداشت.

  2. پروین میرعنایت

    اسمش میدان نقش جهانه
    ……………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. باشه. درستش می کنم.

  3. پروین میرعنایت

    ممنون از توجهتون
    …………………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. ارادتمندم.

  4. Masi

    مرسی که توضیح دادین و نوشتین، برای من خیلی خیلی جالب بود.
    ……………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. سپاس.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *