گزارشی از “دزفول گرام”

دزفول‌گرام
دزفول‌گرام جشنواره‌ای بود برای شناساندن و معرفی ظرفیت‌های گردشگری دزفول از طریق فضای مجازی و ابزارهایی که در اختیار دارد. در واقع تلاش دزفول‌گرام شناساندن دزفول به دنیا بود و در این راه از ابزارهای دیجیتال روز دنیا یاری گرفت. دزفول‌گرام اولین جشنواره سفرنگاری دیجیتال در سطح استان خوزستان بود که به همت شهرداری دزفول برگزار شد.

چرا دزفول؟
استان خوزستان همواره از مقاصد گردشگری در ایران بوده است، اما در بین شهرهایی که شهرت بیشتری به جهت استقبال گردشگر کسب کرده‌اند، شهرهایی هم هستند که با وجود جاذبه‌های فراوان طبیعی و تاریخی، مغفول مانده‌اند و دزفول یکی از آن‌هاست.
برای تبدیل پتانسیل‌های گردشگری یک منطقه به درآمد پایدار برای جامعه بومی, شناسایی پتانسیل‌ها و معرفی آن‌ها گام نخست است، برنامه‌ریزی، جذب سرمایه و سرمایه‌گذاری گام بعدی و در نهایت آموزش و آماده کردن جامعه میزبان برای پذیرایی از گردشگر خواهد بود. رونق گردشگری یک منطقه راهی نیست که بشود یک شبه آن را پیمود.

فضاهای دیجیتال جشنواره
آنچه مسلم است با رواج بیش از پیش استفاده از اینستاگرام، تاثیرگذاری اینفلوئنسرهای شبکه‌های مجازی بر افکار عمومی نیز بیشتر می‌شود و دنبال‌کنندگان این افراد را تحت تاثیر این محتواها قرار می‌دهد.
در حوزه سفر و گردشگری نیز مانند سایر موضوعات، اینفلوئنسرها می توانند در انتشار یک موضوع یا شناسایی یک مقصد بیشترین تاثیر را بگذارند. از این رو و در جهت تحقق هدف معرفی دزفول، از بلاگرهای سفر و اینفلوئنسرهای اهل سفر، هنر، تاریخ و طبیعت اینستاگرام دعوت شد تا با عزمی ملی به تماشای خطه‌ای کمتر شناخته شده از ایران بیایند و آن چه را که می‌بینند و لمس می‌کنند از دریچه چشم خود برای ایرانیان روایت کنند.

حضور همیشگی بلاگرهای سفر
وبلاگ‌‌ها علاوه بر تولید محتوای گسترده،‌ ماندگار نیز هستند، این امر اثربخشی محتوای تولید شده را پررنگ‌تر می‌کند چراکه ثبت نوشته، عکس یا فیلم در این رسانه به معنی آرشیوی کاربردی و ماندگار برای مراجعات بعدی است.

تلاش برای معرفی جهانی دزفول
از آنجا که برخی بلاگرها و اینفلوئنسرها محتوای صفحات خود را به زبان انگلیسی تولید می‌کنند گروه ایده پردازی جشنواره دزفول‌گرام بخش جداگانه‌ای برای سفرنگاران انگلیسی زبان در نظر گرفت. شرکت کنندگان در این بخش باید به معرفی دزفول به زبان انگلیسی می‌پرداختند و به صورت جداگانه داوری می‌شدند.

شرکت کنندگان بومی
بدون شک مردم بومی هر منطقه بیشتر از هر کسی سرزمینشان را لمس کرده‌اند و کوچه پس کوچه‌هایش را می‌شناسند، شنونده افسانه های سینه به سینه نقل شده اش بوده‌اند و حالا می‌توانند بهترین راویان آن باشند. به دلیل همین اهمیت، بخش کاملا مستقلی توسط تیم ایده‌پردازی جشنواره برای اهالی دزفول در نظر گرفته شد.

کارگاه‌های آموزشی
دو روز پیش از آغاز جشنواره، آرش نورآقایی مدرس مطرح حوزه گردشگری کشور با حضور در دزفول و برگزاری کارگاه برای متقاضیان، آن‌ها را با مفاهیم اولیه تولید محتوا آشنا کرد. همزمان با جشنواره نیز کارگاه دیپلماسی گردشگری توسط مسیح شریف و کارگاه معرفی جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و نقش بوم‌گردی در توسعه پایدار استان خوزستان توسط مجتبی گهستونی برگزار شد.

فراخوان جشنواره
در اولین اطلاعیه دزفول‌گرام، از تمام صاحبان صفحات اینستاگرامی که در حوزه سفر، گردشگری، عکاسی، تاریخ، محیط زیست، حیات وحش، صنایع دستی، خوراک و آداب و رسوم اقوام ایران و جهان فعالیت می‌کنند دعوت شد که برای حضور در یک سفر آشنایی با دزفول ثبت‌نام کنند. پیش شرط ثبت‌نام این بود که صفحات بیشتر از هزار دنبال‌کننده و قابلیت بازدید عمومی داشته باشند چرا که قرار بود هر کدام از این صفحات وظیفه معرفی دزفول را برای دنبال‌کنندگان زیادی بر عهده بگیرند.
در بخش بلاگ نیز، بلاگرهای فعال در حوزه سفر، گردشگری، عکاسی، محیط زیست، حیات وحش، صنایع دستی، غذا، تاریخ و آداب و رسوم اقوام ایران و جهان دعوت به شرکت در جشنواره شدند.

