امشب یک موضوع جالب نظرم را جلب کرد. آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا نام بین‌المللی کشورهای شرقی ایران به «ستان» یا stan ختم می‌شود؟ نگاه کنید:
Afghanistan-Kazakhstan-Kyrgyzstan-Turkmenistan-Uzbekistan-Pakistan-Tajikistan
در فرهنگ‌نامه‌ها‌ی انگلیسی، Stan را این‌گونه معنی کرده‌اند:
“from Pers. -stan “country” from Indo-Iranian *stanam “place
یعنی: از لغت فارسی «ستان» (استان؟) به معنی «کشور» (شهر) و از اصل هند و ایرانی «استنم» به معنی مکان. و به نظر می‌آید واژه‌ی Stand در انگلیسی به معنای «ایستادن» و «ایست کردن» و «ماندن» و «توقف کردن» و «قرار گرفتن» و «بودن» از همین ریشه است.
در فارسی «ستان» به معنی مکان و جایگاه، و با واژه یهلوی «استان» به معنی اجزای تشکیل دهنده‌ی یک ایالت، کوره، و روستا هم ریشه است.
اینکه نام بین‌المللی کشورهای شرق ایران بر خلاف کشورهای غرب و جنوب، با واژه‌ی فارسی «ستان» ختم می‌شود به نظرم خیلی جالب آمد (نام بین‌المللی ارمنستان و گرجستان و انگلستان و هندوستان و عربستان و … به گونه‌ای دیگر است). شاید این موضوع بتواند در پیدا کردن رابطه‌ی بیشتر میان زبان و اسطوره و دین و فرهنگ ایران با کشورهای شرقی مفید باشد.
دیدگاه‌ها
… و این گونه است که استاد وادار می کنند به خیلی چیزها بیندیشد این ذهن نمور و پیر من …
به نظر م نکته جالبیه و موارد مشابه دیگه ایی هم میشه پیدا کرد ، نمیدونم تا حالا روی تشابه کلمات و زبان و حتی آداب و رسوم و مواردی مثل این با کشورهایی که حتی دور تر هستند مثل کشورهای شرق اروپا من جمله یونان یا صربستان و کرواسی تحقیق جامعی شده یا نه ؟اما فکر میکنم این مورد هم میتونه موارد جدید و جذابی را روشن کنه.
سلام
برام جالبه …نکاتی که نظر شمارو جلب می کنه!این نشون می ده ذهنتون حالا حالا می تونه فعال باشه.خوش به حالتون…
برقرار باشید….
مثل کشورهندوستان به معنای سرزمین رودخانه
۱ : Sindhu به معنای رودخانه
تبدیل شد به:
۱- Hinndu
ودرنهایت هم به هندوستان تبدیل شد.
پیروزباشید.
goft pahlavi 2, iran ra be iranestan tabdil nakonid
سلام مطلب جالبی بود که باعث شد منم کمی روش فکر کنم و کمی هم جستجو.
راستش مطالب جالبی هم دیدم که فکر کردم شاید برای شماها هم جالب باشه.
۱. همون هفت کشوری که آرش ازشون نام برده با ستان تموم میشه و بقیه مثل صربستان ، هندوستان و … اسامی است که ما در ایران استفاه میکنیم یعنی پسوند ستان را ما اضافه میکنیم و خود اسامی چنین پسوندی را ندارند. اینکه چرا ما استفاده میکنیم به خاطر اینه که همون طور که آرش نوشته پسوند ستان به معنی سرزمین و کشوره و به خاطر همین ما از اونها برای نام بردن کشورها استفاده میکنیم شاید برای اینکه اسم خود کشور مثلاً India به مردمش اشاره میکنه یا مثلاً Serbia و برای قشنگتر شدنش.
۲. دیپلماتها به کشورهایی که در شمال و غرب افغانستان بودند و زمانی جزء شوروی بودند به نام ستان نام میبرند.
۳. بنتوستان تنها نام محلیه که با پسوند ستان تو دیکشنری انگلیسی وجود داره( اسم محلی در آفریقای جنوبی در زمان آپارتایده که دیگه وجود نداره)
۴. متوجه شدم که از پسوند ستان یا ایستان برای اشاره به بعضی مناطقموجود یا تخیلی داره. مثل حماستان( که به منطقه غزه که حماس در اونجاست اشاره میکنه) که در سال ۲۰۰۷ کلمه اش برای اولین بار استفاده شده یا ریچیستان که عنوان کتاب رابرت فرانک در سال ۲۰۰۷ بود که به منطقه ای اشاره داره که مردم ثروتمند زندگی میکنند.
۵ درضمن درست شبیه همین کلمه یعنی لند(land) رو تو اسم چند کشور اروپائی هم میبینیم مثلEngland، Ireland، Iceland، Finland و غیره
۶ باید اشاره کنم بنا به مطالبی که دیدم در اسم استانبول(Istanbul) ایستن به معنای سرزمین یا کشور نیست بلکه از کلمه یونانی istan poli به معنای به سمت شهر آمده است.
…………………………………………………………………………….
جواب: سلام. بسیار ممنونم.
چقددددر برام جالب بود این پسوند
عالی بود استاد
هم نوشته ی شما که همیشه با ریز بینی، کنجکاوی و دقت نظرتون ذهنمون رو به چیزهای ساده اما شگرف معطوف می کنه.
هم نوشته ی خانم مریم که تکمیل کننده نوشته ی شما بود.
مرسی ازتون.
…………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام. زنده باشید. سپاس که مطالعه کردید.