چاپ و انتشار دو کتاب جدید از انتشارات نوسده

کتاب «سرگذشت ایران در ۱۰۰ محوطه‌ٔ باستانی» منتشر شد کتاب «سرگذشت ایران در ۱۰۰ محوطه‌ٔ باستانی» به عنوان چهارمین جلد از مجموعه‌ٔ «ایران۱۰۰۱» به نویسندگی دکتر شادی گنجی در ۳۰۵ صفحه توسط انتشارات نوسده  منتشر شد.این کتاب حاوی روایات محوطه‌های باستانی فراموش‌شده‌ای است که بستر زندگی پیشینیانی بوده‌اند کهِ فرهنگ امروزی ما بر شیوه‌ٔ زندگی …

عطر کاشی

به این موضوع فکر می‌کردم که روزگاری پیش از این در کاشان، کاشی «دو آتشه» تولید می‌شد و امروز هنوز گلاب «دو آتشه» مشتری دارد. ای‌کاش با وجود این همه کارگاه‌های عرق‌گیری و گلاب‌گیری، کسی بود که به تولید «عطر کاشی» می‌اندیشید؛ عطری برآمده از بوی یک هنر با قدمت بیش از سه هزاره. یک …

دو نکتۀ فولکلوریک

قوچ به‌عنوان نماد باروری و برکت در فرهنگ چوپانی و دامداری ایران از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چنان‌که با باورها و آداب پرشماری پیوند خورده است. این چهارپا از دوران باستان نه تنها در نقوش، بلکه در متون اسطوره‌ای/تاریخی نمود دارد. اما فارغ از همهٔ اعتقادات و باورها که تعدادشان کم هم نیست، دو نکتهٔ …

از قابوسنامه و از شاهنامه

حدود هزار سال پیش در #قابوس‌نامه توصیه شده است، به #مهمان زیاد تعارف نکنید که: «ای فلان نیک بخور، هیچ نمی‌خوری» حتی نگاه کردن به لقمهٔ مهمان بد دانسته شده است.  جالب اینکه، ما امروزه هنوز با این مسائل و این‌گونه پندها درگیریم.  ……………………………………………….. #فردوسی یک بیت شعر دارد با این مضمون: «بهار و تموز و زمستان و تیر / نیاسود هرمز (هرگز) یل شیرگیر» نکتهٔ قابل توجه در این بیت، واژهٔ #تیر است که از قضا به #تیر_ماه ربطی ندارد، بلکه به معنای پاییز است. برای اثبات این نکته می‌توان اشاره کرد که تاجیک‌ها هنوز به پاییز، تیر می‌گویند.  در گاهشمار دیلمی #تیر_ما (تیر ماه) در فصل پاییز و از ۱۵ آبان تا ۱۴ آذر طول می‌کشد. #اسدی_طوسی هم در #لغت_فرس یکی از معانی تیر رافصل #خزان نوشته ‌است. اما نکتهٔ جالب دیگر این است که با دانستن نکتۀ بالا، مراسم #قالی‌شویان (#قالی‌شوران) #مشهد_اردهال را می‌توان #آیین_باران‌خواهی (در قبال مراسم #تیرگان) از طریق رسم #تابوت_شویی قلمداد کرد.  قابل ذکر اینکه، روایاتی از رسم شستن تابوت برای طلب باران در #شوش، #تبریز و #مراغه ثبت شده است.

تیر مهر و مهر تیر

تیر بر تور نمی‌زنند دگر. دور است. چشمانت نزدیکترند، این نشان چندان نشانه هم نمی‌خواهد. …………………………………………. مهر پر از تیر بود، تیر چه بی‌مهر شد اما. نه ماه گذشت. زائوی آن همه سوز، چه سزا بود که سر زا رفت.

از بردیا در بیستون تا برزو در شاهنامه

علاقمندان به تاریخ ایران، حتما نام #بردیا را شنیده‌اند؛ کسی که او را با لقب #بردیای دروغین یا همان #گئوماته_مغ شناخته‌ایم. فارغ از داستان #داریوش و بردیا (که روایت‌های مختلف در رابطه با آن وجود دارد) معنی و ریشهٔ نام بردیا جالب است. ‏Bardiya همان Barziya است (تبدیل «د» به «ذ» در گویش‌های مختلف زبان …

برای نه

از مدت‌ها پیش، طرح یک «جدایی» دراماتیک شکل گرفته، ولی هنوز اکران نشده است. فیلمنامه‌اش به‌گمانم هنوز کمی کار دارد. با این حال نگاه منتقدان حتی در صحنهٔ بین‌الملل را به خود جلب کرده است. در فیلمنامه، طبقه‌ای از بازیگران آلزایمر دارند (خیلی چیزها یادشان رفته)، و طبقه‌ای دیگر شوق رفتن. طبقه‌ای از نگرانی و …

در پناه بغ

ما امروز از عبارات «خداحافظ» و «خدا نگهدار» استفاده می‌کنیم. جالب این است که عبارت یا اسم Bagapāna به‌معنی «در پناه خدا) در گل‌نوشته‌های هخامنشی وجود دارد: Baga همان بغ یا خدا و Pāna همان «پناه» است.همچنین اسم Bagapāta از زبان «فارسی باستان» به معنی «حفظ شده توسط خدا» را داریم که در متون آرامی …

وی

به دار کشیدی مرا با تار موهایت وانگاه فرش شدم بر زمین با نقشه‌ای از آن عرش تن‌باف ……………………………………. مبادا خبر کنید آتش‌نشانان شهر را، در حریق لب‌ها حتی اگر جهنم شود، مائده‌های بهشتی سرو می‌شود، در میان آن آتش با طعم توت و رنگ شاتوت ……………………………………. دو برابر دوایم: من و وی، نی و …

گزارش سخنرانی «سفرنامه‌های شگفت»

جمعیت ایرانگردی و جهانگردی فانوس در شامگاه سه‌شنبه ۹ خرداد ۱۴۰۲ میزبان آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامه‌ی میراث و گردشگری گیلگمش بود تا در چهارمین کارگاه گردشگری ادبی این مجموعه از «سفرنامه‌های شگفت» بگوید. او در ابتدای نشست به محتوای سفرنامه و ژانرهای مختلف آن اشاره کرد و جذابیت بسیاری از سفرنامه‌های نیمه‌شناخته شده را یادآور …

چلچراغ واژگون

اشارتی شده است که: «هر گلی از آن امشاسپندی است و سوسن، خرداد را» و دیگری گفت: «سوسن سپید را بوی، چوی بوی دوستی.» بهار سبز سرزمین من، به #تبار_سوسن می‌نازد؛ لالهٔ سرخ می‌پروراند و سوسن سپید.به تماشای زلف پریشان این #زیباسوسنان زیر باران باید رفت؛ که یکی به البرز خانه دارد، دیگری در زاگرس.از …

سیزدهمین شماره از فصلنامهٔ فارسی گیلگمش منتشر شد

سیزدهمین شماره از فصلنامهٔ فارسی میراث و گردشگری گیلگمش، بهار ۱۴۰۲ با پروندهٔ ویژهٔ «میراث جهانی» و با رویکرد ویژه به ایران در ۱۲۰ صفحه و با قیمت ۲۵۰ هزار تومان منتشر شد. این شماره از فصلنامهٔ فارسی گیلگمش نیز در هفت بخش چهارراه، ره‌گو، ره‌یافت، راه‌نامه، ره‌آورد، هم‌راه و رو به راه، راهگشای سفر …