هیات داوران جشنواره
در هر جشنواره‌ای، برگزارکنندگان و داوران آن به عنوان معیار و اعتبار آن رویداد در نظر گرفته می‌شوند. از این رو در انتخاب داوران جشنواره سعی بر این شد تا از شناخته‌شده‌ترین فعالان حوزه سفر و فضای مجازی دعوت شود.
آرش نورآقایی، ایده‌پرداز جشنواره دزفول‌گرام با سابقه برگزاری سه دوره جشنواره سفرنگاری ناصرخسرو، برگزاری جشنواره سفرنامه‌نویسی قشم و برگزاری جشنواره سفرنگاری ماکوگرام، پژمان نوروزی، سفرگو، مجری تلویزیون و پژوهشگر حوزه دانش و سفر، مسیح شریف، دانش‌آموخته رشته گردشگری از کشور اسپانیا، مدیر شرکت مستندسازی ترول‌شاتز و مدرس گردشگری، ستایش فرجی پژوهشگر خوراک و داور ملی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و شادی گنجی دکترای باستان‌شناسی، جهانگرد و سفرنامه‌نویس به عنوان داوران جشنواره دزفول‌گرام انتخاب شدند.

داوری اولیه
پس از پایان مهلت فراخوان شرکت در جشنواره، ۲۵۹ بلاگر و صفحه اینستاگرام فرم ثبت‌نام را پر کرده بودند. در پایش اولیه حدود یک چهارم این شرکت‌کنندگان که شرایط شرکت در جشنواره را نداشتند، حذف و از میان فرم های باقیمانده در جلسه‌ای که حدود نه ساعت به طول انجامید ۷۶ مسافر دزفول انتخاب شدند.
در تولید محتوا برای اینستاگرام ۴۵ نفر، وبلاگ و وبسایت ۸ نفر،انگلیسی ۶ نفر و بومی ۱۷ نفر مشارکت کردند. همچنین بازه سنی مشارکت کنندگان در جشنواره ۲۱ تا ۵۴ سال بود.

شاخص‌های انتخاب مرحله اول
هیات داوران به جهت شفاف‌سازی عملکرد خود در انتخاب نفرات منتخب مواردی را لحاظ کرد که بخشی از آن‌ها به این شرح است:
– تعداد “فالوورها” و “لایک‌ها” تنها ملاک انتخاب نبود، هرچند که به عنوان یکی از معیارها مد‌نظر داوران قرار گرفت.
– ثبات فعالیت شرکت‌کننده‌ها در شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و عدم فعالیت مستمر از مواردی بود که امتیاز برخی از شرکت‌کننده‌ها را کاهش ‌داد.
– انسجام مطالب، هماهنگی عکس و تصویر، زیبایی تصویر و روایی متن، استفاده از فیلم، نوشتن کپشن و استفاده از “هشتگ” از بقیه مواردی بود که مورد نظر هیات داوران قرار گرفت.
– از زمان فراخوان تا زمان داوری مهلت داده شد تا صفحه‌های خصوصی به صفحه‌های عمومی تبدیل شود. عدم توجه برخی از شرکت‌کنندگان به این موضوع باعث شد که از جشنواره خارج شوند.
– داوارن سعی کردند با استفاده از معیارها، صفحات نادرست با فالوورهای تقلبی را بیابند و مقدار مشارکت خوانندگان با هر پست را مد‌نظر قرار دهند.
– ارزیابی وبسایت و وبلاگ بر اساس زیبایی، فعالیت مستمر، متن‌‌خوانی، تعداد سفرنامه‌‌ها و مرتبط بودن با موضوعات جشنواره انجام شد.
– افرادی که تخصص ویژه‌ای از جمله: طراحی، فعالیت ماجراجویانه، عکاسی از آسمان شب، پرنده‌نگری و … داشتند، امتیاز مثبت گرفتند و یا به طور جداگانه برای حضور در جشنواره در نظر گرفته شدند.

برگزاری جلسه توجیهی و هماهنگی سفر
پس از این که مسافران دزفول مشخص شدند، جلسه‌ای به منظور هماهنگی هرچه بیشتر جهت معرفی منطقه با همسفران ترتیب داده شد. در این جلسه که به میزبانی نشنال جئوگرافیک فارسی در تهران و چند روز پیش از سفر برگزار شد، جزئیات بیشتری از جشنواره و سفر ویژه ای که در انتظار شرکت‌کنندگان بود تشریح شد. آشنایی با تیم اجرایی و داوران جشنواره از دیگر اهداف این برنامه بود.

سفر به دزفول
سرانجام زمان سفر فرا رسید و مسافران اتوبوس تهران- دزفول در یک شب زمستانی به سمت سرزمینی حرکت کردند که اسفندش بهارتر از بهار بود. ورود به دزفول همراه بود با استقبال و مراسم افتتاحیه‌ای که در آن بار دیگر اهداف جشنواره مرور شد.
خیلی‌ها از همان صبح تولید محتوای خود را شروع کردند و صفحات مجازی کم‌کم رنگ دزفول گرفت. در طول ۵ روز برگزاری جشنواره و حتی روزهای پس از آن، نزدیک به دو میلیون نفر فالوورهای شرکت‌کنندگان در جشنواره لحظه لحظه به دزفول سفر کردند و این خطه از ایران را بیش از پیش شناختند.

داوری مسابقه اصلی
حضور داوران در تمام روزهای جشنواره و پایش روزانه فعالیت شرکت کنندگان، از کم نظیرترین اتفاقات جشنواره بود. بررسی، پایش و امتیازدهی روزانه شرکت کنندگان توسط داوران انجام شد و نهایتا در روز پایانی دزفول‌گرام و در جلسه‌‍‌ای طولانی و سنگین، برندگان بخش‌های مختلف جشنواره مشخص شدند.

برندگان مسابقه
در بخش بلاگ آقای رضا عاشوری با تارنمای “سفر به دیگر سو” تنها جایزه این بخش را از آن خود کرد. در بخش اینستاگرام جایزه نفر اول به احسان باقرزاده رسید، پریسا باجلان دوم و حامد ملکوتی سمنانی به عنوان نفر سوم معرفی شدند.
اما در بخش بومی مهدی پرتو، مهسا احمدزاده و مازیارشادپور از اهالی دزفول به ترتیب اول، دوم و سوم شدند.

جایزه مردمی
اما یک جایزه دیگر برای انتخاب مردم در نظر گرفته شده بود. همزمان با داوری هیات داوران، دنبال‌کنندگان فضای مجازی می‌توانستند به مطالب تولیدشده دزفول‌گرام رای بدهند و این یعنی فرصت دیگری برای معرفی دزفول. در این بخش مهدی کردنژاد اول و صحرا زنگنه نژاد دوم شدند.
بخش انگلیسی
در این بخش هیچ‌یک از شرکت کنندگان موفق به کسب عنوان نشدند اما از دو شرکت‌کننده پرتلاش این بخش برای معرفی دزفول در سطح بین‌المللی تقدیر شد. ایوان جگیچ از کشور کرواسی و محدثه مهیمنی از ایران تقدیرشدگان این بخش بودند.

اختتامیه
اختتامیه دزفول‌گرام بعدازظهر روز جمعه ۲۴ اسفند در واپسین روزهای سال ۹۷ برگزار شد. اهدا جوایز و معرفی برندگان، خواندن بیانیه هیات داوران، صحبت‌های آرش نورآقایی ایده‌پرداز و طراح جشنواره، محمد گایینی دبیر اجرایی و جناب آقای پاپی نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی، امام جمعه شهر دزفول و همچنین شهردار مردمی و پرتلاش شهر دزفول جناب آقای محمدعلی دوایی‌فر از بخش‌های مختلف این مراسم بود.

فازهای آتی دزفول‌گرام
برگزارکنندگان دزفول‌گرام از ابتدای شکل‌گیری این ایده تا روز اجرا، بر آموزش و توانمندسازی جامعه میزبان تاکید داشتند. جشنواره دزفول‌گرام مانوری بود برای فازهای بعدی این پروژه که چه بسا مهم‌تر و جدی‌تر از خود جشنواره است. تولید کتابچه معرفی دزفول و برگزاری دوره‌های آموزشی برای متولیان و ذینفعان گردشگری منطقه در دستور کار خواهد بود.

پی‌نوشت: با کلیک بر روی لینک زیر گزارش رادیو آهنگ سفر از تولید پادکست برای جشنواره را بخوانید:

گزارشی از عملکرد رادیو آهنگ سفر در جشنواره دزفول_گرام

 

دیدگاه‌ها

  1. سیما سلمان‌زاده

    درود و زنده‌باد
    مجموعه etravelgram در قدم دوم گام بلندتری برداشت. ماکو ناشناخته شگفت‌انگیزی بود که معرفی شد ولی دزفول آنگونه معرفی شد که مخاطب فهمید حتی مقصدی رو‌ هم که فکر می‌کرده می‌شناسه، خوب نشناخته. با دزفول‌گرام لزوم توجه و حساسیت و رویکرد سفر غیرمستقیم تذکر داده شد.
    از طرفی بازخوردهای قدم اول، لزوم مراقبت مستمر از مقاصد رو گوشزد کرد.
    کوتاه بودن دوره رویداد نشون داد که نمیشه مقاصد رو پس از یک هفته رها کرد و چقدر عالیه که در انتهای هر جشنواره از این مجموعه فازهای آتی پیش‌بینی میشن.

    خداقوت
    …………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. سپاس که تحلیل کردید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *