نوشته‌‌های روزهای “کرونا”

این روزها،
این ماسک‌ها،
می‌توانند یک کارکرد ثانوی هم داشته باشند؛
حرف‌های درشت و سنگینمان به یکدیگر را تصفیه کنند.
……………………
من از کلیشه‌ها متنفرم.
اما امید،
کلیشه‌ای است که نمی‌توانم از آن متنفر باشم.
……………………
یکی از واژه‌های اصلی به معنی «باغ» در زبان فارسی، «پردیس» (فردوس در زبان عربی و پارادایز در زبان انگلیسی) است.
پردیس از paridaiza و pairidaēza مشتق شده و به صورت تحت‌الفظی به معنی «محیط محصور» است.
حالا که مجبوریم به حصر خانگی، خیلی هم ناراحت نباشیم. در واقع داریم به اندیشه‌ی پیشینیان عمل می‌کنیم.
همین خانه‌امان با محیط محصورش، تداعی‌کننده باغ و به عبارتی همان بهشت (پارادایز) است، مخصوصا با سبزه‌هایی که می‌رویانیم.
……………………
همه‌ی سطحِ شهر را یک آیینه‌ی بزرگ، به همان ابعاد شهر تصور کنید.
ما هر روز تصاویر خودمان و دیگران را در آیینه‌ی شهر تماشا می‌کردیم، و یکی بودیم از صدها هزاران.
حالا آن آیینه شکسته و به همان صدها هزار قطعه تبدیل شده. به هر یک از ما قطعه‌ای رسیده که به خانه آوردیمش.
در این روزها مجبور شده‌ایم در «خلوت» و «سکوت»، ابعاد خودمان را تماشا کنیم و اینجاست که هر فکری و هر رفتاری دوبرابر، یا به عبارتی در کمیت اغراق می‌شود. این اغراق را ما در هیاهوی شهر، وقتی که همگی بازیگران صحنه‌ی آیینه بودیم، چندان متوجه نمی‌شدیم.
و در همین فضای سکوت و خلوت آیینه‌ی شخصی است که ما داستانِ متقلّبان از یک طرف و ایثارگران از طرف دیگر را، واضح‌تر و پرتکرار می‌بینیم.
آری، گذرِ پرشتابِ ما در آیینه‌ی کلّی‌نمای شهر، به ایستایی آیینه‌ی جزئی‌نمای خودمان تبدیل شده.
این خودش برای چندی هم که شده، موهبتی است پنهان در یک مصیبت.
……………………

۱- هرچند نه همیشه، ولی گاهی واقعیت از داستان، داستانی‌تر است. و این دفعه نقش شخصیت‌های یک داستانِ بسیار واقعی، در عین حال پیچیده و فلسفی به ما محول شده است. داستانی که پر است از تراژدی‌های داستانیِ نشنیده و تجربه‌هایی واقعیِ نزیسته.

۲- اتفاقات شش ماهه دوم سال ۹۸ چنان پی‌درپی، سریع و فشرده رخ داد که قدرت تحلیل را هنوز به زیستمندان انسانی سرزمین ما نداده و اگر متوجه نباشیم شاید هرگز هم به فکر مستندنگاری و تجزیه و تحلیل ابعاد مختلف این دوره عجیب نیفتیم.

۳- مصیبت‌، وقتی واقع می‌شود علاوه بر فضای غم‌آلودی که ایجاد می‌کند، اگر به درستی درک شود، خود عاملی می‌تواند باشد برای تکامل فردی یا جمعی، برای زندگی ما یا برای آیندگان.

نتیجه: چه در واقعیت، چه در داستان، و چه در این داستان واقعی نیمه دوم ۹۸، اتفاقات، فرآیند آغاز و انجام خود را دارند و در نهایت آنچه باقی می‌ماند، ابعادی است شناخته شده و ناشناخته از وجود انسانی. من در رابطه با این ابعاد سخن می‌گویم؛ که باید از آن‌ها بنویسیم، مستند کنیم، درک کنیم، تحلیل کنیم، و دوباره بازنویسی کنیم خودمان را، داستانمان را، واقعیتمان را، کشورمان را.

……………………

۱۱ سال پیش مطلبی نوشتم با عنوان «نمادها در رقص سماع» که اگر با همین عنوان جستجو کنید، خیلی سریع آن را خواهید یافت.

در آن مطلب ذکر شده:
… سماع حالتی در قلب و دل ایجاد می‌کند که “وجد” نامیده می‌شود و این وجد حرکات بدنی چندی به‌وجود می‌آورد که اگر این حرکات غیرموزون باشد “اضطراب” و اگر حرکات موزون باشد، کف‌زدن و “رقص” است.

راستش، من این رقص پرستاران را چه از اضطراب باشد، چه از وجد، همان سماع و شاید برتر از آن می‌دانم که گفته‌اند:

«سماع برکسی حلال است که نَفْسْ او مرده و دلش زنده باشد.»

……………………
واژه پرستار امروزی از paristār فارسی میانه آمده. این واژه در زبان ایرانی باستان به صورت pari-štāram آمده.
واژه pari به معنای «پیرامون»، و واژه stār از ریشه stā به معنای «سر پا بودن» و «ایستادن» است.
بنابراین معنی پرستار به صورت لفظی می‌شود: “کسی که ایستاده پیرامون چیزی/کسی خدمت می‌کند.”
جالب اینکه واژه‌های «پرستش» و «پرستیدن» (به معنای ستایش) نیز با «پرستار» هم‌ریشه هستند.واژه «پزشک» امروزی از فارسی میانه bizišk و bizaška ایرانی باستان به معنای «درمانگر» است و از ریشه‌ی bišaz به معنی «درمان کردن» نشئت گرفته.
bišaz از biš است که این خود از ریشه هندواروپایی bhā است به معنی «سخن گفتن».ارتباط پزشک و درمانگر با مفهوم سخن گفتن، بیانگر روش درمان از طریق دعا، ورد، سحر و جادو در دنیای باستان است.
در برخی از مکاتب مذهبی باستانی دنیا، واژه «جادوگر-طبیب» مفهومی بسیار آشناست.

……………………

گفته می‌شود ریشه واژه Corona از Crown به معنی «تاج» است که اتفاقا این تاج بسیاری از مردمان را به «تخت» بیمارستان رسانده. ولی هر تاج و تختی، خوشبختی نیست انگار.

از طرفی در میان همه‌ی شایعات در مورد پیش‌بینی «کرونا»، من هم بیتی از فردوسی یافتم که انگار کرونا را پیش‌بینی کرده بود:

از آن پس بدو گفت کای تیره‌بخت

رسانم ترا من به تاج و به تخت

 

دیدگاه‌ها

  1. همایون میرزایی

    جالبه داروی کرونا تو ایین مهر است و ما داریم از اون استفاده میکنیم
    ……………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. منظورتون رو متوجه نشدم دقیقا.

  2. Masi

    این همه واژه و کلید واژه و تعاریف و معانی جالب از دل کرونا…..این فقط کار شماست جناب نورآقایی .
    از ته بن بست، روزنه و راه روشن دیدن و از تلخترین ها، طعم شیرین رو به یاد آوردن هنر شماست.

    …………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. محبت دارید. سپاس از توجه شما.

  3. لیلا

    سلام
    نیجه گفته:
    بینوایان دارویی جز امید ندارند.

    منم یکی از اون بینوایان هستم
    امیدوارم هر چه زودتر واکسن درست عمل کند.
    ………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. به امید روزهای بهتر.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *