این لوح خشتی که در تصویر زیر می‌بینید در #موزه‌ی_لوور نگهداری می‌شود. متن آن به دستور #سارگون_دوم#پادشاه_آشور پس از حمله به سرزمین #اورارتو در سال ۷۱۴ پیش از میلاد در ۴۳۰ خط نگاشته شده است.
.
در جستجوی تاریخچه‌ی #قنات بودم و در چند مقاله خواندم که در متن این لوح جمله‌ای وجود دارد که می‌توان از آن چنین استنباط کرد که اولین قنات در نزدیکی #دریاچه‌ی_ارومیه ساخته شده است.
.
کنجکاو شدم تا این گزاره را راستی آزمایی کنم و تقریبا ۶ ساعت برایش وقت گذاشتم. فارغ از اینکه بیشتر مقالات (هم فارسی و هم انگلیسی) فقط یک متن را کپی یا به نوعی تکرار کرده بودند، هیچ کدام حتی نگفته بودند که در کدام متن سارگون دوم این گزاره ذکر شده و در کجا نگهداری می‌شود. ۳ ساعت از وقتم فقط برای فهمیدن همین موضوع صرف شد.
.
در نهایت متوجه شدم که در این لوح از باغ‌های میوه (به‌ویژه انگور) در نزدیکی #دریاچه‌ی_اورمیه (ارومیه) (جایی به نام Ulhu) سخن رفته است و در ادامه به کانال‌های هدایت آب اشاره شده است. اما با بررسی دقیق‌تر و خواندن مقالات جدیدتر دانستم که با توجه به شکستگی متن، و ترجمه‌ی ناکامل و اشتباه اولیه، این کانال‌ها را نمی‌توان قنات (#کاریز) نامید.
.
اما اطلاعات این لوح واقعا ارزشمند است، تا جایی‌که به تاریخ سیستم آبیاری، تاریخ نامه‌نگاری (ظاهرا این متن نامه‌ی پادشاه آشور به خدایان است) و حتی تاریخ ارتش مرتبط می‌شود. اینکه قدمت کاشت #انگور در حوالی اورمیه حداقل به ۲۷۰۰ سال می‌رسد نیز جای تأمل دارد؛ اتفاقی که پس از انقلاب به کاشت سیب تبدیل شد و برخی بحران دریاچه را با آن مرتبط می‌دانند.
.
با این حال، هرچند که این متن ابداع قنات را به ایرانیان نسبت نمی‌دهد، ولی اینکه ایرانیان در توسعه‌ی قنات نقش مهمی داشته‌اند مورد قبول همگان است. در #دانشنامه‌ی_بریتانیکا، این نقش ذکر شده است.
دیدگاه‌ها
سلام
این مدل تحقیق و پژوهش کار سختی هست.
چه جالب قدمت ۲۷۰۰ ساله.
مراقب خودت باش. زیاد واسه کار به خودت فشار وارد نکن.
ولی چرا انگور را جایش را با سیب عوض کردند واسم جای سوال داره؟؟!!
کلا نمیدونم چرا خدا و اسلام با انگور و سیب مشکل دارند!!!!
……………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. احتمالا برای اینکه فکر کردند هدف نهایی از کاشت انگور ممکنه برای تولید شراب استفاده بشه، سعی کردند الگوی کشت رو عوض کنند.
سلام
از انگور تولیدات دیگر مثه کشمش، شیره انگور، برگ مو، غوره، ابغوره، سرکه، روغن هسته انگور، عرق میشه تولید کرد لامصب به تنهایی از کل هئیت دولت بیشتر کاربرد داره!!!!
…………………………………………………………………………………..
جواب: سلام. جالب بود.