از افسانه تا واقعیت

این روزها سرگرم خواندن هفت پیکر هستم. هرچه نوشتار و تحلیل در این زمینه بیابم، از نظر می‎گذرانم تا نهایتا بتوان از عناصر، معانی و مفاهیم این اثر کم‎نظیر ادبیات ایران در زمینه‎ی گردشگری بهره برد.
در رابطه با این موضوع بعدتر مطالب بیشتری خواهم نوشت. حتی بخشی از همایش گردشگری ادبی را به هفت پیکر اختصاص داده‎ایم و توسط دو تن از دانشجویانی ارائه می‎شود که چند ماه است در این زمینه تحقیق می‎کنند. اما آن‎چه که در زیر می‎نویسم، موضوع جالب توجه دیگری است که علاقه دارم آن را با شما در میان بگذارم.

خوانندگان محترم می‎دانند که طبق افسانه‎ی هفت پیکر، بهرام گور شاهدخت‎هایی از هفت اقلیم هند، بیزانس، خوارزم، سقلاب (صقلاب)، مغرب، چین و ایران را در گنبدهایی به رنگ‎های سیاه، زرد، سبز، سرخ، پیروزه، صندل و سفید ‎داشته که در هر روز هفته به سراغ یکی از آن‎ها می‎رفته و با آن‎ها حشر و نشر می‎کرده.
از طرفی در فصل “خزرها” از کتاب “سفرنامه‎ی ابن‎فضلان” این‎گونه آمده است که:
“پادشاه خزر را عادت اینست که بیست و پنج زن داشته باشد. هر یک از ایشان دختر یکی از پادشاهان هم‎مرز وی می‎باشند و او را خواه و ناخواه می‎گیرد. او شصت کنیز برای هم‎خوابی با خود دارد که همه‎اشان بی‎اندازه زیبا هستند. زن‎های آزاد و کنیزان او هر یک در یک کاخ زیست می‎کند و یک قبه (گنبد) مخصوص به خود دارد که از چوب ساج پوشیده شده است. اطراف هر قبه را یک محوطه فراگرفته و هر یک از ایشان خدمتکاری دارد که او را حفاظت می‎کند.” (سفرنامه ابن‎فضلان، ترجمه سید ابوالفضل طباطبایی، انتشارات شرق، شهریور ۲۵۳۵)

فکر می‎کنم متوجه شباهت افسانه‎ی هفت پیکر نظامی و این بخش از سفرنامه‎ی ابن‎فضلان شده باشید. قابل توجه است که سفر ابن‎فضلان در سال ۳۰۹ هجری از بغداد به بخارا و از بخارا به بلغار صورت گرفته، ولی نظامی بین سال‎های ۵۲۸ تا ۵۹۶ هجری زندگی کرده است. هرچند که افسانه‎ی هفت پیکر به بهرام گور و زمان ساسانیان اشاره دارد.
برای اطلاعات بیشتر باید عرض کنم که مسیر ابن‎فضلان در ایران عبارت است از:
سرپل-کرمانشاه-همدان-ساوه-ری-خوار ری (شهری بوده در نزدیکی ری)-سمنان-دامغان-نیشابور-سرخس که همان جاده‎ی ابریشم است.

دیدگاه‌ها

  1. محمدرضا صالحی

    سلام استاد
    وقتی دوراه جلوت باشه که به نظرت هردو درست هم باشه و نتونی هردو را انتخاب کنی و ملزم باشی فقط وفقط یکی رو انتخاب کنی چیکار باید کرد به چی باید گوش کرد به منطق عقل یا احساسات دل
    یه راه تو رو به اینده میرسونه ودر عین حال از دوستان ، نزدیکات و زمان حال دورت میکنه
    یه راه دیگه آینده رو ازت میگیره و دوستانو و حالو بهت میده

    فکرکردم با این برزخ خیلی غریب نیستید برای استاد گفتم تا شاگرده نادیده اشو کمک کنه
    درضمن شرمنده که توی دفترخاطراتتون یادگاریهای بدسلیقه و بد شکل( پستها) رو میزارم
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. واقعا جواب این سوال رو نمی دونم. سخته.

  2. ليلا

    خدای من چقدددرررر این گردشگریه ادبی جای کار داره!
    مرسی آرش خان هیچ وقت به فکرم نمیرسید که تو ایرانم بتونیم وارد این مقوله ها شیم و آرزو میکنم یه روز حداقل مفاخر و روشنفکرای ادبی ما تو این زمینه فعال شن.چرا که واقعا ایران ما علاوه بر تمام جوانب تاریخی و طبیعی فوق العاده از لحاظ ادبی برای جهانیان جذاب بوده و است.
    خدا قوت به شما و تک تک عزیزانی که دارن برای برگزاریش زحمت میکشند.
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. سپاس از محبت شما.

  3. مهتا

    واقعا گردشگری ادبی فوق العاده ست…
    من که عاشقش شدم و بهش اعتقاد دارم.

    سپاس بابت تمام زحمات و ایده های خوبتون
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. ارادتمندم.

  4. نازي

    سلام خیلی خوشم آمد چه افسانه ایست اگر میشد الان به این گردشگری رفت هرچقدر هزینه داشت قبول میکردم ومیرفتم چه رنگانگ وپر زرق وبرق برای این زمان در زندگی ام لازم بود.
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. امیدوارم این انرژی در همه ی علاقمندان به گردشگری شکل بگیره.

  5. faeghe

    با سلام
    سال قبل این کتاب خوندم و معتقدم نظامی یکی از نوابغ ادبیه! انقدر برام لذت بخش بود که نمیتونستم تمومش کنم.شاهکاره.راستش بعدش اسکندرنامه خریدم اما هنوز شروع نکردم.خوبه که خواندن این کتابارو یاداوری می کنید.ممنون
    درضمن فکر کنم با اون ایمیل یادتون اومد منظورم کدوم مستنده؟ راستی اهل هوا رو خوندید؟هرجه بیشتر ازش میخوانم و میدونم کنارکذاشتنش سخت تر میشه!
    ………………………………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. اتفاقا دنبال کتاب اهل هوا هستم. دارید بهم قرض بدید؟

  6. مهدی فر زه

    یاد داستان کوتاهی از ادگار آلن پو افتادم که در آن از اتاق هایی تو در تو و به رنگهایی گوناگون نام می برد
    …………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. جالبه.

  7. Masi

    من فکر می کنم چون مزه ی گردشگری ادبی رو نچشیدیم، فقط توریستیم ….
    کافیه با شگفتی این بعد گردشگری آشناتر بشیم
    اونوقته که می بینیم گردشگری های قبل از ادبی اونقدرها هم که فکر میکردیم مهیج نبودن!
    ………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. هر چیزی جای خودش.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *