کتاب‌هایی در مورد مهرپرستی و آیین میترائیسم

معرفی چند کتاب که در بازار ایران یافت می‌شوند و در ارتباط با مهرپرستی و میترائیسم اطلاعاتی دارند:

۱- میترا (آیین و تاریخ)، راینهولد مرکلباخ، ترجمه‌ی توفیق گلی زاده، تهران، اختران، ۱۳۸۷

این، تازه‌ترین کتابی است که می‌دانم در رابطه با میترائیسم در ایران ترجمه و به چاپ رسیده است. با این‌که هنوز همه‌ی کتاب را نخوانده‌ام، ولی به نظرم کتاب بسیار خوبی است. در این کتاب عناوینی همچون «قربانی کردن گاو نر»، «میترا و دولت فئودالی ایران»، «میترا در امپراطوری هخامنشیان»، «آیین میترایی در دوران هلنی»، «آیین رازوری میترای رومی» و … دیده می‌شود.

۲- مهر در ایران و هند باستان: مجموعه مقالات، ویراستار و گردآورنده بابک عالیخانی، تهران، ققنوس، ۱۳۸۴

مقالاتی همچون «مفهوم میتره در معتقدات آریایی»، «میتره در هند»، «کارکردهای اجتماعی میثره‌ی ایران باستان»، «نقش مهر در دین زرتشتی»، «میثره در ایزدکده مانوی» در این کتاب دیده می‌شوند.

۳- آیین میترا، مارتین ورمازرن، ترجمه بزرگ نادرزاد، تهران، نشر چشمه، ۱۳۷۵، ۲۵۵ص، مصور

کتاب خوب و قابل توجهی است.

۴- پژوهشی نو در منشاء میتراپرستی: کیهان‌شناسی و نجات و رستگاری در دنیای باستان، دیوید اولانسی، ترجمه و تحقیق مریم امینی، تهران، نشر چشمه، ۱۳۸۰، ۹۹ص، مصور

به نظر من یکی از بهترین کتاب‌هایی است که از زاویه‌ای دیگر به میترائیسم نگاه کرده و برای نظریه‌هایش استدلال‌های خوبی ارائه کرده است. این کتاب بر نظریات «فرانتس کومون» خط بطلان کشیده است.

۵- آیین پر رمز و راز میترایی، نویسنده فرانتس کومون، ترجمه و پژوهش هاشم رضی، انتشارات بهجت، ۱۳۷۹

نظریات فرانتس کومون در رابطه با میترائیسم بسیار مشهور است، هر چند که مخالفانی هم دارد.

۶- جستار درباره مهر و ناهید، محمد مقدم، تهران، هیرمند، ۱۳۸۰، ۲۲۰ص، مصور

نظریه این کتاب منحصر به خودش است و نویسنده معتقد است که مهر پسر ناهید است و …

۷- دین مهر در جهان باستان: مجموعه گزارش‌های دومین کنگره بین‌المللی مهرشناسی / با آثاری از کلوسکا بالوتا و دیگران، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران، توس، ۱۳۸۵

در این کتاب بیش از ۳۰ مقاله از نویسندگان مختلف درباره‌ی مهرپرستی دیده می‌شود که هر کدامشان در حد و اندازه‌ی خود جالب و قابل تعمق هستند.

۸- تاریخ آیین رازآمیز میترایی در شرق و غرب، پژوهشی در تاریخ آیین میترایی از آغاز تا عصر حاضر، پژوهش و نوشته‌ی هاشم رضی، تهران، بهجت، ۱۳۸۱، ۱۱۳۲ص، مصور

در این کتاب دو جلدی اطلاعات زیادی در مورد مهرپرستی وجود دارد، اما شخصا نسبت به نظرات نویسنده نظر مساعدی ندارم.

۹- بغ مهر، احمد حامی

این کتاب را خودم ندارم، ولی خوانده‌ام. کتاب بدی نیست ولی هم نظریاتش جای تامل دارد و هم پیدا نمی‌شود.

دیدگاه‌ها

  1. N

    با سلام
    از بین کتاب هایی که بهشون اشاره کردید ، آیا کتابی هست که بیانی ساده داشته باشه و شما هم نظریاتش رو تا حد زیادی قبول داشته باشید؟ اگر هست لطف می کنید معرفی بفرمایید؟ ممنون

  2. راحله

    سلام جناب نور آقایی
    در مورد کتاب «جستار درباره مهر و ناهید» شنیده ام این کتاب دو جلد است به خود من در کتابخانه ملی فقط یک جلد دادند که مربوط به اولین سال انتشار آن سال ۱۳۳۷ شاهنشاهی می باشد و روی آن نوشته شده (جلد نخست) اما جلد دوم را نداشتند یا ندادند و اظهار بی اطلاعی کردند . آیا شما از جلد دوم اطلاعی دارید؟

    با مهر فراوان
    راحله

  3. sadaf

    با سلام آرش جان قبل از مراجعه به این بخش کتابی بنام دین مهری نویسنده فرانتس کومن ترجمه احمد آجودانی خریدم که تمام انگیزهایی که برای گرفتن اینگونه اطلا عاث در من ایجاد شده بودبعد از خواندن ۳۰ صفحه اول کور شد !می خواستم نظرت بدونم احساس می کونم هیچی نفهمیدم !می خواستم بدونم اینگونه کتابا کلان صغیله یا من اشتباه انتخاب کردم با تشکر صدف

  4. پری

    سلام
    علاقه مندم بدانم که آیا در حال حاضر نیز مهرپرستان در جهان وجود دارند و بخصوص در ایران؟
    اگر اطلاعاتی داشته باشید که کمک کند ممنون می شوم که آنها را در اختیارم قرار دهید
    ……………………………………………………………………………
    جواب: سلام به شما. فکر نمی کنم که با همان باورهای هزاره های قبل مهرپرستی وجود داشته باشه، اما ریشه های این دین هنوز در بسیاری از مرام ها و رفتارها و گفتارها و پندارها دیده می شه.

