در تاریخ ۱۴/۱۱/۱۳۸۵ متنی را در خبرگزاری میراث فرهنگی www.chn.ir با عنوان “جای خالی تورهای پیاده‌روی در شهرها به چشم می‌خورد” منتشر کردم. بعد از آن، دوستان هم‌فکر را متقاعد کردم که در روز بزرگداشت راهنمایان گردشگری، تور پیاده‌روی برگزار کنیم. این شد که دو تور پیاده‌روی توسط راهنمایان گردشگری در شهرهای تهران و یزد و با حضور حدود ۳۰۰ نفر در هر مرتبه برگزار شد.
از همان ۲ سال و نیم پیش تاکنون همواره در فکر اجرای ایده‌ی طراحی مسیرهای تورهای پیاده‌روی فرهنگی و طبیعی هستم، ولی خیلی کم به هدف نزدیک شده‌ام. در این مدت از حمیدرضا مشیر خواسته بودم تا بر روی طراحی مسیرهای تورهای پیاده‌روی در کشور تمرکز کند و او هم لطف کرد و پذیرفت و تاکنون چند مسیر را طراحی کرده است که البته به هیچ وجه کافی نیست. ما مسیرهای طراحی شده توسط حمیدرضا را در مجله‌ی ایرانا چاپ کردیم تا نمونه‌ای باشد برای طراحی‌های بهتر و مناسب‌تر و کاربردی‌تر. اما هنوز با ایده‌‌آل خیلی فاصله داریم.
امروز یک ایمیل برایم آمد و متوجه شدم که بخشی از پایان‌نامه یک دانشجوی رشته مدیریت جهان‌گردی دانشگاه شیخ بهایی اصفهان، مسیرهای پیاده‌روی گردشگری در اصفهان است. همه‌ی اطلاعاتی را که داشتم برایش فرستادم و دیدم بد نیست، متنی که دو سال و نیم پیش نوشته‌ام را با کمی اصلاحات در این‌جا بیاورم:
جای خالی تورهای پیاده‌روی درشهرها به چشم می‌خورد
بسیاری از مسافران داخلی و خارجی علاقمندند بر اساس نقشه در شهرهای مختلف ساعت‌ها پیاده روی کنند. قدم زدن در شهری تازه هیجان انگیز است.
همان‌طور که برای سفر به یک استان یا یک شهر Itinerary یا برنامه سفر وجود دارد، برای گردش در داخل شهر به همین نحو هم می‌توان تمهیداتی اندیشید.
در بسیاری از کشورها، نقشه‌ای از شهر توریستی مقصد ارائه می‌شود که برای walk tour مناسبند. با استفاده از این گونه نقشه‌ها، گردشگر به تنهایی در داخل شهر قدم می‌زند و همچنان‌که از پیاده‌روی لذت می‌برد به درک محیطی که در آن است می‌پردازد و به کنجکاوی خود پاسخ مثبت می‌دهد.
جای اینگونه نقشه‌ها و مسیرها در کشور ما خالی است. این در حالی است که این طرح بسیار ساده است و هزینه چندانی دربرندارد. فقط می‌بایست نقشه مسیرهای پیاده روی را طراحی کرد و در اختیار مسافرن قرار داد.
بدیهی است که در طراحی این مسیرها باید الزاماتی گنجانده شود.
این الزامات به دقت نقشه، مدت زمان قدم زدن در شهر و همچنین گنجاندن بافت قدیمی و جدید شهر، آثار معماری، بازار، محل خرید صنایع دستی، مسجد، موزه، هتل و مسافرخانه، رستوران، چایخانه، کافی نت، داروخانه، بانک و… در نقشه مربوط می‌شود.
مزایای طرح:
۱- گردشگر با بافت شهری و اجتماعی مقصد در حین قدم زدن آشنا می‌شود. او به این صورت معماری، هنر، صنایع دستی، همچنین پوشاک، لهجه، دغدغه، بینش و اعتقاد مردم محلی را درک می‌کند.
۲- گردشگر با قدم زدن از بازار شهر هم عبور می‌کند و به احتمال زیاد از جامعه محلی خرید می‌کند که این موضوع به اقتصاد آنان کمک می‌کند و گردشگری منطقه رونق بیشتری می‌گیرد.
۳- گردشگر با قدم زدن در شهر با مسایل بیشتری روبرو می‌شود و خاطرات بیشتری از سفر خود به ارمغان می‌برد.
۴- گردشگر با مردم شهر مقصد، ارتباط معنوی برقرار می‌کند و از نزدیک با روحیه مردم محلی آشنا می‌شود و احتمالا تفاوت‌ها و تشابهات رفتاری را از نزدیک و راحت‌تر درک می‌کند.
۵- در قالب سفرهای ارزان قیمت قرار می‌گیرد، زیرا گردشگر با قدم زدن به جای سوار شدن بر اتومبیل، هزینه‌ای از این بابت نمی‌پردازد.
۶- بسیاری از گردشگران دوست دارند که گهگاهی وقت آزاد خود را به تنهایی بگذرانند. پیاده‌روی در شهر از آن جمله کارهایی است که گردشگر وقت خود را در اختیار دارد و از آن لذت می‌برد.
قابل ذکر است که بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی علاقمندند بر اساس نقشه در شهرهایی همچون شیراز، اصفهان ،کاشان، مشهد، قزوین، سنندج… و همچنین در بازارهای تبریز و تهران و کرمان،… و مناطق باستانی تخت جمشید و پاسارگاد و شوش و شوشتر و بیستون و … ساعت‌ها پیاده‌روی کنند و هم خود و هم فضا را دریابند.
آرش نورآقایی
دیدگاه‌ها
من تور پیاده روی در یزد رو تجربه کردم و لذت بردم.هم به این دلیل که پیاده روی رو دوست دارم و هم به این خاطر که بهتر و بیشتر می تونستم با مردم و فضای کلی شهر ارتباط بگیرم.یکی از برنامه های ما (من و دوستای دیگه)تو همه سفرها،پیاده روی و دیدن قسمت های مختلف یه شهره،به ویژه اگر بافت تاریخی داشته باشه…خیلی خوبه استاد.برنامه یه تهران گردی می ذارید،سر در باغ ملی و ۳۰ تیر و…؟
نمدونم چطوری باید تشکر کنم ؛ بعضی وقتها کلام عاجز میمونه و قلم هم …
باز هم از این لطفی که داشتید و اطلاعات خوبی که دادید ممنونم
امیدوارم که بتونم این لطفتون رو جبران کنم
س…
معمولا برای تهرانیها که از هر چه ساختمان، دود و گرد و غبار بیزار هستند، برگزاری واک تور در طبیعت لطف بیشتری دارد ولی از آنجا که شهرستانهای دیگر از نظر آب و هوای آلوده نسبت به تهران در وضعیتی بهتر به سر می برند، گزینۀ بعدی برای اینگونه تورها هستند.
از آنجایی که ارگانهای دیگر مثل شهرداری و … چنین برنامه هایی اجرا نمیکنن، شاید راهنمایان بتوانند بانی این نوع تورها شوند و باعث اجرای بیشتر این تورها در تهران و دیگر شهرستانها باشند.
موفق باشید
“…تا هم خود و هم فضا را دریابند.”👌
……………………………………………………………………………………………………………………….
جواب: سلام.