نوشتار کوتاه، جستار، تحقیق

۴۳۲

عدد ۴۳۲ جالب است. علاقمندم آن را به شما بیشتر معرفی کنم: قبل از هر چیز بگویم که در رابطه با این عدد در بسیاری از نوشتارها، اغراق شده است، ولی به‌عنوان یک عدد ویژه در اسطوره‌ها جای دارد. چرخۀ یوگا (Yuga Cycle) اصطلاحی مرتبط با کیهان‌شناسی هندوهاست که در آن هر چرخۀ زمانی ۴.۳۲۰.۰۰۰ …

معنی سانسکریت به فارسی (یک نظریه)

بیایید واژهٔ Sanskrit (زبان باستانی هند) را بررسی کنیم: آن را به صورت saṃskṛtam) संस्कृतम्) می‌نویسند که از دو بخش sam (به معنی: با هم) + krta (به معنی: ساختن، انجام دادن) تشکیل شده است. و در کل آن را «به‌خوبی شکل گرفته، کامل شده» معنی می‌کنند. موضوع جالب این است: از آنجا که در …

پارادوکس وندالیسم

«وندالیسم» vandalism اولین بار در سال ۱۷۹۴ از واژۀ وندالیسم vandalisme فرانسوی، توسط یک اسقف به نام «Henri Grégoire»، در گزارشی که غارت و تخریب آثار هنری در جریان انقلاب فرانسه را محکوم می‌کرد، استفاده شد. واژۀ «وندال» از نام یک قبیلۀ ژرمنی به نام «وندال‌ها» که در سال ۴۵۵ رم را غارت کردند، گرفته …

اهمیت یک عکس

«رابرت بایرون» Robert Byron سفرنامه‌ای نوشته است با عنوان‏ The Road to Oxiana که به اسم سفر به کرانه‌های جیحون در ایران ترجمه شده است. این کتاب چنان خواندنی است که در قرن بیستم آن را جزو صد کتاب غیرداستانی به‌شمار آورده‌اند. ‏ Paul Fussell (تاریخدان مشهور آمریکایی) اعتقاد دارد که یک عکس از «گنبد کاووس» …

سرگذشت نام ایران

جغرافیای اساطیری ایران بنا به اندیشه و سنت زرتشتی جهان به هفت کشور haft kiŝwar بخش شده است. یکی از آنها در میان دیگر بخش‌ها جای گرفته بود و خود به تنهایی به اندازۀ شش کشور دیگر تصور می‌شد. از کشور میانی به اوستایی خونیرث Xwaniraθa و به فارسی میانه خونیره Xwanirah نام برده شده …

از دربار تا کلیسا

واژه‌ی باسیلیکا basilica در رم برای سالن‌های دادگستری مورد استفاده قرار می‌گرفت که بسیاری از آنها بعدتر به عنوان کلیسا انتخاب شدند و در ادامه به یک طرح استاندارد برای کلیساهای جدید تبدیل شدند. این واژه از ریشه‌ی basilike به معنی «درگاه سلطنتی» و basil به معنی «شاه» و مونث آن basileus (بانوی درباری) نشأت …

پیشینه‌ی گذرنامه

همیشه گفته‌ام و اعتقاد داشته‌ام که ایران در رابطه با پیشینه‌ی سفر حرف‌های ناگفته‌ی بسیاری دارد که دلایلی از آن را بارها گفته‌ام.اما جالب این است که در تاریخ «گذرنامه» یا همان «پاسپورت»، نام ایران دیده می‌شود. اولین بار ارجاع به سندی همچون گذرنامه مربوط به سال ۴۵۰ پیش از میلاد در زمان اردشیر اول …

قعرمان (نوشتاری بر فیلم قهرمان به کارگردانی اصغر فرهادی)

دقایق ابتدایی فیلم صحنه‌ای از سینه‌ی ستبر کوهی را نشان می‌دهد که مدفن نام‌آورترین شاهان شکوهمندترین دوره‌ی تاریخی ایران است. در این لحظه بیننده به این اندیشه می‌افتد که قرار است شاهد فیلمی باشد که قهرمان داستان به پشتوانه‌ی یک تاریخ ۲۵۰۰ ساله سینه‌اش را مالامال از افتخار کند.اما اشتباه آن اندیشه‌ی آغازین تماشاچی تاریخ …

به بهانۀ روز جهانی گردشگری

روز جهانی گردشگری بهانه‌ای بود برای گفتگویی مجازی در باب گردشگری، فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو به میزبانی بانو ستاره طالبیان، مدیر هتل نگارستان کاشان‌ و آرش نورآقایی، مدیرمسئول و صاحب امتیاز فصلنامهٔ میراث و گردشگری گیلگمش که در شامگاه چهارشنبه ۱۴ مهرماه ۱۴۰۰ برگزار شد.طالبیان در ابتدا به معرفی مهمان این گفتگو و شرح …

گزارش بازدید از اکسپو دوبی

این گزارش ماحصل سفر ۵ روزه برای بازدید از نمایشگاه اکسپو دوبی در تاریخ ۹ تا ۱۳ مهرماه سال ۱۴۰۰ است. مقدمه:نمایشگاه‌ اکسپو را می‌توان مهمترین عرصه برای معرفی توانایی همه جانبه‌ی کشورها قلمداد کرد. در سال ۲۰۲۱ میلادی مصادف با ۱۴۰۰ ه‌.ش. این نمایشگاه با قدمت ۱۷۰ ساله در یکی از کشورهای همسایه‌ی ایران …

گفتگو با سحر امینی در رابطه با اشیای موزه‌ها

شرح جذابیت‌ها و واکاوی چالش‌های پرسه‌زنی در موزه‌های خارج از مرزهای ایران بهانهً گفتگوی مجازی بود که به میزبانی آرش نورآقایی، مدیرمسئول فصلنامهٔ میراث و گردشگری گیلگمش و سحر امینی، پژوهشگر موزه‌داری در شامگاه جمعه ۲ مهرماه برگزار شد.بانو امینی در بخش آغازین از سابقهً فعالیتهای راهنمای موزه و پژوهشی خود از سال ۱۳۸۰ در …

نوروز و نوگرایی در اندیشۀ ایرانیان

سنت نوگرای نوروز این‌بار و در آستانهً ورود به نوسدهٔ شمسی در کشور استرالیا و به بهانهٔ احداث پلی در شهر بریزبین گرامی داشته می‌شود؛ جایی که محل تلاقی اقوام مختلف در نیمکرهٔ جنوبی زمین است و این روزها روزگار مردمانش با بهاری تازه، نو می‌شود.«نوروز و نوگرایی در اندیشهٔ ایرانیان» عنوان گفتگوی مجازی بود …

یک متن، یک نقاشی، یک آداب حضور

در یکی از نقاشی‌های #کاخ_چهلستون #اصفهان که صحنه‌ی #بزم را نشان می‌دهد، متوجه می‌شویم که چند نفر از مهمانان، یکی از دست‌هایشان در آستین بلند لباس، پنهان است. شبیه این تصویر را در صحنه‌های دیگر (مثلا در مینیاتورها) هم دیده‌ام.این آداب (پنهان شدن یک دست در آستین لباس) برایم سوال بود و در رابطه با آن از صاحب‌نظران هم سوال …