  5. حامی

    سلام
    چون این نوشتار خیلی به من کمک کرده , واجب شد که اینجا ازت تشکر کنم
    به قول خودت : خیلی سپاس
    ……………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. ارادتمندم.

  6. سارا

    با سلام من در مورد مهرپرستی در هند به مطالب جامعی نیاز دارم لطفا راهنماییم کنید۰منتظر جوابم.با تشکر.
    …………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. باید بیایید کتاب ازم بگیرید.

  7. ساناز

    سلام و خسته نباشید و من دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی هستم و یک سری منابع جدید در مورد قربانی گاو در میترا پرستی و ارتباطش با نجوم نیاز دارم،میشه لطفا راهنماییم کنید؟منتظر جوابتون هستم،سپاس
    …………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. من تمام کتاب هایی که در این زمینه می شناختم رو معرفی کردم، اما اگر باز سوالی هست لطفا با بنده تماس بگیرید. موفق باشید. ۰۹۱۲۳۱۴۴۷۹۵

  8. مطهره

    سلام..ممنون که کتابهایی که خونده بودید معرفی کردید..من جستاری درباره مهر و ناهید رو خوندم ..جلد دوم این کتاب نگاشته و چاپ نشده و دکتر محمد مقدم در تصادفی فوت کردند
    کتابی با عنوان این آتش نهفته که تاثیر مهرپرستی در اشعار حافظ هست آیا مطالعه اش کردید؟ چقدر مفید هست و از کجا میشه تهیه اش کرد؟
    ممنون
    ……………………………………………………………………………………………………………….
    جواب: سلام. این کتاب رو می شناسم. تا مدتی پیش در کتابفروشی ها بود. نخوندمش، اما یادمه وقتی ورق زدم، تشویق نشدم برای خریدنش.

  9. محمد آ

    سلام
    ببخشید نمی دونید کجا می شود کتاب گرشویچ با نوم سرودی اوستایی برای مهر را دانلود کرد؟ کتاب انگلیسی است و نام آن The Avestan Hymn to Mithra است و درباره ترجمه مهر یشت اوستا است.
    با تشکر
    ………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. خیر. متاسفانه در این مورد اطلاعات ندارم.

  10. کیارش

    سلام و ممنون از مطلب مفیدتون.
    میخواستم بپرسم آیا اطلاعی دارید که هیچ کدام از این کتاب ها به صورت الکترونیکی موجود هستند یا خیر؟
    در ضمن اگر قابل دانلود نباشند، من به عنوان فردی که صرفا علاقه مند هستم به این موضوع اگر بخواهم یکی از این کتاب ها را بخرم به نظر شما جامع ترین آنها کدام است؟
    من خودم تعریف کار آقای مقدم را شنیده ام.
    ممنون
    …………………………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. راستش نمی دونم به صورت الکترونیکی کتاب ها رو میشه تهیه کرد یا خیر.
    موفق باشید.

  11. تروند

    کتاب ورمازن در شناخت میترائیسم رومی کتاب خوبی است. ولی برای شناخت میترای ایرانی نیاز به تحقیقات بیشتری هست. به نظرم هنوز کار جامعی در این زمینه منتشر نشده گر چه در کتب های متعدد مطالبی مفیدی وجود دارد.
    ……………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. سپاس از نظر شما.

  12. Rzvn

    سلام در مورد جایگاه زن در آیین میترا کتابی وجود داره؟ از کتابهایی که معرفی کردین میشه اطلاعاتی درمورد جایگاه زن در ایین مهر بدست اورد؟ اصلا مطالبی در این مورد وجود داره یا نه؟

    ممنون میشم پاسخ بدین یا نظرتون رو به ایمیلم بفرستین
    …………………………………………………………………………………………………………………………………
    جواب: سلام. تا جایی که من میدونم زن در آیین میترا جایگاهی نداشته، یا حداقل اطلاعات من در این مورد کافی نیست.

  13. Arash

    درود
    اگر امکان داره فرمتpdf کتاب ها را بگذارید
    سپاس
    ………………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام. فایل پی دی اف کتابها رو در اختیار ندارم.

  14. زیتون

    واقعا اگر در موردش اینقدر کنجکاوی به ورزش یوگای هندی و ورزش باستانی ایرانی بپرداز (عیاران)……خودبخود به رازهاش پی می بری…..البته اگه ژن های که درش فعال میشه را داشته باشی …..زن مورد نفرت مهر است ….بدلیل خیانت های که در طول تاریخ به جامعه مخفی میترائیسم داشته(خوابیدن با دشمن ….عرب ،مغول، ترک…)…..شما دنبال جایگاهش هستی؟!…..شما باید بیای جواب پس بدی (متهمی)…..
    …………………………………………………………………………………………………..
    جواب: سلام.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *